Medineweb Forum/Huzur Adresi - hadis dersi ünite özetleri

hadis dersi 1. / 4. ünite konu özetleri

HADİS DERS NOTLARI 1.ÜNİTE

*kuranın korunmasından bahsedilen ayet hicr 15/9

*islam toplumunu teşkil eden ana kitle (sevad-ı azam)

*hadislerin büyük ölçüde yazılı vesikalarda toplanıp tasfiye edildiği hicri 2. ve 3.y.y kadar mevcut yazılı belgelere ilaveten fiili uygulama titizlikle sürdürülmüştür.

*Allaha ve resulune iman edin ayeti nisa 136

*Resulde güzel örnek vardır (Ahzap suresi)

*onun eşleri müminlerin anneleridir (ahzap suresi)

*eğer Allahı seviyorsanız bana uyun (ali imran)

*kendilerine kitap ve hikmeti öğretik (ali imran)

*ihtilaf ettikleri meselelerde seni hakem tayin etmedikler...... diye devam eden ayet (nisa suresi)

*Temiz şeyleri helal pis şeyleri haram saymazlar (tevbe suresi)

*el muvafakat- şatibiye aittir.

*tebliğ et ayeti maide suresinde geçer.*peygamberi birbirinizin arasında çağırır gibi çağırmayın (nur 63 )

*iman edip salih amel işleyenler için rahman bir sevgi yaratacaktır (meryem 96)

*deki Allahı seviyorsanız bana uyun ki Allahta sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın (ali imran 31)

*Sünnet için vahy-i metluv kullanılmaz.

*sünnet için vahy-i gayri metluv hadis, merfu, eser kullanılabilir.

*Sünnetin intikal ettirilme yolları;-beyan -takyit -tebliğ -tahsis*hadis öğrenirken dikkat edilmesi gereken en önemli husus yaşantımızı meşrulaştırma aracı kılma.

HADİS 2.ÜNİTE
*necaşi ile görüşen sahabi : cafer b.ebi teliptir.*hz.ömer döneminde muğire b. şube ile kisranın valisi arasında necaşi olayı gibi bir diyalog geçmiştir.

*okunan vahiy (vahy-i metluvv)*kuran dışındaki vahiy (vahy-i gayri metluv)

*Allah resulunuın kuranı açıkladığını belirten ayetler;-nahl 44 -hikmet öğreten bakara 151 /ahzap 34*hz.peygambere itaati zorunlu kılan ayetler

-nur 54 - nisa 80-her kim Allah ve resulune asi olursa açık bir sapıklık etmiş olur (ahzap 36)*hz.peygamberi örnek almayı emreden ayet:-ahzap 21*hz.peygambere helal ve haram kılma yetkisi verildiği ayetler-araf 157-helal /haram kılma yetkisini kabul etmeyenlerle savaşın denilen ayet tevbe 29 *nineye miras olayını hz.ebubekir muğire b.şubeden öğrenmiştir.

*resullahın mecusilerden cizye aldığını söyleyen abdurrahman b.avftır.*ulu'l emre itaat ayeti nisa 59*ilk müslümanların islama girmelerinde en etkin rol hz.peygamberdir.

*sahabiler resullaha bazı kararlarının vahiy olup olmadığını sormaları kuran dışında vahiy almış olabiliceğnin delili sayılır.
HADİS 3.ÜNİTE

*Er-rıhle fı talebil hadis : hadis uğruna yapılan seyahatler*yemenden gelen gruba sünneti ve islamı öğretmesi için ebu ubeyde b.el cerrah gönderlmiştir.)*muksirun 1000 den fazla hadis rivayet eden sahabeye denir.

*Muksirunler :

-ebu hureyre-hz.aişe-abdullah b. ömer-enes b.malik-abdullah b. abbas-cabir b.abdillah-ebu said el hudari

*hac dönüşü resullahın mola verdiği yer zü'l huleyfe'dir.

*sağdan dağıtma sünetteni enes b. malik telakki etmiştir.

*ubade b.es-samit muaviyeye karşı çıkmıştır.

*Süneni hüda ile ilgili ifadeler kutubi sittede ve erken dönem kaynaklarında vardır.sünneti terk edenin delalete düşeceği ile ilgili ifade sahihi müslim ve ibn ebi şeybe müsnedindeki muhtasar rivayetlerde ahmed b.hanbel 3.rivayette bulunmaktadır.

*(lekefertum) lafzı;hattabi: mealimussünen adlı şerhinde söz konusu ibareyi sünnetin parça parça terkinin nihayet insanı küfre götüreceği şeklinde ifade edilmiştir.

sindi :ise cematten ayrılmama konusunda şiddetli bir ikaz ve sakındırma şeklinde anlaşlması gerektiğini söylemiştir.

ayni : sünnetin kasten terkinde kafir olunacağını savunmuştur.

