Kürt Atasözleri /medineweb

[KEVİR]

Kürt Atasözleri /medineweb

• • Agir berda kayê xwe da ber bayê. - Samanı ateşe verdi, kendisi kenara çekildi.
  • Agir xweşe lêarî jê çêdibe. - Ateş iyi de külü olmasa.
  • Aqlê sivik barê girane. - Hafif akıl ağır yüktür.
  • Aşê dêhna bi xwe digere. - Delinin değirmeni kendi kendine çalışır.
  • Av bi bêjîngê nayê civandin. - Elekle su toplanmaz.
  • Ava de serî; çi buhustek çi çar tilî. - Başı aşan su; ha bir karış olmuş, ha dört parmak.
  • Ba ji tehtê çi dibe? - Yel kayadan ne götürür.
  • Ban qul be binban şile. - Dam delikse damdibi ıslaktır.
  • Baran disekine ga bi cil dike. - Yağmur durunca öküze çul örtüyor.
  • Behr bi devê kûçka heram nabe. - Deniz itin ağzıyla haram olmaz.
  • Bela tên serê mêra. - Bela yiğidin başına gelir.
  • Bext nadim bi text. - Bahtı tahta değişmem.
  • Bi desta berda bi linga bidû gerya. - Elini bıraktı, ayağı ile ardına düştü.
  • Bi dinyê bişêwir bi aqlê xwe bik. - Dünyaya danış, aklına göre yap.
  • Bila avis be kengî dizê bila bizê. - Gebe olsun da ne zaman doğurursa doğursun.
  • Bila cwangê rokê bim, ne çêleka sed rojî bim. - Bir günün boğası olayım, yüz günün ineği olmayayım.
  • Bila dilê mi bi dil be bila tûrê kirasê mû li mi be. - Gönlüm hoş olsun da varsın giysim kıldan olsun.
  • Bila hespê çê be bila bê nal be. - İyi at olsun da varsın nalı olmasın.
  • Bila rû bêşe zik ne êşe. - Yüz acısın, karın ağrımasın.
  • Birîndar bi birîna xwe zane. - Yaralı yarasını bilir.
  • Bi xwezîya dest nagîhê baqê kezîya. - Keşke ile eller saç örgüsü demetine yetişmez.
  • Carna mirov ji yarê dîya xwere dibê yabo. - Gün olur insan anasının dostuna baba der.
  • Çavê derîgirtîya li ê derîvekiryaye. - Kapısı kapalı olanın gözü kapısı açık olandadır.
  • Çêlîkê mara bê jahr nabin. - Yılanın yavrusu zehirsiz olmaz.
  • Çira ji korare def ji kerare bêfêdeye. - Çıranın köre, davulun sağıra yararı yoktur.
  • Çû dermanê mîzê gû lê esirî. - Sidik ilacına gitti kabız oldu.
  • Dara xwezîya şîn nabe. - Keşkenin ağacı yeşermez.
  • Darê ji binî nebir. - Ağacı kökünden kesme.
  • Deryê xerata bi bena girêdayîye. - Marangozun kapısı iple bağlıdır.
  • Deryê xwe bigir cîranê xwe siz dernex. - Kapını kapa, komşunu hırsız çıkarma.
  • Destê xebitî li ser zikê têre. - Çalışan el tok karnın üstündedir.
  • Destkê bivir ne ji darê be dar nakeve. - Baltanın sapı ağaçtan olmazsa ağaç devrilmez.
  • Dev dixwe rû fedî dike. - Ağız yer yüz utanır.
  • Dêhn ne dêhnin; ê ji wan bawer dikin dêhnin. - Deliler deli değil onlara inananlar delidir.
  • Dê û dotê şerkirin, bêaqila bawer kirin. - Ana kız kavga ettiler, akılsızlar inandı.
  • Dibêjin tu li rê qede û bele li rê. - Derler ki sen yola çıkınca kaza bela birlikte yola çıkar.
  • Dikana Bekiro; du qalib sabûn û çar torbe xwê. - Bekir'in dükkanı; iki kalıp sabun, dört torba tuz.
  • Dilê şivên bixwaze kare ji nêrî şîr derxe. - Çobanın gönlü isterse tekeden süt çıkarır.
  • Dilê tirsonek sênga gewr nabîne. - Korkak yürekli ak göğsü göremez.
  • Dinya guleke, bêhn bike û bide hevalê xwe. - Dünya bir güldür, kokla ve arkadaşına ver.
  • Dinya li dinyê; çavê gur li mîhê. - Dünya durdukça kurdun gözü koyundadır.
  • Dît ezim nedît dizim. - Gördüyse benim, görmediyse hırsızım.
