KUR'ANI TANIYALIM DERSLERİ -3
KURANI TANIYALIM DERSLERİ-5
AL-İ İMRAN (İMRAN AİLESİ) Suresi:
-Kuranın 3. Suresidir. 200 ayettir.
-Medine'de, Hendek savaşından önceki bir tarihte ve Enfâl suresinden sonra ,Ahzab suresinden önce nazil olmuştur. Mushaftaki resmi sırası itibarıyla 3., iniş tarihine göre ise 94. suredir.
-Kuranın SEB’UT-TİVAL (7 uzun sure) surelerinden ikincisidir (7 uzun sure: bakara, ali İmran, nisa, maide, nahl ,enam,enfal-tevbe)
-sure ismini 33. Ayetteki ‘’imran Ailesi’’nden alır. İmran hz. Meryem’in babasıdır.
-Bu sureye "Eman" (güven), "Kenz" (hazine), "Ma'niyye" (faydalı), "Mücadele", "İstiğfar" ve "Tayyibe" (temiz, iyi, güzel) suresi de denilir.
-Bakara suresi ile beraber ikisine Peygamberimiz tarafından "Zehraveyn" (iki gül;iki çiçek) adı da verilmiştir. (muslim,musafirun bölümü)
-Resulullaha Necran hristiyanlarından bir ekip geliyor ve onlarla Bir münakaşa-tartışma oluyor. Sure bunun üzerine iniyor.
Sure genel olarak şunlardan bahseder:
-Allah'ın sıfatları, Kur'an'ın özellikleri, Hz. Meryem, Hz. Zekeriya, Hz. Yahya, Hz. İsa ve Hz. İbrahim'in kıssalarından kesitler,
-Ehl-i kitabın durumu; kendi kitaplarına, Peygamberimize ve Müslümanlara karşı olan olumsuz tutumları,
-Müslümanların, münafıkların ve müşriklerin Uhud Savaşı'ndaki tutum ve davranışları,
-Müslümanların Ehl-i kitaba karşı tutumları(dost olmak, ilişki kurmak),
-Peygamberlik; Allah'ın bütün elçilerinin hak olduğu ve bunlara imanın gerekliliği,
- Allah rızası için her türlü sıkıntıya katlanmanın gereği ve önemi; sabretmenin Müslümanlara kazandıracağı hususlar.
Konular ve birbirleriyle bağlantısı:
1-32 ayetler arası:
Bu ilk ayetlerde, surede tartışılan ana konulara uygun önsözler olarak, vahiy ve ölümden sonra dirilmenin hak olduğu konuları tekrarlanıyor.
Hristiyanların Necran heyeti hakkında nazil olmuştur. Bu he¬yet, altmış süvari idi. Başlarında emirleri, vezirleri ve bilginleri vardı. Peygamber (s.a.v.)'e geldiklerinde, önlerinde bilginleri vardı. İçlerinden üç tanesi o'nunla konuştu. Bir defasında Meryem oğlu İsa-nın tanrı olduğunu, çünkü onun ölüleri dirilttiğini söylediler. Bir defasında onun Allah'ın oğlu olduğunu, çünkü babasız olduğunu söylediler. Bir defa¬sında da O'nun.üçün üçüncüsü olduğunu, zira Allah'ın "Dedik, yaptık." gi¬bi ifadeler kullandığını, şayet bir olsaydı "Dedim ve yaptım." gibi ifadeler kullanırdı, dediler.
Resulullah (s.a.v.) delillerini boşa çıkaracak ve şüphelerini giderecek şe¬kilde onlarla tartıştı. Ama onlar inad ettiler. Nihayet Peygamber (s.a.v.), yanlış yolda olanlara lanet okumaları için kendilerine öneride bulundu. Fakat on¬lar buna yanaşmadılar. Bunun üzerine Cenab-ı Allah bu surenin başından, seksen küsur ayeti İnzal buyurdu. Bu ayetler, Peygamber (s.a.v.) in delilleri¬ni kuvvetlendiriyor, onların da inat ve inkârlarını açıklıyordu.
