Medineweb Forum/Huzur Adresi - TEB Teknolojileri II 5. Ünite Özeti Medineweb

e - ÖĞRENME

5. Ünite

e-Öğrenme:Öğretme ve öğrenme süreçlerinde elektronik teknolojilerinin kullanımının geneladıdır. e-öğrenme ilk kez 1999 yılında eğitimde İnternet’in, etkileşimli veelektronik ortamların kullanılmasını ifade etmek amacıyla kullanılmıştır-Öğrenmeningelişimini 4 aşamada ele alabiliriz. Kitle iletişim araçlarına dayalı dönem,Bilgisayara dayalı dönem, İnternete dayalı dönem, Mobil teknolojiler dönemi

Kitle iletişiminedayalı dönem: Bu dönemde radyove televizyon yayınına önem verilmiştir.1969 yılında kurulan İngiltere AçıkÜniversitesi’nin BBC ile ortak gerçekleştirdikleri eğitsel televizyonprogramları bu alandaki en başarılı uygulamalar arasındadır. Ülkemizde 1982 yılındakurulan Açık öğretim Fakültesinde ders kitaplarının yanı sıra televizyonprogramlarına da yer vermiştir.

BilgisayarDestekli Eğitim Dönemi: Apple marka mikrobilgisayarlar 1970’lerinikinci yarısından itibaren kullanılmaya başlanmıştır.
1980’lerde IBM PC ile kişiselbilgisayarların ortaya çıkışı ile bu yaygınlık artmıştır ve bilgisayarlarınöğretme ve öğrenmede kullanımı konusunda Bilgisayar Destekli Eğitim (BDE) adı verilen bir yaklaşımgeliştirilmiştir.
Yaygın olarak geliştirilen BDE uygulama türleri arasında testler, alıştırmalar,öğretici yazılımlar, başvuru yazılımları, benzetimler ve eğitsel oyunlarbulunmaktadır.
Başvuru yazılımları ders çalışırken öğrenenin yararlanabileceği atlas, ansiklopedi,sözlük vb. araçlardır.
Bilgisayar destekli eğitimde 90’lı yıllarda çoğunluklaCDROM ortamında kullanılan başvuru yazılımlarının yerine günümüzde GoogleEarth, Wikipedia, Google Translate gibi siteler almıştır. Fatih projesi bilgisayardestekli öğretime örnek bir projedir.

İnternet Tabanlı Eğitim Dönemi: İnternet kullanımı halka 1993yılında açılmıştır.
Tim Bernest-Lee tarafından geliştirilen World Wide Websistemi internetin yaygınlık kazanmasında etkili olmuştur.
İnternete dayalı e-Öğrenmede Web 2,0ile önemli gelişmeler yaşanmıştır. ‹internetçağının ilk iletişim ve paylaşım araçları olan dosya aktarım protokolü (ftp),e-Posta, tartışma listeleri, mesaj panoları, haber grupları, canlı sohbetodaları(irc), internet forumları, anlık mesajlaşma gibi yazılımlar ile HTML veFlash gibi içerik geliştirme ortamları kullanılarak İnternet destekli eğitimdehem çok ortamlı ve etkileşimli eğitsel içerik sunumu gerçekleştirilebilmiş, hemde öğreticiler ve öğrenciler arasında eğitsel iletişim sağlanabilmiştir.
90’lı yıllardakiçevirmeli bağlantı döneminde yavaş gelişen e-Öğrenme, etkisini ADSL bağlantısınınyaygınlaştırılmasıyla artmıştır.

e-Öğrenme 2.0:wiki ve blog siteleri, RSS okuyucuları,sosyal ağları, video paylaşım sitelerini, yer imi paylaşım sitelerini, 3boyutlu ortamları, bulut bilişim gibi uygulamaları kapsar.

Mobil Öğrenme Dönemi: Mobil öğrenme, öğrenenlerinöğrenme süreci boyunca belirli bir mekânda bulunma zorunluluğunun olmadığı,taşınabilir cihazlarla gerçekleştirilebilen bir e-Öğrenme biçimidir. e-kitapokuyucularıda mobil öğrenme amacıyla yaygın olarak kullanılan bir aygıttır.

