Kadının Saçını Kapatması

[enderhafızım]

Kadının Saçını Kapatması

Kadının Saçını Kapatması

Soru

Kadının giyimi ve süsü hakkında benimle arkadaşlarım arasında bir hayli tartışmalar oldu. Onların dedikleri şu; kadının saçı avret değildir. Saçı kapatmanın farz olduğuna dair herhangi bir delil olmadığını iddia ederek kadınların saçlarını açmalarının da haram olmayacağını söylüyorlar.
Ben sizden aramızdaki tartışmayı sonuca bağlayacak, bu konuya kesin hatlar çizecek delile dayalı açıklamalar bekliyorum. 161

Cevap

Müslümanların arasına sokulan fikri komplolar ve fitnelerin en büyüğü, İslam'da ne olduğu bilinen meseleleri tartışma ortamına çekmektir. İcma ile belirlenmiş konular ihtilaf! konumlara çekilmektedir. Bu nedenle muhkem konular şüphe duyulabilecek bir noktaya geliyor. Kardeşimizin yukarıda sorduğu soruda bu türden konulardandır.
Her asırdaki fakihler, muhaddisler ve mutasavvıflar kadının saçını kapatması gereken zinetlerden olduğu ve erkeklerin yanında kesinlikle açılmasının caiz olmadığı üzerinde ittifak etmişlerdir. Bu icmanın senedi de Allah Teala'nın kitabında açık ve muhkem bir şekilde belirtilmiştir. Nur suresinde Allah Teala şöyle buyurmaktadır.
"Mü'min kadınlara söyle: Gözlerini bakılması yasak olanlardan çevirsinler, iffetlerini korusunlar. Süslerini kendiliğinden görünen kısmı müstesna, açmasınlar. Baş örtülerini yakalarının üzerine salsınlar." 162
Ayetten iki yönden delil çıkarılabilir. 163

Birinci yön:

Allah Teala kendiliğinden görünen kısmı müstesna kadının diğer zinet sayılan yerlerini açmasını yasaklamış tır. Ne seleften ne de haleften hiç bir alim çıkıp da 'Kendiliğinden görünen yerler müstesna' ayetine kadının saçınında dahil olduğunu söylememiştir. Hatta kadının kendiliğinden görünen yerleri müstesna derken bu Konuda çoğu islam aliminden daha toleranslı olanlar da buna dahildir.
Kurtubi yukarda bahsettiğimiz ayetin tefsirinde şunları söylemiştir. "Allah Teala kadınlara zinetlerini kendilerini gören erkeklere göstermemelerini emretmiştir.Ayetin diğer kısımlarında kadına bakabilecek kişilerin belirtilmesi fitne çıkmasından uyarmak içindir. Sonra kadının zinetinden gürünen kısımlar müstesna kılındı. Alimler bu gürünen yerlerin miktarı konusunda ihtilafa düşmüşlerdir. İbn Mesud şöyle demiştir; "Zinetin görünen kısmı elbisedir. İbn Cübeyr buna yüzünü de eklemiştir. Said b. Cübeyr de aynı görüştedir. Ata ve Evzahi ise; yüz, iki el ve elbisesidir, demiştir. İbn Abbas, Katade ve Mesrur b. Muhrime; kadının görünmesi caiz olan zinetleri onun sürmesi, bileziği, kınası ve küpesidir. Kadının bir erkeğe bunları göstermesi mubahtır.
İbn Atiyye ise şöyle der: Bana öyle geliyor ki ayet kadına hiç bir yerini göstermemesi gerektiğini emrediyor. Kendiliğinden görünen yerden müstesnadan kasıt ise, kadının istenmeden yaptığı bir hareket sonucunda ortaya çıkan yerleri manasına gelmektedir. Bu nedenle yüzünden açılan yer, zaruret anında istenmeyen bir hareket sonucunda meydana gelmiştir ki bu da affedilebilir bir olaydır. Kurtubi bu görüş için şöyle diyor: Güzel bir görüş. Ancak, genelde kadınların namaz ve hac gibi ibadetlerinde yüz ve iki elleri açık olduğuna göre ayette belirtilen istisnanın bu yerleri kapsadığı kendiliğinden ortaya çıkmış oluyor. Kurtubi buna delil olarak da Ebu Davut'un Hz. Aişe'den yaptığı şu rivayeti getirmiştir. "Ebubekir (r.a)'ın kızı Esma Peygamber (s.a.v)'in yanına üzerinde bir ince elbiseyle girdi. Allah Resulü (s.a.v) onu gördü ve şöyle dedi: Ya Esma! Kadın buluğ çağına geldikten sonra, buraları hariç başka yerini göstermesi doğru olmaz." Peygamber (sav) buraları derken, kendi yüz ve elini işaret ederek göstermişti. Bu görüş ihtiyat noktasında en kuvvetli olan görüştür.
İnsanların fesatlarından korunmak için kadının ziynetlerinden kendiliğinden görünen, yüz ve elleri dışında bir yerini göstermemesi gerekir. Doğru yola ileten Allah'tır.
Bütün bu görüşler gösteriyor ki; "Kendiliğinden görünen kısımları" ifadesinin içine saçlar hiçbir durumda girmemektedir.Hatta bazı alimler bırakın saçların örtülmesini, yüzün bile örtülmesinin gerektiğini söylemişlerdir. 164

