[Emekdar Üye]

Dizi – Kur’an-ı Kerimde Edebi Anlatım –3- / Halil İbrahim RAMAZANOĞLU


Şeytan Çarpmış Gibi...

Allah(cc), “Faiz yiyenler, -kıyamet günü- kabirlerinden şeytan çarpmış kimseler gibi kalkarlar...” buyurmaktadır. (Bakara 275)
Kur’an-ı Kerim’in nazil olduğu ilk dönemlerde, Faiz, insanlar arasında çok yaygındı. Temeli adaletsizlik olan bu kâr elde etme yolunu İslam reddediyor, herkesin kendi alın teri ile gelir elde etmesini öngörüyordu. Ancak, faizciliğin çok yaygın olması ve insanların ekseriyetinin bu yolla kazanç sağlaması, bu faiz düzeninin tek bir defada ortadan kaldırılmasını zorlaştırıyor, faiz batağına saplanmış insanların bu bataklıktan yavaşça kurtarılmasını gerektiriyordu.
İşte bu maksatla İslam, şiddetle karşı olmasına rağmen faizi hemen yasaklamayıp, insanların akıllarına hitap ederek, öncelikle faizin çirkinliğinden, adaletsizliğinden, ahlaken ve vicdanen sakıncalı olduğundan bahsederek onları ikna etme yoluna gitti: “Çoğalması için faizle verdiğiniz mallarınız, Allah katında artmaz ve çoğalmaz. Ancak Allah rızası için ve samimiyetle verdiğiniz sadaka ve yaptığınız iyilikler için kat kat mükafat ve sevap vardır.” (Rum 39)
Faizi kötüleyen ve sadakayı öven bu ayetin nüzulünden bir müddet sonra, faizle ilgili şu ayet nazil oldu ve bir öncekine göre daha kesin bir ifade ile Müslümanları faizden menetti: “Ey iman edenler, faiz yemeyin, Allah’tan korkun ki kurtuluşa eresiniz.” (Al-i İmran 130)
Bu ayetin nüzulünden bir-iki yıl sonra, faizi kesin bir ifade ve kesin bir üslupla kötüleyen ve yasaklayan bakara suresinin yukarıda yer verdiğimiz 275. ayeti nazil oldu. (Faiz yiyenler, -kıyamet günü- kabirlerinden şeytan çarpmış kimseler gibikalkarlar...)
Kur’an-ı Kerim’de yukarıdaki ayetten sonra yer alan ve faizin haram olduğunu, yasaklandığını ifade eden başka ayetler de vardır: “...Allah, sadakayı artırır, faizi mahveder...(Bakara 276)” , “ Eger Allah’a inanıyorsanız faizi terkedin...(Bakara 278)” , “Bunları yapmayıp faiz almaya devam ederseniz, Allah’a ve Rasülün’e savaş açmış olursunuz...(Bakara 279)”
Hz. Peygamber (sav) Efendimiz de faizle ilgili olarak; “Kim Allah’a ve ahiret gününe iman ederse sakın mislinden fazla bir şey almasın” buyurmakta, faiz almamayı âdeta imanın şartı saymaktadır. Hadis kaynaklarımızdan Buhari’de yer alan bir rivayete göre; “Hz. Bilal (ra), Rasulüllah (sav)’a iyi cins bir hurma getirmişti. Rasulüllah (sav): ‘bunu nereden aldın’ diye sordu. Hz. Bilal (ra): ‘bizdeki hurmadan iki ölçek vererek bundan bir ölçek satın aldık’ dedi. Bunun üzerine Hz Peygamber (sav): ‘eyvah! Bu ribanın ta kendisi, eyvah! Bu ribanın ta kendisi, sakın öyle yapma. Şayet iyi hurma satın almak istersen elindekini ayrıca sat, sonra onun parasıyla iyi hurma satın al’ dedi.”
Peygamber (sav), veda hutbesinde ümmetine şöyle hitabetmiştir: “her türlü faiz kaldırılmıştır...Allah’ın emriyle faizcilik artık yasaktır...Eski cahiliyet devrinden kalma bu çirkin adetin her türlüsü ayağımın altındadır...Borçlular, alacaklılara yalnızca aldıkları parayı ödeyeceklerdir...Ne zulmediniz, ne de zulme uğrayınız...”
Kur’an-ı Kerim’de ve Hadis-i şeriflerde geçen faizle ilgili hükümleri böylece aktardıktan sonra, faiz yiyen kimseleri dehşete düşürecek olan; “kabirlerinden şeytan çarpmış kimseler gibi kalkarlar...” ifadesine değinelim:
Cenab-u Allah, bir zulüm ve haksızlık yolu olan; maddi açıdan güçlü kişilerin, fakir kişileri ezmesi demek olan faizi açıkça yasakladıktan sonra, bu yasağa uymayan kişilerin, elde ettikleri kazançlarının dünya hayatında hiçbir faydasını göremeyeceklerini, onların servetlerinin batırılacağını, mahvedileceğini beyan ediyor. Faiz yiyenler, bu dünya hayatında böyle bir akibete uğratılacağı gibi, ahiret hayatında da herkes tarafından tanınmaları ve rezil olmaları için şeytan çarpmış gibi diriltilecekler...Allah, işledikleri günahtan dolayı onları, ahiret hayatında bu şekilde cezalandıracak.
Bu ayette geçen, “şeytan çarpmış kimseler” ifadesi, Kur’anda geçen bir başka ayeti hatırlatıyor: Allah (cc), kendi emirlerine karşı gelen, isyan eden bir topluluktan bahsederken; “Biz onlara aşağılık maymunlar olun dedik” buyurmaktadır. (Bakara 65) Allah-u Teala, kendi emirlerine uymayan bu insanları, onlar için ibret; ve sonradan gelen kişiler için de bir öğüt olsun diye bu şekilde cezalandırmış ve bu nankör insanları, dünya hayatında insan şeklinden çıkartıp maymun şekline sokmuştur. Allah’ın azabı ne çetindir. Allah(cc), en güzel şekilde yarattığı insanı, yaratanına karşı geldiği zaman en zelil duruma düşürmekten âciz değildir. Bilindiği gibi hayvanlar arasında maymun değişik yaratılışlı olmasıyla dikkat çeker. Âdeta kişilik problemi vardır; bazı halleri ile insana benzer, bazı halleri ile de hayvana benzer. İşte Allah, kendisine karşı gelen insanları böyle kişiliksiz bir yaratık şekline soktuğunu Kur’an’da ifade ediyor.
Faiz yiyen, Allah’ın bu konudaki emirlerini dikkate almayıp, kendi bildiğini yapan insanlar kiyamet günü şeytan çarpmış gibi -veya cin çarpmış gibi- diriltilecekler; ağızları, burunları, elleri, ayakları çarpılmış gibi olacaklar, onlar sara hastalığına yakalanan kişiler gibi delicesine hareket edecekler ve dünya hayatında yaptıklarının cezasını böylece rezil olmak sûretiyle ödeyeceklerdir.