  • Dûjminê te gêrikek be jî dîsa hesabê xwe bike. - Düşmanın bir karınca bile olsa önlemini al.
  • Dûr bî nure. - Uzak ışıklıdır.
  • Eger xêr bê welatekîwê bigihîje hemi cîhê welât. - Eğer bir ülkeye iyilik gelirse ülkenin her yerine ulaşır.
  • Erd birinc be, av rûn be, ku xwedî tunebe zû xelas dibe. - Yer pirinç olsa, su da yağ, sahibi yoksa tez biter.
  • Eyarê bênamûsa firehe. - Namussuzun postu geniştir.
  • Ez çi dibêjim bilûra mi çi dibêje. - Ben ne diyorum kavalım ne çalıyor.
  • Ez ezim tu tuye. - Ben benim sen sensin.
  • Ez hêdî dimeşim bela dighê mi, ez zû dimeşimez dighêm bela. - *Yavaş yürüyorum bela bana yetişiyor, hızlı yürüyorum ben belaya yetişiyorum.
  • Ê dizya hingiv bike wê mêş pêvedin. - Bal hırsızını arı sokar.
  • Ê jinê berde li panîyê nanêre. - Karıyı boşayan ardından bakmaz.
  • Ê ne di şerde be şêre. - Kavgada olmayan aslan kesilir.
  • Ê rabe cîhê wî, ê bimre jîna wî dimîne. - Kalkanın yeri, ölenin karısı kalır.
  • Êş hat Şam'ê, ecelhatî mirin. - Bulaşıcı hastalık Şam'dan geldi, eceli gelenler öldü.
  • Fala qereçîya lihev derdikeve. - Çingenenin falı birdir, atar tutturur.
  • Feqîr çûn xwe daliqînin dîtin ku dewlemend li ba dibin. - Fakir kendini asmaya gitti, zenginlerin ipte sallandıklarını gördü.
  • Galgala ket nav dev û dirana, wê bigere li bajar û şaristana. - Ağız ve dişerin arasına düşen söz, kentleri memleketleri dolaşır.
  • Gîha dibin kevirde namîne. - Taşın altında ot kalmaz.
  • Gotna rast bi mirov ne xweş tê. - Doğru söz insana hoş gelmez.
  • Gul ew gul bû baran jî lê hat şil bû. - Gül gül değildi, yağmur yağdı mahvoldu.
  • Gur dîkujîn qîjak dixun. - Kurt öldürür karga yer.
  • Ha kevir li cer ket ha cer li kevir ket. - Ha taş testiye değmiş ha testi taşa.
  • Hechecîkê silava li hecêk. - Ey kırlangıç hacca selam söyle.
  • Hemi çêlek tên dotin, hemî gotin nayên gotin. - Her inek sağılır, her söz söylenmez.
  • Hem ji dêrê bû hem jî ji mizgeftê. - Hem kiliseden oldu hem de camiden.
  • Hem serê xwe dişkîne hem jî xercê xwe dide. - Hem başını kırdırıyor, hem de vergisini ödüyor.
  • Here miletan, bigre adetan. - Uluslara git, gelenekler öğren.
  • Her gîha li ser koka xwe şîn tê. - Her ot kendi kökü üzerinde yeşerir.
  • Her kezîzerek simbêlsorek li himbere. - Her sarı örgülünün yanıbaşında bir kaytan bıyıklı vardır.
  • Her tişt ji ziravî mirov ji stûrî diqete. - Her şey incelikten, insan kabalıktan kopar.
  • Heta mi xwe naskir mal li xwe xelas kir. - Kendimi tanıyıncaya kadar malımı bitirdim.
  • Hevalê bêje "heval heval" mede dû. - "Arkadaş arkadaş" diyen arkadaşın ardından gitme.
  • Heyfa ciwanîyê pîrî li pêye. - Yazık gençliğe, yaşlılık ardından geliyor.
  • Heywana tu bigerînî wê erzan bibe. - Gezdirdiğin hayvan ucuz olur.
  • Hin dikin hin dixwun. - Kimi yapar kimi yer.
  • Hingivê debeye di eyarê kâçikdaye. - Süzme baldır ama it postu içindedir.
  • Hûrik hûrik dagir tûrik. - Ufak ufak doldur dağarcığını.
  • Ji hirçkê du eyar dernayê. - Bir ayıdan iki post çıkmaz.
  • Jin kelehe mêr girtîye. - Kadın kaledir erkek tutsaktır.
  • Ji pira pir diçe ji hindika hindik. - Çoktan çok gider, azdan az.
  • Ji rovî fenektir tune ji eyarê wî pirtir tune. - Tilkiden kurnaz yoktur, derisinden de çok yoktur.
  • Ji xelkêre masîgiro ji xwere kwêsîgiro. - Elaleme balıkçı kendine kaplumbağacı.

