Tekil Mesaj gösterimi
Alt 12 Nisan 2018, 19:45   Mesaj No:6

nurşen35

Medineweb Emekdarı
nurşen35 - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
Durumu:nurşen35 isimli Üye şimdilik offline konumundadır
Medine No : 38944
Üyelik T.: 09 Şubat 2014
Arkadaşları:61
Cinsiyet:Bayan
Mesaj: 9.476
Konular: 1144
Beğenildi:4414
Beğendi:3686
Takdirleri:14203
Takdir Et:
Konu Bu  Üyemize Aittir!
Standart

6.ÜNİTE ÖZET

Tefsîr Ekolleri
Klasik ve çağdaş tefsîr ekollerini çeşitleriyle tanımlayabilmek
Klasik tefsîr ekolleri, 19. yüzyıl öncesi tefsîr ekollerdir. Üç çeşittir: İşari,
Mezhebî ve Fıkhî. Mezhebî ekoller de üç çeşittir: Mutezilî, Şîî ve Hâricî ekol.
Mutezile tefsîr ekolü, akla yoğun şekilde önem veren ve Kur’ân tefsîrinde
kendi mezhebî görüşleri doğrultusunda yorum yapan bir ekoldür. Şîa
(imâmiye) ekolü, imâmet doktrininden dolayı Şîî imâmların yaptığı tefsîrleri
sahih gören ekoldür. Hâricîye ekolü ise sadece Kur’ân metninin lafız
düzeyini önemseyen ve âyetleri kendi mezhebi doğrultusunda tefsîr eden
ekoldür. İşârî tefsîr ekolü ise, keşf ve ilham yoluyla elde ettikleri ledünni
ilimle Kur’ân âyetlerinin bâtınî yönünü tefsîr eden sufi bir ekoldür. Fıkhî
tefsîr ekolü ise, sadece Kur’ân’daki ahkâm âyetlerini tefsîr eden ekoldür.
Çağdaş tefsîr ekolleri, 19. yüzyıl sonrası sistemleşen tefsîr ekolleridir. Üç
çeşittir: Konulu, İctimâî ve Bilimsel. Konulu tefsîr ekolü, Kur’ândaki bir
konuyu gayesine uygun bir şekilde bütüncül olarak ortaya koymayı
hedefleyen bir ekoldür. İctimâî tefsîr ekolü, Kur’ân’ın mesajını doğrudan
anlatmayı ve ictimâî hayatta meydana gelen problemlere Kur’ân çerçevesinde
çözmeyi amaçlayan bir ekoldür. Bilimsel tefsîr ekolü ise Kur’ân’daki kevnî
âyetleri pozitif ilimlerin verileriyle tefsîr eden bir ekoldür.
Her bir ekolü, tarihçe, yöntem, örnekleme, temsilci ve literatür düzeyinde
açıklayabilmek
Temelde kelam ekolü olan Mutezili tefsîr ekolünün konusu, itikad âyetleridir.
Beş prensibe uygun bir tefsîr yöntemi geliştirmiş, akla nihai bir özgürlük
vermiştir. Âyetleri mezhepleri doğrultusunda tefsîr etmiş, zahirî anlam
veremedikleri âyetlere mecazi ve sembolik yorumlar getirmişlerdir.
İtikadi ve siyasi ekol olan İmamiye şiî tefsîr ekolü, tefsîr yöntemini imâmet
ve öteki doktrinel prensiplerine yönelik yapmaktadır. Tefsîrde tek yetkin
unsur, imamlardır. Kur’ân’ın zahir ve batın bilgisine onlar sahip
olduklarından sadece onların tefsîrine itimad ederler. Zahiri yorumdan daha
ziyade batini yorumu benimserler. Öteki tefsîr unsurlarını dikkate almazlar.
Şia’dan kopan Hâricî tefsîr ekolü, Kur’ân’ı, lafzıyla kesin bir kanun olarak
görür; te’vîl veya tefsîre ihtiyaç göstermeksizin lafzi hüviyetiyle değişmez bir
şekilde hem itikâdî hem de amelî hayat için yegane bir nizam olarak
değerlendirir. Kur’ân lafızlarının tek anlamlılığına inanırlar.
İşârî tefsîr ekolü, sufilerin tefsîr yöntemidir. İki kısma ayrılmaktadır: İşârî
sufi tefsîr ve nazarî sufi tefsîr. Sufilere göre, Kur’ân’ın bir zâhiri bir de bâtını
vardır. Zâhir anlamı Arapça’yı bilen âlimler; bâtın anlamı ise ledünni bilgiye
sahip arifler bilir. Nazarî sufi tefsîr, mezhebî görüşlerini desteklemek için
Kur’ân’ın zâhirini aşan aşırı bâtınî ve ilhadî yorum yaptıkları ve bâtınî anlamı
önemseyip zâhirî anlamı kabul etmedikleri için reddedilmiştir. İşârî sufi tefsîr
ise bâtınî anlamın zâhire ters düşmemesi ve bâtınî yorumun zâhirin önüne
geçirilmemesi kaydıyla kabul edilmiştir.
Fıkhî tefsîr ekolü, fakîhlerin ahkâmla ilgili âyetleri tefsîr yöntemidir. Ahkâm
tefsîrleri, iki kısımdır: Başından sonuna kadar tefsîr yapılıp ahkâm âyetlerine
yoğunluk verenler ve sadece ahkâm âyetlerini tefsîr edenler.
Konulu tefsîr ekolü, pratik olarak Hz. Peygamberden beri basit düzeyde