Bulut bilişim: Donanım altyapısı, işletimsistemi ve sunucular ile uygulamaların internet ortamında tutulduğu,kullanıcıların kendi bilgisayarları ile internet üzerinden bu altyapı, platformve uygulamalara erişmesine olanak sağlayan teknoloji kümesidir. Microsoft SkyDrive,Google Drive, Dropbox örnek verilebilir.

e-Öğrenmenin uygulandığı süreçler; teknolojiler içerik, etkileşimve değerlendirme olmak üzere 3 öğeye yönelik olarak gruplandırılabilir

e-Öğrenme içeriği: ders içeriği, ders programı,eğitsel etkinlikler, ders notları, podcast, sözlük, harita, ansiklopedi gibiöğrenme materyalleri örnek verilebilir.

Podcast: Ipod ve Broadcast kelimelerindentüretilmiş ve abone olunan medya dosyalarının tayınaşınabilir cihazlaraindirilerek oynatılmasını, dinlenmesini, izlenmesini ifade eden kelime.Abonelik sistemiyle çalışan dijital medya yayıncılarının başında İTunes Storeve Apple gelmektedir. Ayrıca Youtube Edu üzerinden de üniversiteler kanalaçarak derslerini yayınlayabilir.

Öğrenme ders yazılımları: Hızlı e-öğrenme yazılımlarınınbaşında Microsoft PowerPoint,Adobe Presenter,Articulate,Lectora,Raptivity gibiprogramlar gelmektedir. Hazırlanan öğretici ders yazılımları genellikle AdobeFlash ya da HTML5 formatlarında yayınlanmaktadır.

Benzetim yazılımı: Öğrencilerin gerçek-dünyaproblemlerini sanal olarak oluşturulan benzetimler üzerinden deneme yanılmayoluyla öğrenmesini sağlayan yazılımlardır.
Wikipedia:İnternet ansiklopedisi
Googlemaps,bing maps:çevrimiçi haritalar
Flickr:Resim paylaşım siteleri

Açık kaynak hizmetleri:Open CourseWare, TÜBA Ulusal AçıkDers Malzemeleri açık eğitsel kaynaklara örnek verilebilir.
Akademikiçerik barındıran siteler: Microsoft Academic Search,Google Books,GoogleScholar örnek verilebilir.

Etkileşim: Eğer sistemin ürettiği mesajkullanıcısının sadece bir önceki mesajla ilgiliyse sistem reaktif, eğersistemin ürettiği bir mesaj kullanıcının daha önceki çeşitli mesajlarıyla vebunların arasındaki ilişkilerle ilgiliyse sistem etkileşimlidir.

Eş zamanlı iletişim araçları: Sınıf içinde öğretici veöğrenenlerin yüz yüze gerçekleştirdikleri geleneksel eğitimin bilgisayar veinternet ortamında aynı işlevsellikle oluşturulabilmesine olanak sağlar.

1.Sohbet odaları ve anlıkmesajlaşma yazılımları:IRC protokolü ile yaygınlaşmıştır. Microsoft Live Messenger, Google Talk,YahooMessenger örnek verilebilir. IRC protokolü, internet üzerinde canlı sohbetyapmayı sağlayan teknolojidir.

2.Video Konferans: İki nokta arasında sesli vegörüntülü konuşmak için geliştirilmiş sistemlerdir.

3.Web Konferans Sistemleri: e-Öğrenme uygulamalarında canlısanal sınıf dersleri vermek amacıyla kullanılır.

4. 3B Sanal uzayları: Aynı sanal gerçeklik ortamınakatılmış kişilerin eş zamanlı olarak iletişim kurabildikleri sistemlerdir. Enbilineni Second Life yazılımıdır.

Eş Zamansız İletişim Araçları: Zaman ve mekân sınırlamasıyoktur.

