[iklimya]

Nitelikli Eğitim ve Öğretim

- Yaz kursunun başlayacağı ilk gün, velilerin ve öğrencilerin yüksek düzeyde katılımlarının sağlanacağı bir açılış töreni yapılır. Bu törende çocukların değeri, din eğitiminin gerekliliği ve Yaz Kur’an kursunda verilecek eğitimin içeriği hakkında bilgi verilir. Öğrencilerin ders göreceği mekânlar düzenli ve temiz bir şekilde hazırlanır. Öğrencilere cami ve bölümleri gezdirilerek tanıtılır. Onlara daha ilk günden tatlı bir heyecan yaşatılır. Çünkü ilk intiba çok önemlidir.

- Öğrencilerin dinî bilgilerini ve Kur’an okuma düzeylerini ölçmek üzere seviye tespit sınavı yapılır. Öğrenciler, sınıflara, kurlara ve gruplara ayrılırken yaş ve bilgi düzeyleri, anlayış seviyeleri dikkate alınır.

- Öğrencileri daha iyi tanımak için form hazırlanır ve ilgili formlar dosyalanır. Veli iletişim bilgileri ve öğrencileri yakından tanımaya yardımcı olacak sorular sorulur. Kur’an okuma düzeyleri not edilir. Bu dosya muhafaza edildiğinde bir sonraki yıl da istifade edilebilir.

- Velilerin ve öğrencilerin yaz kurslarından beklentisi öncelikle Kur’an okumayı öğrenmektir. Bu beklentiye cevap verebilmek için Kur’an eğitimine ağırlık verilir. Grup çalışmalarıyla öğrencilerin birbirlerine yardımcı olmaları sağlanır. Daha sonra da Kur’an öğretimi ve Temel Dini Bilgiler öğretimi dengeli bir şekilde götürülmeye çalışılır.

- Eğitim mekânı ve zamanı uygun olursa ders saatleri erkek öğrencilerin bir vakit namazı (öğle veya ikindi) cemaatle kılabilecekleri şekilde ayarlanabilir. Derslerin bitiş ya da başlangıcının namaz vaktine göre ayarlanması öğrencilerin cami ve cemaatle bütünleşmelerini ve öğrendikleri bilgilerini uygulayarak pekiştirmelerini sağlar.

- Öğrencilerin tatil haklarından feragat ederek kursa geldiği unutulmaz ve olabildiğince az ödev verilir. Dersi derste öğretme düşüncesinden hareketle sınıf içi çalışmalara ve uygulamalara ağırlık verilir.

- Öğrencilerin tatil heyecanı içerisinde sıkılmadan okumaları için küçük hikâye kitapları belirlenir ve imkânlar ölçüsünde bu kitaplardan mütevazı bir kitaplık kurulur. Bu kitapların sistemli bir şekilde elden ele dolaşarak okunması sağlanır.

- Öğrencilerin ezberlemeleri için Türkçe yirmi/kırk hadis tercümesi veya yirmi/kırk ayet meali (ayetlerden kısa bölümler) belirlenir ve düzenli bir metin halinde dağıtılır. Kur’an okuma seviyesi iyi olan öğrenciler, Türkçesiyle beraber Arapçasını da ezberleyebilirler. Bu ayet ve hadislerden bazılarını kurs sonunda yapılacak kapanış programında öğrenciler sıra ile ezbere okuyabilirler.

- “Günün Hadisi” sözünden yola çıkarak her gün için bir hadis belirlenir. Öğrencilerin anlayabileceği şekilde okunup açıklaması yapılır. Öğrencilerin de katılımıyla hadisten öğrenilenler, maddeler halinde sıralanır. Bu çalışmanın, çocukların Peygamberimize olan sevgilerinin artmasına, O’nu anlamalarına ve ahlaki değerleri kazanmalarına büyük katkısı olacaktır.

- Cemaatle namaz kılmak, anne babaya hizmet etmek ve sevindirmek, arkadaşına ikramda bulunmak, komşularını ve arkadaşlarını ziyaret etmek, yolda gördüğü zararlı şeyleri almak, kardeşlerine yardımda bulunmak, büyüklerine hizmet etmek gibi davranışların uygulanmasına özendirilir. “Davranışları Değerlendirme Formu” hazırlanarak öğrencilerin yaptıkları bu güzel davranışlar kaydedilir. İyiliği teşvik açısından puan olarak değerlendirilir. İyi puan alanlar ödüllendirilir.

- Ahlâkî davranışlarıyla örnek, bilgileriyle arkadaşlarına yardım edebilecek düzeyde olan öğrencilerden kurs öğreticilerine destek verebilecek bir grup oluşturulur. Bu öğrenciler, oluşturulan diğer öğrenci gruplarının da başkanlığını yaparlar. Bu görev hem onları yetiştirir hem de diğer öğrencilerin eğitimine katkı sağlar. Ayrıca, eğitim öğretim çalışmalarında onlarla istişareler yapılıp görüşlerinden istifade edilir.