*muksirun özellikleri:-hz.peygamberin çevreisinden olmaları-hz.peygamberin vefatının ardından uzun yıllar yaşamalrı-hadis öğrenme iştiyakları-çok sayıda talebelerinin olması

HADİS 4.ÜNİTE

*rivayetül hadis : isnat zincirleri tetkik edilerek hadislerin hz.peygambere ulaşması ele alınır.*dirayetül hadis: hadis metinlerinin incelenerek fehm istinbat hali söz konusu edilir.

*ali ibnül medini:hadisleirn mana ve maksatlarını gereği gibi anlamak (tefakkuh) ilmin yarısıdr der.

*tefakkuh: dirayetül hadis, *rical bilgisi : rivayetül hadis ilmini ifade eder.*rivayetül hadis ilminin konusu:kabul ve red yönünden ravi ve mervi olması*dirayetül hadis ilminin konusu :anlaşlması ve kendisinden hüküm çıkarılması yönünden hadis metinlerinin konu olmasıdır.*dirayetül hadis : fıkhül hadis*dirayetül hadis: fıkhül hadis, ilmü tevili akvali'n nebi veya ilmü esraril hadis gibi terimlerle aynı anlamı çağrıştırır.*fıkhül hadis : hadislerin mana ve maksadını anlamak ve hadislerden hareketle hz.peygamberin gayesini kavramak manasına gelir.*hakim nisaburi : fıkhül hadis bu ilimlerin ilk semeresidir.*fıkhul hadis eserleri :

-ebu cafer tahavi : şerhul maanil asar-ibn hazm : el muhalla-ibn abdilberr:et-temhid-şah veliyuhllah ed dihlevi : huccetullahi-l baliğa-ramhürmizi : el muhadissül fasıl-gazali : kanunu t-tevil

*hadislri anlama ve yorumlama eserleri-dirayet-rivayet bütünlüğü-tarikleri tesbit-ihtilaful hadis-esbabaül vürüdil hadis-garibul hadis-arap dili-ihtisasın önemi-dil ve uslup*hadis ilminde dirayet/akıl muhafaza ve rivayet/nakil/hafıza bir bütündür.*uçma tesebbüsünden bulunan bir kuş mesabesi örneğini hadislerde zehebi vermiştir.*hadis ile fıkıh birlikte oldukları zaman kemal bulur birbirilerinden ayrıldıkları zaman ise noksan kalırlar bunu diyen kişi ramhürmüzi'dir.*hadis usul ilminin ilk sistematik mhsülü el muhadisül fasıl ramhürmüziye aittir.*hattabi: islami ilimlerin görkemli bir binaya benzeten hadis ve sünneti bu binanın temeli fıkıhıda bu temel üstüne yükselen gövde olarak niteler.*el ameş ebu hanifeye sizler doktorsunuz bizler ise eczacıyız demiştir.*ebu arube el harrani : fakih, hadis, sahabi olmadığı zaman topal olur.*ihtilaful hadisin diğer adları muhteliful hadis ve müşkilüt hadis*ihtilafların giderilmesi sırayla;-cem ve telif / nesh / tercih / tevakkuf yöntemi olarak uygulanır.*ebu-t tufeyl amir b. vasile : hicri 110 yılında en son vefat eden sahabidir.*arap diliyle ilgili yorum yapan alim ibn teymiyyedir.*hattabi el camiu's sahih'e alami'l hadis adlı bir şerh yazmıştır.*hadis tarihi şerh edebiyatı;-hattabi : alamul hadis fi şerhi sahihil buhari-ibn hacer : fethul bari-ayni : umdetul kari-ali el kari : mirkatul mefatih-maalimüs sünen şerhi sünneni ebu davud*türkçe hadis şerhi :ahmed naim ile kamil miras : sahih i buhari muhtasarı tecridi sahih tercümesi ve şerhi*hadis anlaşılma ve yorumlama önerileri :-halis niyet-muhatabın idrak seviyesi-münazara-tevakkuf etmek (sükut etmek)

*fıkhul hadis : dirayetül hadis tefakkuhilmü tevili akvalin nebi, ilmül esraril hadid*hz.peygamberin dil uslup ve anlatım özellikleri-yumuşaklık -uslubi hakim -tefeül -terğib-tertib*bir din alimi "sadece kendisinin bildiği bir hususta " ilmini gizleyebilir.