1.Forumlar:İnternette belirli bir konuylailgilenen kişilerin bir araya gelerek o konu hakkında bilgi alışverişindebulunmalarını sağlayan uygulamalardır.

2.Blog siteleri: Bireyler tarafındanoluşturulan,yönetilen,bireyler tarafından yüklenilen içeriği barındıran web sayfalarıdır.Girilen bilgilerin başlıkları en son tarih en üstte olacak şekilde ekranınkenarında listelenir. Blog siteleri ile her birey köşe yazarı halinegelebilmektedir.Blogger ve WordPress gibi sitelerden bir blogoluşturabilirsiniz.

3.MikroBloglar:En fazla 140 karakter uzunluğundakısa ve özet metinlerden oluşan içerikleri herkesin ya da seçili kişileringörebileceği şekilde yayınlamalarına mikrobloğ işlemi denir. Örnekolarak:twitter verilebilir.

4.Wiki siteleri:Wiki sitelerinde bir sayfaüzerinde birden fazla kişi aynı anda çalışabilir, başkalarının yazdıklarınıtekrar düzenleyebilir ve güncelleyebilir. En tanınmış wiki sitesi Wikipedia ansiklopedisidir.Öğreticiler ve öğrenenler WikiSpaces gibi siteler aracılığıyla kendi derslerineait bir wiki sitesi oluşturulabilir.

5.Sosyal yer imleri: Sık kullanılan listesi gibi birlisteyi web ortamında oluşturabilmek ve internet üzerinden bu listeyeerişebilmek için sosyal yer imleri hizmeti geliştirilmiştir.Delicious sitesisosyal yer imi hizmeti veren sitelerin başında gelmektedir.

6.RSS Okuyucuları: Kişilerin internet üzerindentakip etmek istedikleri web sayfaları,blogları,podcastleri RSS hizmetine aboneolarak takip edebilirler. En yaygın RSS okuyucuları arasında Google Readerbulunmaktadır.

E-Öğrenmede değerlendirme araçları: onlinesınavlar,e-portfolyo,e-ödev,grup çalışması, online sözlü sınavlar vetartışmalara katılımdır.

Öğrenme Yönetim Sistemleri(ÖYS):öğrenmeninplanlanması,tasarlanması,geliştirilmesi, değerlendirmenin yapılması vedenetlenmesi gibi faaliyetleri kapsar.
Öğrenme yönetim sistemlerine yüklenecekolan içerik SCORM standardına uygun olmalıdır. Yaygın olarak kullanılan ÖYS lerarasında BlackBoard,Moodle,Sakai yer almaktadır. ÖYS lerde öğreticilerindeğişik katılım düzeylerine göre değişik iletişim yoğunluğuna sahip e-Öğrenme uygulamalarıtasarlanabilir:

-Öğreticininbulunmadığı e-Öğrenme uygulamaları
-Öğreticininsınırlı katıldığı e-Öğrenme uygulamaları
-Öğreticininyoğun olarak katıldığı e-Öğrenme uygulamaları

Sanalsınıf yazılımlarına örnek olarak: Adobe Connect ,Second Life ve Microsoft LiveMeeting verilebilir.
ÖYS ileöğrenene sağlanan olanaklar:
Belirlibir derse dahil olmak,e-Öğrenme içerikleriniokuyabilmek,dinleyebilmek,izleyebilmek , Kendi gelişimlerini takip edebilmek,Eşzamanlı ve eş zamansız öğrenme araçlarını kullanarak diğerleriyle bir araya gelmek.

Açık eğitsel kaynaklar
Ücretsizolarak kullanılabilen eğitsel kaynaklara denir. Açık ders malzemeleri CreativeCommons(CC) adı verilen fikri mülkiyet lisansı ile dağıtılmaktadır.CreativeCommands Lisansları 4 temel koşuldan oluşmaktadır.

Attribution(BY): Kullanıcılar eserikopyalayabilir, dağıtabilir, görüntüleyebilir, kullanabilir ve eser sahibineatıfta bulunmak koşuluyla üzerinde değişiklik yaparak yeni eserleroluşturabilir.

