[Emekdar Üye]

3 )İnsandaki Temel Karakterleri Eğitmek İçin Kur'an da Kullanılan Metodlar
A) Örnek Yolu İle Eğitim: İnsan ruhunada üstün insanları taklid etme ve örnek alma duygusu vardır. Peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV)'i Allah en güzel örnek olarak göndermiştir. Peygamberlikten önce bile şahsi yaşantısında bir terbiyeci ve doğruluk rehberi olmuştur.
Bütün insanlığa hitap eden eğitimcinin diğerlerine örnek olması gerekir. Eğitimcinin yaşantısı belli ve açık olmalıdır. Söylediğini yaşama ve kişilik bakımından güvenilir olmalı ve kemal vasfını taşımalıdır. Hz. Muhammed'in hayatı her yönünden bilinir ve ona El-emin denirdi. Hacerül Esved'in yerine konması olayında peygamberlikten önce olmasına rağmen hakemlik yapmıştır.
B) Kıssa Yolu İle Eğitim: İnsan tarihini bilmek zorundadır. Mazideki önemli hadiseler büyük bir ahenk içerisinde ortaya koymalıdır. Zikredilen ve zikredilmeyen kötü huylarla alakalı kıssalar anlatarak o huyların düzeltilmesi gerekir. Böylece o yanlışı yapan insan kıssadaki düzeltmeyi kendine örnek alır. Maide 27-30'uncu ayetlerde Habil'in Kabil'i öldürülmesi ve karganın örnek alınarak gömülmesi Kehf 32.42. ayetlerdeki asi bağ sahibinin feryatları örnektir.
C) Öğüt Yolu İle Eğitim: Kur'an aynı zamanda bir öğüt kitabıdır. Öğüt birine nasihat edip kalbini yumuşatacak ve Allah'ın azabından korkutacak şeyleri anlatmak suretiyle o kişinin müsbet karakter arzeder duruma gelmesini sağlamayı amaç edinen bir faaliyettir. “Eğer kendilerine verilen öğüdü yerine getirselerdi onlar için hem daha hayırlı hem de (imamlarını) daha pekiştirici olurdu. (Nisa 66) Öğütle örnek olmak birbirini gerektirir. Lokman suresinde (13-19) Hz. Lokman'ın oğluna öğüt vermesi umumu bağlar.
* Şirk koşmaması. Şirk en büyük zulümdür.
* Ana babasına iyi davranması. Önce Allah'a sonra ana-babasına şükretmesi gerektiği, masiyatte onlara itaat olmadığı
* Hardal tanesi ağırlığınca da olsa bir kayanın içinde veya göklerde de olsa Allah onu karşısına getireceği
* Namaz kıl, iyiliği emret ve kötülükten vazgeçmeye çalış. Başına gelenlere de sabret doğrusu bunların azmedilmeye değer işler olduğunu
* Küçümsemeyerek insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüyenin Allah'ın sevmediği hasletlerden olduğunu
* Yürüyüşünde tabi ol, sesini alçalt, Seslerin en kötüsünün merkep sesi olduğu söylenir ve nasihat edilir.
D) Tergip, Terhib (Teşvik Ve Sakındırma) Yolu İle Eğitim: İslam terbiyesinin bu metodu Allah'ın insanı rağbetten doğan lezzet nimet refah us ile sakındırmadan meydana gelen elem acı kötü sonuç üzerine üzülme fıtratı ile yaratması üzerine bina edilmiştir
1) Ceza aslında her şahıs için zaruri değildir. İnsan vardır. Bir örnek ve öğüt yeter. Eğer bir kişi örnek öğüt ve hayra davetle ve uzun süre sabırla yola gelmiyorsa cezaya gidilir.
2) Kur'an bütün eğitim metodlarını kullanır.
a) Kur'an insanları Allah'ın razı olmaması ile korkutur.
b) Kur'an bazen (faizi bırakmayanlara karşı örnektir. Bakara 278-791) Allah'a ve Resulune harp açmakla korkutur
c) Bazen de ahiret cezası ile sakındırır. “Ve onlar ki Allah ile beraber başka tanrıya yalvarırlar. Allah’ın haram ettiği canı haksız yere öldürürler ve zina ederler. Kim bunları yaparsa günahının cezasını bulur. Kıyamet günü onun için azab kat kat yapılır ve azabın içinde hor ve hakir olarak kalır” (Furkan 68-96)
d) Bazen de dünyevi ceza ile sakındırır. “Eğer topluca çıkmazsanız (Allah) size acı bir şekilde azab eder ve yerinize sizden başka bir topluluk getirir.”(Tövbe 39) Zina ve hırsızlık cezası gibi...
Teşvik konusunda hem dünya hem de ahiret hayatında mükafat vaadedilir. Nebe 31-36, Müttaffifın 22-26, İnsan 11-22, Gafir 51, Hac 15 ayetler.
Yine sakındırma ile alakalı bu hadisi şerifi örnek verebiliriz.” Üç kişi vardır ki Allah onlarla kıyamet günü konuşmayacak ve onları teskiyede etmeyecektir. Hem onlar için acıklı bir azab vardır.”
1) Kibirinden dolayı elbisesini yerde sürükleyen
2) Verdiğini başa kakan
3) Ticaret malı için yalan yere yemin ederek fiyat yükselten.
NETİCE:
Bütün insanların zaaf noktalarını en iyi bilen Allah-u Teala onları en iyi eğitmenin yolunu peygamberlerimizde örnek kılarak göstermiştir. Eğitimci olan insanlara da bunu uygulamak düşer.