yapılmasına rağmen 19. yüzyıl sonrası sistemleşmiştir. Konulu tefsîrin
gelişmesinde, mesajın bütüncül bir şekilde ulaştırılması, çağdaş problemlere
derli toplu cevap verilmesi, müsteşriklerin iddialarının çürütülmesi gibi
etkenler rol oynamıştır.
İctimâî tefsîr ekolü, pozitivizme ve klasik tefsîr anlayışına bir tepki olarak
ortaya çıkmıştır. Bu ekol taklide savaş açmış, islahı temel perspektif olarak
kabul etmiştir.
Bilimsel tefsîr ekolü, Kur’ân’daki kevnî âyetleri pozitif ilimlerin kesinleşmiş
verileriyle tefsîr etmeyi hedefleyen ekoldür. İlgili akımın ortaya çıkmasında
teknoloji ve pozitif bilimlerin gelişmesi etkin olduğu gibi, Kur’ân’ın pozitif
ilimlerin alanına giren konularda âyetlerinin mevcut olması ve bunların
araştırılıp ibret alınması yönündeki emir ve tavsiyeleri de etkili olmuştur.
Klasik ve çağdaş tefsîr ekollerini, Ehl-i Sünnet mantalitesi ve temel tefsîr
yöntemleriyle (dirâyet ve rivâyet) karşılaştırabilmek
Mutezilî, Şîî ve Hâricî ekolleriyle mezhebî ekoller, itikâd konularıyla
ilgilidir; akaide yönelik âyetlere yoğunlaşmakta; itikâdî görüşlerine göre
tefsîr yapmaktadırlar. Mutezile aklı önemsemesi ve insanın cüzi iradesine
aşırı vurgu yapması; Şîa, tefsîri 12 imâmın rivâyetlerine hapsetmesi; Hâricîler
ise Kur’ân’ın lafız düzeyini kanun olarak görmesiyle birbirlerinden ayrışırlar.
Her üç ekol karşısında yer alan Ehl-i Sünnet ise, Mutezileye karşı nakli
merkeze yerleştirip aklı nakli anlamanın bir aracı olarak kabul etmekte;
mutezilenin mecâzî ve sembolik açıklamalarını zâhire aykırı olmadıkça
benimsemekte; aşırı yorumlarını ise reddetmektedir. Şîanın yorumunda
imâmlar tabusunu ve aşırı bâtınî yorumlarını kabul etmemektedir. Hâricîlerin
Kur’ân’ın lafzının tek anlamlılığı ve kanuni olması fikrini reddetmekte;
Kur’ân’ın zâhirinin zengin bir anlam ağına sahip olduğunu kabul etmektedir.
Fıkhî tefsîr ekolü, fakîhlerin ekolü olup ahkâm âyetlerinin tefsîrine
yoğunlaşırken, işârî tefsîr ekolü ise mutasavvıfların ekolü olup Kur’ân’ın
tasavvufun kapsamına giren konulardaki âyetlerini, ledünni bilgi vasıtasıyla
zâhirden çok bâtına yönelik olarak tefsîr ederler. Fıkhî tefsîr ekolünün
çoğunluğunun Ehl-i Sünnet olması hasebiyle ortada bir problem olmadığı
halde, Ehl-i Sünnet tarafından nazarî sufi tefsîrin aşırı yorumları
reddedilirken, işârî sufi tefsîrin zâhirin yanında, zâhiri zorlamayan yorumları
şartlarına uyduğu sürece bir zenginlik olarak telakki edilmektedir.
Çağdaş tefsîr akımlarına gelince, gerek konulu tefsîr, gerek ictimâî tefsîr
gerekse bilimsel tefsîr ekolleri hem Sünni hem de diğer mezhepler arasında
müşterek olduğu için temelde bir problem bulunmamaktadır.
Dirâyet ve rivâyet bağlamında bakıldığında, ister modern isterse klasik olsun
tüm tefsîr ekolleri dirâyet tefsîrinin belli düzeylerinin müstakilleşmiş halini
yansıtmaktadır. Mezhebî tefsîr ekollerinden Mutezile, aklî tefsîr düzeyinde
dirâyetin en keskin çizgilerini oluşturur. İmamiye şii tefsîr, akla ehemmiyet
vermekle beraber imâmlardan nakli önemsediği için rivâyet yönü daha baskın
bir ekol görünümündedir. Hariciler ise hem dirâyet hem de rivâyet yönü çok
zayıf ve lafız düzeyine mahkûm olan bir ekoldür. Fıkhî tefsîr, dirâyet
tefsîrindeki ahkâm âyetlerinin parçacı tefsîrinin müstakilleşmiş şeklidir; hem
dirâyet hem de rivâyet yönü vardır. İşârî tefsîr ise, ahlak ve ibadet âyetlerine
getirilen yorumların sûfî rengini temsil etmektedir. Konulu tefsîr, dirâyet
bağlamında yeni bütüncül bir anlama yöntemidir. İctimai tefsîr ekolü, dirâyet
yönteminin faydasız ve ilgisiz bilgilerinden bir arınma; mesaja dönme
projesidir. Bilimsel tefsîr ise, dirâyet bağlamında klasik tefsîrlerin kevnî âyet
yorumlarının sistemleşmiş şeklidir.
__________________
O (cc)’NA SIĞINMAK AYRICALIKTIR
Alıntı ile Cevapla