Noncommercial(NC): Kullanıcılar eserikopyalayabilir, dağıtabilir, görüntüleyebilir, kullanabilir ve ticari amaçlarlaolmamak koşuluyla üzerinde değişiklik yaparak yeni eserler oluşturabilir.

No Derivative Works(ND): Kullanıcılar eserikopyalayabilir, dağıtabilir, görüntüleyebilir ve üzerinde değişiklik yapmamakkoşuluyla birebir kullanabilir.

Share-Allike(SA):Kullanıcılar eserlerin üzerindedeğişiklik yaparak yeni eser oluşturabilir ve orijinal eserin sahip olduğulisansın birebir eş değeri ile bir lisans ile başkalarına dağıtılabilir.

Açık Erişim Hareketi: Akademik dergi makalelerineİnternet üzerinden kısıtlamadan erişim sağlamayı amaçlayan bir harekettir.Anadolu Üniversitesi tarafından internette yayınlanan TOJDE dergisi bu alanınilk örneğidir.

Açıkkaynak hareketleri: Özgür yazılım hareketi, açık erişim hareketi, açık eğitselkaynaklar hareketi, açık kaynak yazılım hareketidir

FormelÖğrenme: Dersler, sınıflar ve okullarda gerçekleşen, öğrenenlere derece,diploma ya da sertifika vermeyi amaçlayan ,yüksek ölçüde yapılandırılmış vekurumsal bir kimliği olan öğrenme biçimidir.

İnformelÖğrenme: Bireyin büyük ölçüde kendi elinde olan vegözlem,deneme-yanılma,başkalarına sorma, başkalarıyla bilgi alışverişindebulunma, başkalarının deneyimlerini ve öykülerini paylaşma ile gerçekleşenöğrenme biçimidir.

Not:Sayfa 117 deki tablo 5.2 yi incelemenizi tavsiye ederim.

Alıntı...

DERS ÖZETİ TEKNOLOJİ 5. ÜNİTE

E-ÖĞRENME

• Eğitim ve öğretimin temel amacı bilgi, beceri ve tutumların bireylere kazandırılmasıdır.

E.ÖĞRENMENİN GELİŞİMİ

• E-öğrenme kelimesi ilk kez 1999 yılında eğitimde internetin, etkileşimli ve elektronik ortamların kullanılmasını ifade etmek amacıyla kullanılmıştır.

• E-öğrenmenin gelişimi

1- Kitle iletişim teknolojilerine dayalı dönem,
2- Bilgisayara dayalı dönem,
3- İnternete dayalı dönem
4- Mobil teknolojileri dönemi olmak üzere 4 aşamada ele alınır.

Kitle İletişim Teknolojilerine dayalı Dönem :

• Açık ve uzaktan eğitim, radyo ve televizyon gibi kitle iletişim araçlarına eğitim ve öğretim süreçlerinde en fazla yer veren eğitim sistemidir.

Bilgisayar Destekli Eğitim Dönemi :

• Apple marka mikrobilgisayarlar ilk ve orta eğitim kurumlarında eğitim amacıyla kurulan ilk bilgisayardır .Öğretmen gözetiminde yapılabileceği gibi öğrencilerin evlerinde de yararlanabilirler
• Günümüzde akıllı tahta kapsamında fatih projesi bulunmaktadır.

İnternet Tabanlı Eğitim Dönemi :

• HTML sayfaları metin, görüntü, ses ve video barındırabildiği için her türlü eğitim içeriği HTML sayfası biçiminde tasarlanabilmektedir.

Mobil Öğrenme Dönemi :

• Belirli bir mekanda bulunma zorunluluğunun olmadığı, taşınabilir cihazlarda gerçekleştirilebilen bir e-öğrenme biçimidir.