İkinci yön:

Allah Teala Nur Suresi'nde geçen ayette, kadınların örtülerini yakalarına atmalarını emretmiştir. Yaka, omuzlarla birlikte elbisenin açık olan kısımlarını kapatır. Baş örtüsü ise, tüm müfessirlerin de dedikleri gibi kadının saçlarını daha doğrusu tüm başını kapatan bezdir.165 Buhari şerhinde Hafız b. Hacer şöyle demektedir. "Kadının baş örtüsü, kişinin sarığı gibidir." Luğatların tesbit ettikleri de bu manadır. El-Kamus adlı sözlükde baş örtüsünün tarifi şu şekilde geçmektedir: 'Humar' mana itibarıyla ‘Nasif’ yani örtü peçe, yaşmak manalarına gelir. 'Nasif’ başı örten herşeye denir. 'El-Misbah’ adlı sözlükte ise şöyle geçmektedir. "Himar, kadının başını örten herşeye denir."
Böylece hadiste de "Kaplarınızın (üzerini) örtün" diye belirtildiği gibi 'Himar'ın herşeyi örten manasında kullanıldığı ortaya çıkmış oldu.
Bu konuda tartışmanın hiç bir anlamı yoktur. Zaten ayetin nüzul sebebi de örtü ile ilgilidir.
Kurtubi şöyle der:
Bu ayetin nüzul sebebi şudur; o devirde kadınlar başlarını örtüyle kapadıklarında saçlarının bir kısmını bağlayıp örtünün geri kalan kısmını sırtlarına doğru atıyorlardı. Göğsün üst kısımları, boyun ve kulaklar açık kalıyordu. Allah Teala örtülerini yakalarının üzerine almalarını emretti, Kadınlar da göğüs kısımlarını kapatmak için örtülerini yakalarının üzerine aldılar. Buhari Hz. Aişe (r.anha)'den rivayet etmiştir." (Örtülerini yakalarının üzerine atsınlar) ayeti indiğinde kadınlar peştamallerini yırtıp onunla başlarını örttüler." 166

161 Prof . Dr. Yusuf El- Kardavi Çağdaş Meselelere Fetvalar, Tahir Yayıncılık, İstanbul, 1994: 2/124.
162 Nur: 24/31.
163 Prof . Dr. Yusuf El- Kardavi Çağdaş Meselelere Fetvalar, Tahir Yayıncılık, İstanbul, 1994: 2/124-125.
164 Prof . Dr. Yusuf El- Kardavi Çağdaş Meselelere Fetvalar, Tahir Yayıncılık, İstanbul, 1994: 2/125-126.
165 Kurtubi c. 12 s. 230.
166 Prof . Dr. Yusuf El- Kardavi Çağdaş Meselelere Fetvalar, Tahir Yayıncılık, İstanbul, 1994: 2/126-127.

Prof . Dr. Yusuf El- Kardavi & Çağdaş Meselelere Fetvalar