[KEVİR]

• Nan û pîvaz hebe nexweşî çavreşîye. - Ekmek ve soğan olursa hastalık çekememezliktir.
• Navê gur derketîye; rovî dinyaxera kir. - Kurdun adı çıkmış; tilki dünyayı yıktı.
• Ne dujminê xeraba bin; dujminê xerabîyê bin. - Kötülerin düşmanı değil kötülüğün düşmanı olun.
• Ne fene, ev çi dar û bene? - Tuzak değilse, bu ne değnek ve iptir?
• Ne xwar ne da hevala, genî kir avêt newala. - Ne yedi ne arkadaşlara verdi, kokuttu vadilere attı.
• Nivişta bê tişt, xwedyê xwe kuşt.(saçma) - Ücretsiz muska sahibini öldürdü.
• Pisîk ne li male mişk Evdirrehman'e. - Kedi evde olmayınca fare Abdurrahman kesilir.
• Pîvaz, çi sor çi sipî. - Soğan, ha kırmızı ha beyaz.
• Qantir nazê xwê şîn nayê. - Katır doğurmaz, tuz yeşermez.
• Qedrê gulê çi zane; kelbeş divê kerê reş. - Gülün değerini ne bilir; devedikeni ister kara eşek.
• uygunsuz silinmiştir (abdulmelik)
• Reng rengin, sor bi dengin. - Renk renktir, kırmızı ünlüdür.
• Rûyê reş ne hewcî tenîyêye. - Kara yüze is gerekmez.
• Serê du berana di beroşkêde nakela. - İki koçun başı bir tencerede kaynamaz.
• Sê wêne dost hene: Nano, gano, cano. - Üç türlü dost vardır: yiyici, ırz düşmanı, candan dost.
• Simbêl bi pisîka jî heye. - Bıyık kedide de vardır.
• Şahdê rovî terya wîye. - Tilkinin tanığı kuyruğudur.
• Şeb û şekir çûn Dîyarbekir, şekir rûnîşt deng nekir, şeb rabû pesnê xwe kir. - Şap ile şeker Diyarbakır'a gittiler, şeker sustu oturdu, şap kalktı kendini övdü.
• Şerê sibehê ji xêra êvarê çêtire. - Sabahın kavgası akşamın hayrından iyidir.
• Şeva reş keleha mêraye. - Kara gece yiğidin kalesidir.
• Şeytên gotîye "ê li xwe bi heyire ez di wînim." - Şeytan, "Şaşırıp kalanı edeyim." demiş.
• Şêr şêre; çi jîne çi mêre. - Aslan aslandır; ha dişidir ha erkek.
• Şikefta sed pez heryê wê sed û yek pez jî heryê. - Yüz koyunun sığdığı yere yüzbir koyun da sığar.
• Şûr kalanê xwe nabire. - Kılıç kınını kesmez.
• Ta bi ta dibe rîh. - Kıl be kıl sakal olur.
• Tajî bi zorê nare nêçirê. - Tazı zorla ava gitmez.
• Teyrê ku goşt dixwun nikilxwarin. - Et yiyen kartallar eğri gagalı olur.
• Timayî birakuje. - Tamah kardeş öldürendir.
• Tirsa gur ji baranê heba wê ji xwere kulavek çêkra. - Kurdun yağmurdan korkusu olsaydı kendine bir aba yapardı.
• Tu bi hirîba tê li nav kerî ba. - Yapağılı olsaydın sürü arasında olurdun.
• Tu cehnemê nebînî buhuşt bi te xweş nabe. - Cehennemi görmezsen cennet sana tatlı olmaz.
• Tu çi têxî kewarê wê ew bê xwarê. - Dolaba ne koyarsan onu alırsın.
• War ew ware lê bihar ne ew bihare. - Yer aynı yer ama bahar aynı bahar değil.
• Wê ev hevîra hîn gelek avê hilîne. - Bu hamur daha çok su kaldırır.
• Xeber çekê jinêye. - Küfür kadının silahıdır.
• Xeta xwar ji gayê pîre. - Eğri çizgi yaşlı öküzdendir.
• Xwedê ji yekîre xera bike diranê wî di pelûlê de dişkê. - Allah birisinin işini bozarsa dişi sütlaçta kırılır.
• Xwedyê xêra dibe evdalê ber dêra. - İyilik sahibi kilisenin hizmetçisi olur.
• Xwestek û kodik bi şûnde? - Dilencilik ve utangaçlık olmaz.
• Xilt çiqas axê bikole bi serê xwe dadike. - Köstebek ne kadar toprağı kazarsa başına döker.
• Ya nare aş ya jî dire aşvan dikuje. - Ya değirmene gitmiyor ya da gidip değirmenciyi öldürüyor.
• uygunsuz silinmiştir(admin)
• Yek ta nabe du ta tê ranabe. - Bir iplik olmuyor, iki iplik geçmiyor.
• Zikê zaroka tijeye lê zimanê wan nagere. - Çocukların karınları söz doludur ama dilleri dönmez.
• Zimanê dirêj darkukê serê xwedyê xwe ye. - Uzun dil sahibinin başına ağaçkakandır
• Zor gêzerê radike. - Zor, havucu kökünden çıkarır.