E-ÖĞRENMENİN BİLEŞENLERİ

• İçerik

Her türlü öğrenme sürecinin temel öğelerinden birisidir. Öğrenciye kazandırılacak bilgi, beceri ve tutumlarının kapsamını içerik belirler. Öğrencilerin bilgisayar ortamında kendi kendilerine ders çalışabilecekleri, etkileşimli öğeler içeren, çok ortamlı yazılımlara öğretici ders yazılımı denir. Bir sunucu tarafından yayımlanan ses ya da video içeriğinin abone olan kullanıcıların pc lerde ya da taşınabilir cihazlarında canlı olarak oynatılması ya da indirilecek çevrimdışı olarak oynatılması yoluyla dinlenmesi, izlenmesine Podcast denir. Açık Eğitsel Kaynaklar, lisans ve lisanslanmış yayın hakları ile kısıtlanmamış kamuya açık dijital malzemelerdir.

• Etkileşim

Kullanıcı ile bir sistem arasındaki mesaj alışverişinin özel bir türüdür. Birebir, bire-çok yada bire karşı pc biçiminde oluşabilir.
Sohbet odaları, anlık mesajlaşma yazılımları video konferans ve web konferans sistemlerine Eş Zamanlı İletişim Araçları denir. Blog siteleri, mecrobloglar, wiki siteleri, sosyal yer imleri ve RSS okuyucularına Eş Zamansız İletişim Araçları denir. Bloglar bireyler tarafından oluşturulan, yönetilen ve bireyler tarafından yüklenilen içeriği barındıran web sayfalardır. Microbloglar ise, kişilerin genellikle 140 karakter uzunluğunda kısa ve özet metinlerden oluşan içerikleri herkesin yada seçili kişilerin görebileceği şekilde yayınlamalarına denir .
Wiki Siteleri , birden fazla kişinin birlikte çalışması ile oluşturulan ve yönetilen online Ansiklopedilerdir.

• Değerlendirme
E-Öğrenme süreci sonucunda öğrenme amaçlarına ulaşılıp ulaşılmadığını belirlemek için gerçekleştirilen etkinlere değerlendirme denir. Öğrenenlerin ders kapsamında hazırladıkları projelere ait içerikleri yayınladıkları ve öğreticilerin bu içerikleri değerlendirebildikleri içerik yönetim sistemlerine e-portfolyo denir

SANAL ÖĞRENME

Öğrenme Yönetim Sistemleri ( ÖYS )

• Öğrenme yönetimi, öğrenmenin planlanması, tasarlanması, geliştirilmesi uygulanması, değerlendirilmesi ve denetlenmesi gibi faaliyetleri kapsar.Web tabanlı yazılım sistemleridir.
• ÖYS ne yüklenecek e-öğrenme içeriğinin SCORN standartlarına uygun olması gerekmektedir.
• Yaygın olarak kullanılan ÖYS ler arasında Blackboard – Moodle – Sakai dir

Öğreticinin Bulunmadığı E-Öğrenme Uygulamaları

• Kişisel eğitimleri şirket içi uyum eğitimleri sertifika proğramları ve açıköğretim proğramlarıdır.

Öğreticinin Sınırlı Katıldığı E-Öğrenme Uygulamaları :
• Öğrenci ile öğreticinin eş zamanlı iletişiminin bulunmadığı e-öğrenme uygulamasıdır. Uzaktan eğitimle yürütülen Önlisans proğ.ları
Öğreticinin Yoğun Olarak Katıldığı Uygulamaları :

• Bir yada daha fazla öğretici ile küçük gruplar arasında yoğun ve eş zamanlı iletişim uygulamaladır.Uzaktan eğitim veren Lisans ve Yükseklisans proğramlarıdır.

Sanal Öğrenme Ortamları :

• Sınıf içinde öğretici ve öğrencinin yüz yüze gerçekleştirdikleri geleneksel eğitimin bilgisayar ve internet ortamında aynı işlevsellikle oluşturabilmesine olanak sağlamak amacıyla geliştirilmiş öğrenme ortamlarına sanal öğrenme denir.

• Yaygın olarak kullanılan Sanal Sınıf Yazılımları arasında Adobe Connet ve Microsoft Live Meeting dir.

