[Seleme]

V. Konu İşlenirken Başvurulabilecek Bazı Hadisler

عن ابن مسعود رضِىَ اللّهُ عَنْهُ قال: قالَ رسولُ اللّه #: اسْتَحْيُوا مِنْ اللّهِ حَق الحَيَاءِ. قُلْنَا إنَّا نَسْتَحِى مِنَ اللّهِ يا رَسُولَ اللّهِ وَالْحَمْدُللّهِ. قَالَ: لَيْسَ ذلِكَ ولكِنْ اسْتِحْيَاءَ مِنَ اللّهِ حَقَّ الحَيَاءِ أنْ تَحْفَظَ الرَّأسَ وَمَا وَعَى، وَالْبَطْنَ وَمَا حَوَى وَتَذْكُرَ المَوْتَ وَالْبِلى، وَمَنْ أرَادَ الاَخِرَةَ تَرَكَ زِينَةَ الحَيَاةَ الدُّنْيَا، وَآثَرَ الاَخِرَةَ عَلى ا‘ولى، فَمَنْ فَعَلَ ذلِكَ فَقَدِ اسْتَحْيَا مِنَ اللّهِ حَقَّ الْحََيَاءِ.
“İbn Mes'ud (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): "Allah'tan hakkıyla hayâ edin!" buyurdular. Biz: "Ey Allah'ın Resûlü, elhamdülillah, biz Allah'tan hayâ ediyoruz" dedik. Ancak O, şu açıklamayı yaptı: "Söylemek istediğim bu (sizin anladığınız hayâ) değil. Allah'tan hakkıyla hayâ etmek, başı ve onun taşıdıklarını, batnı ve onun ihtivâ ettiklerini muhâfaza etmen, ölümü ve toprakta çürümeyi hatırlamandır. Kim âhireti dilerse dünya hayatının zinetini terketmeli, âhireti bu hayata tercih etmelidir. Kim bu söylenenleri yerine getirirse, Allah'tan hakkıyla hayâ etmiş olur.” [7]


وعن أبى سعيد الخدرى رضِىَ اللّهُ عَنْهُ قال: كانَ رَسولُ اللّهِ # أشَدَّ حَيَاءَ مِنَ العَذْرَاءِ في خِدْرِهَا، وَكَانَ إذَا رَأى شَيْئاً يَكْرَهُهُ عَرَفْنَا ذلِكَ في وَجْهِهِ.
“Ebû Saîdi'l-Hudrî (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) çadırdaki bâkire kızdan daha çok hayâ sahibi idi. Hoşlanmadığı bir şey görmüşse biz bunu yüzünden hemen anlardık.”[8]


وعن زيد بن طلحة بن ركانة رضِىَ اللّهُ عَنْهُ قال: قالَ رسولُ اللّهِ #: إنّ لِكُلِّ دِينٍ خُلُقاً، وَخُلُقُ الإِسْلاَمِ الحَيَاءُ.
“Zeyd İbn Talha İbn Rükâne (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Her bir dinin kendine has bir ahlâkı vardır. İslâm'ın ahlâkı hayadır."[9]


وعن أنس رضِىَ اللّهُ عَنْهُ قال: قال النَّبىُّ #: مَا كَانَ الْفُحْشُ في شَئ إَّلاَ شَانَهُ، وَمَا كَانَ الحَيَاءُ في شَئٍ إلاَ زَانَهُ.
“Hz. Enes (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Edebsizlik ve çirkin söz girdiği şeyi çirkinleştirir. Hayâ ise girdiği şeyi güzelleştirir."[10]


عَنْ سَهْلِ بنِ سعْدٍ قَال : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « مَنْ يَضْمَنْ لي ما بيْنَ لَحْيَيْهِ وَمَا بيْنَ رِجْلَيْهِ أضْمنْ لهُ الجَنَّة » .
“Sehl İbni Sa'd radıyallahu anh'den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:"Kim bana iki çenesi arasındaki (dili) ile iki budu arasındaki (üreme) organını koruma sözü verirse, ben de ona cennet sözü veririm. "[11]

VI.Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar

Buhârî, Sahih, İman, 2/3, (I,8), 2/16, (I,11), Edeb, 78/34, (VII, 80), 78/72-73, (VII,96) 78/77-78, (VII, 100), Cihâd, 56/128, (IV,15), Zekât 24/50, (II,129), 24/53, (II, 132); Büyû‘ 34/15, (III, 9) Şirb ve’l-Müsâkât, 42/13. (III, 79), Menâkıb, 61/23, (IV, 167), Zekât, 24/10, (II,114), Rikak, 81/49, (VII, 198), 81/51, (VII, 202), Tevhîd 97/36, (VIII, 200-201); Müslim, Sahih, İman, 1/57, (I, 63), Zekât, 12/56, (I, 699), Fezâil, 43/67-68, (II, 1809-1810), Fezailü’s-sahabe, 44/26, (II, 1866); Ebu Davud, Sünen, Edeb, 35/6, (V, 143), 35/7, (V, 147); Tirmizi, Sünen, Nikah, 9/1, (III, 39), Kıyâmet, 38/1, (IV, 611), 38/24, (IV, 637), Birr, 28/80, (IV, 375), Zühd, 37/37, (IV, 577); Nesâî, Sünen, Zekât, 23/63; İbn Mace, Sünen, Mukaddime 9, (I, 5), 13, (I, 7), Zühd, 38/17, (II, 1399), Zekât, 8/28, (I, 591); Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 71, 387; V, 421, 426, 427; VI, 62, 155, 288; Diyanet İslam Ansiklopedisi, Haya Mad. XVI,554-555; İffet Mad.; Maverdi, Edebi’d-dünya ve’d-din; Gazali, İhya’u ulumi’d-din; Nevevî, Ebu Zekeriyya Yahya b. Şeref en-Nevevî (v.676/1277), Riyâzü’s-Salihîn, Ter. Hasan Hüsnü Erdem ve Kıvâmüddin Burslan, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayını, Ank. 1972, I/85 vd, III/102 vd. Türkçe Tercüme ve Şerhi: Riyâzü’s-Salihîn Peygamber Efendimizden Hayat Ölçüleri, Hazırlayanlar: Prof. Dr. M. Yaşar Kandemir, Prof. Dr. İsmail Lütfi Çakan, Doç Dr. Raşit Küçük, Erkam Yayınları, İst. 1997, I-VIII C.




[1] Bakara, 2/273, Nur, 24/33

[2] Nisa, 4/6, Nur, 24/33, 60
__________________________________________________ __________________________________________________ ___
Not: Bu vaaz projesi Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Mustafa KILIÇ tarafından hazırlanmıştır.


[3] Bakara, 2/26

[4] Bakara, 2/26

[5] Ahzab, 33/53



[6] Bakara, 168-169

[7] Tirmizî, Sünen, Kıyâmet, 38/ 25, (IV, 637)

[8] Buhârî, Sahih, Edeb, 78/77, (VII, 100), Menâkıb 61/23, (IV,167)

[9] Malik b. Enes, Muvatta, Hüsnü'l-Hulk, 48/ 9, (II, 905); İbn Mâce, Sünen, Zühd, 38/ 17, (II, 1399)

[10]Tirmizî, Sünen,, Birr, 28/47, (IV, 349); İbn Mâce, Sünen, Zühd 38/17, (II, 1399)

[11]Buhârî, Sahih, Rikak, 81/23, (VII, 184)