[KEVİR]

• Kanya ku tu avê jê vexwî kevra navêjyê. - Su içtiğin kaynağa taş atma.
• Karê ne ji mire bayê wê di ser mire. - Benim olmayan işin yeli üzerimden geçsin.
• Keçkê bêbav çîyayê bêav. - Babasız kız susuz dağ gibidir.
• Keda helal dibe mû naqete, keda haram bibe werîs jî diqete. - Helal ekmek kıl olsa kopmaz, haram ekmek halat da olsa kopar.
• Kes nakeve gora kesî. - Kimse kimsenin mezarına girmez.
• Ku kela şorbê çû buhayê heskê pere nake. - Çorba taşarsa kepçenin değeri para etmez.
• Kumê rasta tim qetyayîye. - Doğru kişinin külahı hep yırtıktır.
• Kurmê şîrî heta pîrî. - Ana sütündeki kurt ölüme kadar.
• Ku te girt bermede ku te berda bi dû nekeve. - Tuttunsa bırakma, bıraktınsa ardına düşme.
• Kûçik ji kê bitirse bi wî alî direye. - Köpek korktuğu yana havlar.
• Lê kalîyê lê korîyê; mirin çêtireji feqîrîyê. - Ah yaşlılık ah körlük; ölüm yoksulluktan iyidir.
• Li bejnê nerî bi zêra kirî, laçek rakir kertkê gurî. - Boyuna posuna baktı altınla aldı, örtüsünü kaldırdı kel çıktı.
• Li kerê mirî digere ku nala jêke. - Ölmüş eşek arıyor ki nalını kopara.
• Mala me li çoyê meye; çoyê me li ser milê meye. - Evimiz sopamızda, sopamız omzumuzun üstündedir.
• Malê axê diçe canê xulêm dêşe. - Ağanın malı gider uşağın canı yanar.
• Malê çamêrkî û xesîskî wek hev dire. - Cömerdin malıyla cimrinin malı aynı oranda harcanır.
• Mal li ser malê nabe. - Ev üstünde ev olmaz.
• Mirin mirine xirexir çiye? - Ölüm ölümdür, hırıltı nedir?
• Mirîşka bigere wê lingê wê bi zelq be. - Gezen tavuğun ayağında pislik olur.
• uygunsuz silinmiştir(Abdulmelik)
• Mirov xwe bi destê xwe ne xurîne xura mirov naşkê. - İnsan kendini kendi eliyle kaşımazsa kaşıntısı geçmez.
• Mabêjin kê kir; dibêjin kê got. - Kim yaptı demezler kim söyledi derler.

[Emekdar Üye]

Mala pire gora pire))
Bunu çok duyuyorum bizimkilerden.

Paylaşım için teşekkürler kevir...

[KARAKÖSE]

Bu aralar en çok takıldığım kürtçe atasözü " Heft sala ma lé seferé, zıvıri hat keré beré "
Güzel çalışma olmuş.

[Emekdar Üye]

Kızlara bazende keçe veya keçi derler )
Bu arada bizim muhsin hocaya melle deme sakın banlar seni diğer adı kedi kuyruğuda ))

[Emekdar Üye]

İnanmazsan sor

[EbdA]

Teşekkürler kardeş ama

Agir berda kayê xwe da ber bayê. - Samanı ateşe verdi, kendisi kenara çekildi. değil

Agir berda kayê xwe da ber bayê. - Samanı ateşe, kendisini rüzgara verdi. olmalı

[Medine-web]

Xwedê ji yekîre xera bike diranê wî di pelûlê de dişkê. - Allah birisinin işini bozarsa dişi sütlaçta kırılır.

[Ulu'l Emr]

jın méré xü eziz ji dıke rezil ji,
jınu mér tevru bér