HAZIRLAYAN:MERVE DEMİR

hadis dersi 1 . / 4 . ünite özetleri

HADİS DERS NOTLARI 1.ÜNİTE

*kuranın korunmasından bahsedilen ayet hicr 15/9

*islam toplumunu teşkil eden ana kitle (sevad-ı azam)

*hadislerin büyük ölçüde yazılı vesikalarda toplanıp tasfiye edildiği hicri 2. ve 3.y.y kadar mevcut yazılı belgelere ilaveten fiili uygulama titizlikle sürdürülmüştür.

*Allaha ve resulune iman edin ayeti nisa 136

*Resulde güzel örnek vardır (Ahzap suresi)

*onun eşleri müminlerin anneleridir (ahzap suresi)

*eğer Allahı seviyorsanız bana uyun (ali imran)

*kendilerine kitap ve hikmeti öğretik (ali imran)

*ihtilaf ettikleri meselelerde seni hakem tayin etmedikler...... diye devam eden ayet (nisa suresi)

*Temiz şeyleri helal pis şeyleri haram saymazlar (tevbe suresi)

*el muvafakat- şatibiye aittir.

*tebliğ et ayeti maide suresinde geçer.
*peygamberi birbirinizin arasında çağırır gibi çağırmayın (nur 63 )

*iman edip salih amel işleyenler için rahman bir sevgi yaratacaktır (meryem 96)

*deki Allahı seviyorsanız bana uyun ki Allahta sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın (ali imran 31)

*Sünnet için vahy-i metluv kullanılmaz.

*sünnet için vahy-i gayri metluv hadis, merfu, eser kullanılabilir.

*Sünnetin intikal ettirilme yolları;
-beyan -takyit -tebliğ -tahsis
*hadis öğrenirken dikkat edilmesi gereken en önemli husus yaşantımızı meşrulaştırma aracı kılma.

HADİS 2.ÜNİTE
*necaşi ile görüşen sahabi : cafer b.ebi teliptir.
*hz.ömer döneminde muğire b. şube ile kisranın valisi arasında necaşi olayı gibi bir diyalog geçmiştir.

*okunan vahiy (vahy-i metluvv)
*kuran dışındaki vahiy (vahy-i gayri metluv)

*Allah resulunuın kuranı açıkladığını belirten ayetler;
-nahl 44 -hikmet öğreten bakara 151 /ahzap 34
*hz.peygambere itaati zorunlu kılan ayetler

-nur 54 - nisa 80
-her kim Allah ve resulune asi olursa açık bir sapıklık etmiş olur (ahzap 36)
*hz.peygamberi örnek almayı emreden ayet:
-ahzap 21
*hz.peygambere helal ve haram kılma yetkisi verildiği ayetler
-araf 157
-helal /haram kılma yetkisini kabul etmeyenlerle savaşın denilen ayet tevbe 29
　
*nineye miras olayını hz.ebubekir muğire b.şubeden öğrenmiştir.

*resullahın mecusilerden cizye aldığını söyleyen abdurrahman b.avftır.
*ulu'l emre itaat ayeti nisa 59
*ilk müslümanların islama girmelerinde en etkin rol hz.peygamberdir.

*sahabiler resullaha bazı kararlarının vahiy olup olmadığını sormaları kuran dışında vahiy almış olabiliceğnin delili sayılır.

HADİS 3.ÜNİTE
　
*Er-rıhle fı talebil hadis : hadis uğruna yapılan seyahatler
*yemenden gelen gruba sünneti ve islamı öğretmesi için ebu ubeyde b.el cerrah gönderlmiştir.)
*muksirun 1000 den fazla hadis rivayet eden sahabeye denir.

*Muksirunler :

-ebu hureyre
-hz.aişe
-abdullah b. ömer
-enes b.malik
-abdullah b. abbas
-cabir b.abdillah
-ebu said el hudari
　
*hac dönüşü resullahın mola verdiği yer zü'l huleyfe'dir.

*sağdan dağıtma sünetteni enes b. malik telakki etmiştir.

*ubade b.es-samit muaviyeye karşı çıkmıştır.

*Süneni hüda ile ilgili ifadeler kutubi sittede ve erken dönem kaynaklarında vardır.sünneti terk edenin delalete düşeceği ile ilgili ifade sahihi müslim ve ibn ebi şeybe müsnedindeki muhtasar rivayetlerde ahmed b.hanbel 3.rivayette bulunmaktadır.

*(lekefertum) lafzı;
hattabi: mealimussünen adlı şerhinde söz konusu ibareyi sünnetin parça parça terkinin nihayet insanı küfre götüreceği şeklinde ifade edilmiştir.

sindi :ise cematten ayrılmama konusunda şiddetli bir ikaz ve sakındırma şeklinde anlaşlması gerektiğini söylemiştir.

ayni : sünnetin kasten terkinde kafir olunacağını savunmuştur.