- İmkânlar ölçüsünde haftada veya on beş günde bir, söyleşide bulunmak üzere misafir konuşmacı davet edilir. Bölgenin şartlarına göre yakın camideki öğretici veya öğrencilere kazandırılmak istenen davranışlarla ilgili eğitimci ve uzmanlardan istifade edilebilir. Aynı konular olsa da farklı kişilerden dinlemek öğrencilerin dikkatini çeker.

- Çocuklar, yaşlarının gereği olarak camide oynayıp gürültü yapabilirler. Bu sebeple onlara cemaatin olumsuz tepki vermesine, bağırıp çağırmasına ve kızmasına fırsat verilmez. Çünkü, kurs öğreticisinin, cami imamının ve cemaatin davranışlarının çocuklar üzerinde unutulmayacak etkisi vardır.

- Veli toplantıları yapılır ve katılımı sağlamak için özel gayret gösterilir. Bu toplantılarda din eğitiminin önemi, gelişim evrelerine göre onlarla iletişim ve anne-babaların çocuklara yaklaşımlarıyla ilgi bilgilendirmelerde bulunulur. Bu hususta çevredeki eğitimcilerden de yararlanılır. Bir de fırsat buldukça birkaç öğrenciyle birlikte veli ziyaretleri de yapılabilir.

- Öğrencilere, anne babaya sevgi, saygı ve itaat daha özenle işlenir. Bu konu hem dinî yükümlülük açısından hem de velilerin memnuniyeti açısından çok önemlidir. Çünkü anne-babalar çocukların kendilerine yönelik olumlu davranışlarından çabuk etkilenirler. Bu memnuniyet, yaz kurslarına öğrencilerin gönderilmesindeki sürekliliğe olumlu tesir edecektir.

- Yaz Kur’an kursunun ortasında ve sonunda, uygulanan eğitim programı ve yöntemiyle ilgili öğrencilerin ve velilerin görüşlerini almak için birer anket çalışması yapılır. Onların kursla ilgili değerlendirmeleri ve beklentileri yazılı olarak istenir.

- Derslerde teknolojiden yararlanılır. Teyp, VCD, bilgisayar ve projeksiyon gibi eğitim araçlarından derslerin içeriğine göre istifade edilir.

- Yaz Kur’an kursunun sonunda bir kapanış programı tertip edilir. Bu programa öğrencilerin velileri ve halk da davet edilir. Programda öğrenciler Kur’an okurlar, şiir okuyup ilahi söylerler, hikâyeler anlatırlar ve dualar ederler. Misafirlere ve öğrencilere de ikramlarda bulunulur.

- Sosyal kültürel aktivitelerle eğitim ortamı zenginleştirilir. Yapılan çeşitli etkinlikler, öğrencilerin ufkunu açar ve onların farklı yollarla yeni bilgiler öğrenmelerini sağlar. Bu anlamda aşağıdaki çalışmalar yapılabilir:

Öğrencilerin eğitim sürecinde kazandıkları bilgileri sergilemesi için çeşitli programlar yapılır.
Şiir Okuma,
Hikaye anlatma,
Peygamberimizin hayatı‎ndan bir tablo anlatma,
Peygamberimize Mektup yazma,
Kur’an-ı ‎Kerim okuma,
Dini bilgi,
Ayet ezberleme,
Hadis ezberleme,
Kitap okuma,
Sûre hatimleri yarışmaları bunlardan bazılarıdır.

Ayrıca Peygamber Efendimizle, Kur’an-ı‎ Kerîm’le ve Anne - Baba ile ilgili özel programlar da yapılabilir. Bu çalışmaların sade ve kolay uygulanabilir olmasına dikkat edilir. Aksi takdirde eğitim sürecini olumsuz etkileyebilir.

“Her güne bir hikâye” sloganıyla dersler bitince öğrencilere her gün bir hikâye okunur. Hikayeden çıkan sonuçlar öğrencilerin de katılımıyla kısaca yorumlanır.

Kursun mekânına ve imkânlarına ve öğrencilerin seviyelerine göre temel ahlaki değerleri konu alan filmler izletilir.

Gezi ve piknik programları düzenlenir. Piknik programlarında ilahi, şiir okuma, bilgi yarışması, futbol, voleybol ve benzeri oyunlar, yemek, çay, namaz, söyleşi ve serbest zamanlar planlanır.

Öğrencilerin motivasyonlarını artırmak için çeşitli ödüller verilir. Şeker, gofret, sakız, çikolata, kitap, kalem, başörtüsü, takke gibi küçük de olsa bazı hediyeler verilir. En büyük ödül olarak da Kur’an hediye edilir.


(Nazif YILMAZ, Kadıköy Anadolu İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri Öğretmeni,
Ensar Vakfı İHL Öğretmenleri Komisyonu Üyesi)