• Sanal Dünya Yazılımları arasında en tanınmış sanal dünya yazılımı Second Life dır.

AÇIK KAYNAKLAR

Özgür ve Açık Kaynak Yazılımları

• Özgür yazılım hareketini 1983 yılında Richard Stallman başlatmıştır. Halkın kısıtlama olmadan kullanabileceğini, yeniden düzenleyebileceğini, ve kısıtsız ya da düşük kısıtla tekrar dağıtabileceği yazılımları özgür yazılım olarak tanımlamıştır.

Açık Eğitsel Kaynaklar- AEK
• Ücretsiz olarak kullanılabilen dijital eğitsel kaynaklara denir. Bu alanda ilk çalışmalar 1998 yılında David Wiley tarafından ortaya atılan açık içerik kavramıdır.

• Türkiye AEK nın uzantısı olarak 2007 yılında Türkiye Bilimler Akademisi tarafından 24 üniversitenin katılımıyla Açık Ders Malzemeleri Konsersiyumu oluşturulmuş,ve açık ders malzemeleri üretimine başlanmıştır.

• Açık ders Malzemeleri Creative Commons ( CC ) adı verilen bir fikri mülkiyet lisansı ile dağıtılmaktadır. CC Telif hakları kapsamında esneklik ve paylaşımı yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuş, gönüllü bir düşünce ve sivil toplum hareketidir. CC lisansları dört temel koşuldan oluşur

Attribution ( BY ) : Eser sahibine atıfta bulunmak koşuluyla üzerinde değişiklik yaparak yeni eser oluşturabilir

Noncommercial ( NC ) : Ticari amaçla olmamak koşuluyla üzerinde değişiklik yaparak yeni eser oluşturabilir

No Derivative Works ( ND ) : Üzerinde değişiklik yapmamak koşuluyla birebir kullanabilir.

Share – Alike ( SA ) : Orijinal eserin sahip olduğu lisansın birebir eş değeri bir lisans ile başkalarına dağıtabilir.

Açık Erişim Hareketi : AEH

• AEH hakemli akademik dergi makalelerine internet üzerinden kısıtlanmadan erişim sağlamayı amaçlayan bir harekettir.

E-ÖĞRENME 2.0

Sosyal Öğrenme :

• Formel Öğrenme :

Dersler, sınıflar ve okullarda gerçekleşen, öğrenenlere derece diploma yada sertifika vermeyi amaçlayan yüksek ölçüde yapılandırılmış ve kurumsal bir kimliği olan öğrenme biçimidir.

• İnformel Öğrenme :

Büyük ölçüde öğrenenin kendi elinde olan ve gözlem, deneme-yanılma başkalarına sorma, başkalarıyla bilgi alışverişinde bulunma, başkalarının deneyimlerini ve öykülerini paylaşma ile gerçekleşen, günlük olaylarla etkileşim içinde olan yada kişinin genel ilgi alanları tarafından yönlendirilen bir öğrenme biçimidir.

Kişisel Öğrenme Ortamları

• Kişilerin kendi öğrenme süreçlerini kendilerinin yönetmelerine olanak sağlayan sistemdir.

İnternete Erişim : internet Expolorer – Mozilla –Firefox

Öğrenme süreci Planlama : Google- Calendar – Google Goals – Tasks ToDo List

Günlük Notlar ve Fikirleri Kaydetme : Evernote

Bilgiyi Arama : Google Search – Google Blog Search

Bilgi Kaynaklarına Erişme : Wikipedia – Google Scholar

Bilgiden Haberdar Olma : Google Reader – Google Alerts

Belge Oluşturma : Google Docs – Microsoft SkyDrive

Belge Saklama : Google Drive – Dropbox

Birlikte Çalışma : WikiSpaces

Birebir Ağ Oluşturma : Twitter – Facebook

İletişim Kurma : Gmail – Google Talk – Messager

Bilgi Kaynaklarını Paylaşma : Delicions

Bilgiyi Yayınlama – Paylaşma : Blogger

Alıntı..