[Medineweb]

10. Hafta
I.NESiH KAVRAMI VE GÜNÜMÜZDE KUR‟AN MERKEZLİ NESİH TARTIŞMALARI
A.Neshin Anlam

Sözlük anlamı olarak “Nesh”, bir Ģeyi silme, izale etme ve bir yerden bir yere nakletmedir. Buna örnek olarak hep, GüneĢin gölgeyi gidermesini/izale etmesini zikrederler.

Bir tefsir ya da fıkıh ıstılahı olarak ve genel anlamda nesih denince; “Önceki bir şerî hükmü, sonra gelen Ģer’î bir hükmün, kaldırması” anlaşılır.

Hukukî bir ifade olarak nesih ise, bir kanunu yürürlükten kaldırma demektir.

B.Neshin imkânı
Bir usul kuralı olarak diyebiliriz ki, Hz. Peygamber‟den günümüze, aralıksız bir geleneği olan bir görüĢün, her bakımdan asılsız olması ve hiçbir itibarla mevcut bulunmaması mümkün olamaz.

C.Neshin Çeşitleri
Kurânın Kurânla neshi: Bunun için verilen misallerin her birinin nesih olmayacak Ģekilde tevil ve tevcihleri vardır.

Sünnetin Kurânla neshi: Kıblenin tahvili bunun açık bir misalidir. Hudeybiye antlaĢmasında, müĢriklerden Müslüman olup Hz. Peygamber‟e (sa) iltihak edenin geri verileceği maddesi varken, bilahare gelen, “onları kâfirlere geri vermeyin” ayeti bunu neshetmiĢtir. Bu da sünnetin Kurânı Kerim‟le neshinin bir misalidir.

Sünnetin sünnetle neshi: Müt‟a nikahının yasaklanması bunun açık bir misalidir. Kabir ziyaretinin ve kurban etlerini üç günden fazla saklamanın yasaklanması ve bilahare serbest bırakılması da buna birer misaldir.

Kurânın sünnetle neshi: Abdest ayetinden sonra mestler üzerine meshin meĢru kılınması11 ve varislere vasiyetin olmayacağını söyleyen hadisi Ģerif buna misal gösterilir.

Bir başka açıdan:
Hem tilavetin hem hükmün neshedilmesi. Buna geçmiĢ semavî kitapların neshedilmesini örnek verirler.
Hükmün neshedilip tilavetin kalması
Tilavetin neshedilip hükmün kalması Ģeklindeki nesihlerden söz edilir.