33-65 ayetler:
Bu bölüm özellikle "Hıristiyanlar'a hitap ediyor ve onları İslâm'ı kabul etmeye davet ediyor. Hz. İsa (a.s.) ve annesini, Yahudilerin attığı iftiralardan temize çıkarmasının yanısıra, doğumundaki mucize nedeniyle Hıristiyanlar tarafından formüle edilen Hz. İsa'nın (a.s.) ilâhlığı inancını da reddediyor. Bu nedenle Hz. Yahya'nın (a.s.) kısır bir kadın ile çok yaşlı bir adamdan dünyaya gelmesi ve Hz. Adem'in (a.s.) annesiz ve babasız yaratılışı olaylarına değiniliyor, Hz. İsa'nın (a.s.) babasız doğuşunun, O'na ilâhlık atfetme nedeni olamayacağı vurgulanmak isteniyor.
66-101 arası ayetler:
Bu ayetlerde Ehl-i kitap, yani Yahudiler, kötü alışkanlıklarını bırakıp Allah'ın hidayetini kabul etmeye çağrılıyorlar. Aynı zamanda müslümanlara da Yahudilerin kötü niyetleri, sapık alışkanlıkları ve saçma itirazlarına karşı uyanık olmaları tavsiye ediliyor. Çünkü Müslümanlar medineye yeni gelmişler ve Yahudileri yeterince tanımamaktalar. Allah ise onların hain, melun,üçkağıtçı, sözünde durmayan insanlar olduğunu çok iyi biliyor ve Müslümanları onlara karşı uyarıyor. Zaten çok geçmeden Hendek savaşında Yahudiler Müslümanlarla anlaşmalı olduğu halde onlara ihanet ediyor. Ve Müslümanlar savaşta iken medineye kadın ve çocuklara saldırma kararı alıyorlar. Ve SAFİYE BİNTİ ABDULMUTTALİP isimli Kadın sayesinde bu oyun bozuluyor. (yoruma bakın).
102-120 ayetler arası:
Müslümanlara, Ehl-i kitab'ın tarihte yaptıklarından ders almaları, kendilerini onların düzenlerine karşı korumaları ve kendilerini Hakk'ı yayıp, Bâtıl'ı yok etmek için eğitip hazırlamaları konusunda öğütler veriliyor.
121-175 ayetler arası:
Bu bölümde, müslümanları eğer sabreder, emirlere uyar ve Allah'tan korkarlarsa, düşmanlarının onlara hiçbir kötülük yapamayacakları konusunda temin etmek (güven vermek) için Uhud savaşından bahsediliyor. Yaşadıkları yenilginin bazı manevî niteliklerin eksikliği ve kötü duyguların varlığı nedeniyle başlarına geldiğine işaret ediliyor. Yenilginin asıl sebebi, geçidi koruyan okçuların zaafları olduğu için, insanların mala karşı olan zaaflarını ortadan kaldırmak üzere FAİZ YASAKLANMIŞTIR.
176-189 ayetlerde ele alınan konu, müslümanları düşmanlarının tehlikeli oyunlarına karşı cesaretlendirmek ve temin etmek bakımından burada tekrar özetlenmektedir.
190-195 ayetleri arası:
Allah müminlere dualar öğretmekte ve yukarıdaki konuları çok iyi kapsayan onlarla bağlantılı ve gerçekten çok etkileyici dualar veriyor rabbimiz…
195-200 ayetleri son ayetler olup müminleri morallendirmektedir ki ayetler şöyle:
196. İnkârcıların (refah içinde) diyar diyar dolaşması, sakın seni aldatmasın!
197. Azıcık bir menfaattır o. Sonra onların varacakları yer cehennemdir. O ne kötü varış yeridir!
198. Fakat Rablerine karşı gelmekten sakınanlar için, Allah tarafından bir ikram olarak, altlarından ırmaklar akan, ebedî olarak kalacakları cennetler vardır. İyi kişiler için Allah katındaki (nimetler) daha hayırlıdır.
199. Ehl-i kitaptan öyleleri var ki, Allah'a, hem size indirilene, hem de kendilerine indirilene tam bir samimiyetle ve Allah'a boyun eğerek iman ederler. Allah'ın âyetlerini az bir paraya satmazlar. İşte onlar için Rableri katında ecirleri vardır. Şüphesiz Allah, hesabı çabuk olandır.
200. Ey iman edenler! Sabredin; (düşman karşısında) sebat göster.