*muksirun özellikleri:
-hz.peygamberin çevreisinden olmaları
-hz.peygamberin vefatının ardından uzun yıllar yaşamalrı
-hadis öğrenme iştiyakları
-çok sayıda talebelerinin olması

HADİS 4.ÜNİTE

*rivayetül hadis : isnat zincirleri tetkik edilerek hadislerin hz.peygambere ulaşması ele alınır.
*dirayetül hadis: hadis metinlerinin incelenerek fehm istinbat hali söz konusu edilir.

*ali ibnül medini:hadisleirn mana ve maksatlarını gereği gibi anlamak (tefakkuh) ilmin yarısıdr der.

*tefakkuh: dirayetül hadis,
*rical bilgisi : rivayetül hadis
ilmini ifade eder.
*rivayetül hadis ilminin konusu:
kabul ve red yönünden ravi ve mervi olması
*dirayetül hadis ilminin konusu :
anlaşlması ve kendisinden hüküm çıkarılması yönünden hadis metinlerinin konu olmasıdır.
*dirayetül hadis : fıkhül hadis
*dirayetül hadis: fıkhül hadis, ilmü tevili akvali'n nebi veya ilmü esraril hadis gibi terimlerle aynı anlamı çağrıştırır.
*fıkhül hadis : hadislerin mana ve maksadını anlamak ve hadislerden hareketle hz.peygamberin gayesini kavramak manasına gelir.
*hakim nisaburi : fıkhül hadis bu ilimlerin ilk semeresidir.
*fıkhul hadis eserleri :

-ebu cafer tahavi : şerhul maanil asar
-ibn hazm : el muhalla
-ibn abdilberr:et-temhid
-şah veliyuhllah ed dihlevi : huccetullahi-l baliğa
-ramhürmizi : el muhadissül fasıl
-gazali : kanunu t-tevil
　
*hadislri anlama ve yorumlama eserleri
-dirayet-rivayet bütünlüğü
-tarikleri tesbit
-ihtilaful hadis
-esbabaül vürüdil hadis
-garibul hadis
-arap dili
-ihtisasın önemi
-dil ve uslup
*hadis ilminde dirayet/akıl muhafaza ve rivayet/nakil/hafıza bir bütündür.
*uçma tesebbüsünden bulunan bir kuş mesabesi örneğini hadislerde zehebi vermiştir.
*hadis ile fıkıh birlikte oldukları zaman kemal bulur birbirilerinden ayrıldıkları zaman ise noksan kalırlar bunu diyen kişi ramhürmüzi'dir.
*hadis usul ilminin ilk sistematik mhsülü el muhadisül fasıl ramhürmüziye aittir.
*hattabi: islami ilimlerin görkemli bir binaya benzeten hadis ve sünneti bu binanın temeli fıkıhıda bu temel üstüne yükselen gövde olarak niteler.
*el ameş ebu hanifeye sizler doktorsunuz bizler ise eczacıyız demiştir.
*ebu arube el harrani : fakih, hadis, sahabi olmadığı zaman topal olur.
*ihtilaful hadisin diğer adları muhteliful hadis ve müşkilüt hadis
*ihtilafların giderilmesi sırayla;
-cem ve telif / nesh / tercih / tevakkuf yöntemi olarak uygulanır.
*ebu-t tufeyl amir b. vasile : hicri 110 yılında en son vefat eden sahabidir.
*arap diliyle ilgili yorum yapan alim ibn teymiyyedir.
*hattabi el camiu's sahih'e alami'l hadis adlı bir şerh yazmıştır.
*hadis tarihi şerh edebiyatı;
-hattabi : alamul hadis fi şerhi sahihil buhari
-ibn hacer : fethul bari
-ayni : umdetul kari
-ali el kari : mirkatul mefatih
-maalimüs sünen şerhi sünneni ebu davud
*türkçe hadis şerhi :
ahmed naim ile kamil miras : sahih i buhari muhtasarı tecridi sahih tercümesi ve şerhi
*hadis anlaşılma ve yorumlama önerileri :
-halis niyet
-muhatabın idrak seviyesi
-münazara
-tevakkuf etmek (sükut etmek)

*fıkhul hadis : dirayetül hadis tefakkuh
ilmü tevili akvalin nebi, ilmül esraril hadid
*hz.peygamberin dil uslup ve anlatım özellikleri
-yumuşaklık -uslubi hakim -tefeül -terğib-tertib
*bir din alimi "sadece kendisinin bildiği bir hususta " ilmini gizleyebilir.
　
　alıntı