[Medineweb]

HABERİ MUZARİ FİİL OLAN NAKIS FİİLLER (Kade ve Benzerleri)



كاد soyundan olanlar, önüne geldikleri isim cümlesindeki mübtedayı isim kılarak merfu bırakır, haberi ise kendilerinin haberi kılar ve mansub yaparlar, şu kadar var ki, haber, daima muzari fiil ile başlayan fiil cümlesi olur. Bunlarında anlamları sadece merfu isimleriyle tamam olmaz ve habere ihtiyaç gösterir.
كاد soyundan olan bu nakıs fiiller 3 çeşittir: Murakabe (yakınlık), Reca (ümit) ve Şuru (başlama) Fiilleri

a)Murakabe (yakınlık) fiilleri: Haberde belirtilen şeyin meydana gelmesinin yakın olduğunu bildirirler. Bunlar: كرب اوشك كاد fiilleridir.
Yaprak nerede ise düşecek كاد الورق يسقط
Mal nerede ise tükenecek اوشك المال ينفد
Su nerede ise donacak كرب الماء يجمد

b)Reca (ümit) fiilleri: Haberde belirtilen şeyin meydana gelmesinin umulduğunu bildirirler.
Bunlar: اخلولق عسى حرى fiilleridir.
Umulur ki Rabbiniz size merhamet eder عسى ربكم ان يرحمكم
Umulur ki hasta iyileşir حرى المريض ان يبرأ
Umulur ki kar yağar اخلولق الثلج ان ينزل

c)Şuru (başlama) Fiilleri: Haberde bildirilen işe başlandığını bildirirler. Bunlar: اقبل علق اخذ جعل
هب ابتدأ قام انبرى شرع أنشأ طفقfiilleridir.
Çocuk ağlamaya başladı أخذ الولد يبكى
Çocuk okumaya başladı شرع الطالب يقرأ
Çocuk haykırmaya başladı جعل المجنون يصرخ


alıntıdır