TÜRKİYEDE MADENLER SORU-CEVAP

[mehmet akif2]

TÜRKİYEDE MADENLER SORU-CEVAP

1. Maden nedir?
—Yer kabuğundaki çeşitli iç ve dış doğal etkenlerle oluşan, ekonomik yönden değer taşıyan mineral
bileşimlerine maden denir.


2. Cevherleşme nedir?
—Tektonik, volkanik ve metamorfik (başkalaşım)
olaylar, kayaçların yapılarındaki mineralleri
etkileyerek maden yataklarını oluşturmuştur. Bu
oluşuma cevherleşme adı verilir.


3. Madenler kaça ayrılır?
—Üçe ayrılır;
A-Metal madenler: Demir, krom, v.b.
B-Metal dışı (ametal) madenler: Mermer, lületaşı,
v.b.
C-Yakıt madenler: Kömür, petrol


4. Tuvönan cevher nedir?
—Yeraltında filizler (cevherler) halinde bulunan
madenler taş ve toprakla karışık olarak çıkarılır.
Buna tuvönan cevher denir.


5. Metal (metalik) madenleri tanımlayınız?
—Kayaçların bileşiminden ergitilerek ayrıştırılan
madenlere metal (metalik) madenler adı verilir.
Demir, krom, bakır, nikel, kurşun v.b. Bunlar her
kayaç içinde az çok bulunur.


6. Metal dışı (ametal) madenleri tanımlayınız?
—Cevherleşmeye uğramadığı halde, kayacın kendi
yapısındaki elementlerin maden olarak kullanıldığı
kayaçlardır. Mermer, lületaşı, zımpara taşı, fosfat,
kükürt, amyant (asbest), v.b.

[mehmet akif2]

7. Yakıt madenlerin oluşumunu açıklayınız?
—Yakıt madenlerden kömür bitkisel, petrol ise
bitkisel ve hayvansal artıkların sığ deniz
tabanlarında gömülmesi, burada basınç ve benzeri
etkiler sonucu değişime uğramasıyla oluşmuştur.


8. Tenör (cevher yüzdesi) nedir?
—Kayacın içindeki cevher oranına denir.


9. Bir madenin işletilebilmesi için gerekli şartları
yazınız?
A-Bir madenin içindeki tenör oranının fazla olması
B-Maden rezervinin yeterli olması
C-Madenin sanayi merkezlerine ve kullanım
alanlarına yakın olması gerekir.


10. Maden rezervinin tanımını yapınız?
—Bir madenin yeraltında bulunan henüz
çıkarılmamış toplam miktarına maden rezervi denir.


11. Yurdumuzda hangi madenlere
rastlanmamıştır?
—Titanyum, kobalt, platin


12. Hangi madenlerin rezervleri ülkemizin
ihtiyacını karşılayacak düzeydedir?
—Demir, bakır, linyit, kurşun, çinko, manganez
Not: Demir ekonomi geliştiğinde yetmemektedir.
Linyitte kalitesizlikten ithal edilmektedir.

[mehmet akif2]

13. Hangi madenlerin rezervleri ülkemiz için
yetersizdir?
—Taşkömürü, doğalgaz, volfram, petrol


14. Hangi madenlerden elde ettiğimiz üretim
fazlası ihraç edilir?
—Krom, tuz, mermer, bor, civa, manganez, bakır


15. Ülkemiz maden kaynakları bakımından
çeşitlilik göstermektedir. Niçin?
—Farklı jeolojik zamanlara ait arazilerin
bulunmasıdır. Ülkemizin bulunduğu alan Alp
orojenezinden aşırı derecede etkilenmiş, bunun
sonucunda çeşitli volkanizma ve başkalaşım
(metamorfizma) olayları meydana gelmiştir.


16. Ülkemiz maden bakımından zengin olmasına
rağmen çoğu maden yatağı işletilememektedir.
Niçin?
—Alp orojenezi sırasında aynı yer hareketlerinin
aynı bölgede birkaç kez tekrarlanması maden
yataklarının parçalanarak daha küçük yataklar
şeklinde dağılmasına yol açmıştır. Bu durum çoğu
madenlerimizin işletmeye açılmasını engelleyen
olumsuz bir faktördür.


17. Cumhuriyetimizin kurulmasıyla madencilik
alanındaki en önemli gelişme ne olmuştur?
—Osmanlı’nın son döneminde madenlerin çoğu
yabancılar tarafından işletilmekteydi. Cumhuriyetin
kurulmasıyla bine yakın madenin imtiyazı (arama ve
işletme ruhsatı) yabancı kişi ve kurumlardan geri
alınarak devletleştirilmiştir.


18. Başlıca demir yataklarımızın bulunduğu
yerleri yazınız?
—Malatya’da; Hekimhan ve Hasan Çelebi
—Sivas’ta; Divriği, Kangal
—Kayseri, Kahramanmaraş, Hatay ve Balıkesir