[makbergülü]

1-SIFATU`S-SALAT:Namazin farz ve vaciplerine, sünnet ve adabina uygun sekilde kilinisina ilmihal dilinde “sifatu`s-salat” denir.(Diyanet ilmühali sh.262)
2-SİYER-İ NEBİ:Hz.Peygamberimizin hayatini konu alan kitaba verilen isimdir.
3-SIRAT:Cehennemin üzerine uzatilmis manevi bir köprüdür
4-SÜLEHA:Günah islemeyen kimseler.Salih kelimesinin cogulu.Iyi, salih.
5-SÜNNET: Sözlükte yol, usul, adet, iyi ve kötü bir kimsenin gidişatı, alışkanlık hahine getirdiği davranışları manasınadır.
6-SURE: Sözlükte yüksek rütbe, mevki, şeref, binanın kısmı veya katları manasına gelir.
7-SURNAME:Sûrnâme Osmanlı dönemi Türk edebiyatında sünnet, evlenme ve tahta çıkma münasebetleriyle yapılan şenlikleri anlatan eserlere verilen ortak addır.
8-ŞAKK-I KAMER:Ayın yarılması, Peygamber efendimiz Muhammed aleyhisselâmın ayı ikiye ayırması mûcizesi.

9-SABİKUN-I EVVELUN: İslamiyeti kabul eden ilk sekiz kişi
10-SAFİYULLAH:Allah`ın seckin kildigi, sectigi, temiz kildigi Hz.Adem(as) peygamber hakkinda kullanilir.
11-SAİME:Yılın yarıdan fazlasını dışarıda otlamak suretiyle geçiren küçük ve büyük baş hayvan
12-SAKAL-I ŞERÎF :Şerefli, mübarek sakal anlamında Hz. Peygamberin sakalı için kullanılan bir tabir.
13-SALVELE :Hz. Peygamber (s.a.s)’e salavât okuma;
14-SECAVEND:Vakıf alametinin bir adıda secavent alametleridir.
15-SELEF: Hz. Peygamber s.a.v.’in “En hayirli nesil benim dönemimde yasayanlardir. Sonra onlari izleyenler sonra onlarin ardindan gelenlerdir.
16-SELEFİYYE : Selef mezhebinde olan kimseler; Allah’ın isim ve sıfatlarını nass’larda vârid olduğu gibi kabul eden ve bunları te’vil cihetine gitmeyen müslümanlar. Sahâbî ve tabiîler böyle idiler
17-SELEF-İ SALİH`İN:Ashab-i Güzin ileTabiine denir.
18-SENETÜ`L-İBTİHACE:Bi`setin 12.(m.621) yilinda Islamiyeti kabul edenler cok oldugu icin bu seneye“Senetü`l Ibtihace“ denir.
19-SENETÜ`L HÜZÜN (620):Peygamberimizin amcasi Ebu Talib ve Hz.Hatice`nin 3 gün arayla vefat ettigi yıl.
20-SERİYYE:Seriyye, Hz.Peygamberin bulunmadigi askeri hareket icin kullanilan terimdir.Seriyye birlikleri 5 kisiden 400 kisiye kadardir.Seriyye komutanlarindan bazilari;Sa`d b.Ebi Vakkas,Ubeyde b.Haris,Abdullah b.Revaha,Zeyd b.Sabit, ebuUbeyde b.Cerrah, Amr b.As,halid b. Velid
21-SEYYİDÜ`L-BEŞER:InsanlarinEfendis Hz.Muhammed (sav).
22-SEYYİDÜ’L-MÜRSELİN :P eygamberlerin efendisi, önderi, ulusu, Rasûlüllah (s.a.s)’in mübarek isimlerinden biri.
23-KA’DE-İ AHİRE :Son oturuş. Namazın rükünlerinden birisi.
24-KA’DE-İ ÛLÂ :İlk oturuş. Namazın vaciplerinden birisi.
25-KAMERİ AYLAR:Hicrî takvimde kullanılan on iki ay. Arabî aylar da denir( Hicrî Sene).
26-KAMİS:Cenazenin kefenlenmesinde boyundan ayaklara kadar uzanan örtü.
27-KARZ-I HASEN :Güzel ödünç. Dinin emirlerine uygun ödünç verme.
28-KASR-İ SALAT(Namazi kisaltmak):Misafir olanin , 4 rekatli farz namazlarini iki rekat olarak kilar.Buna kasr-i salat denir. Hicretin 4. yilinda mesru kilinmistir.Mesru olusu kitap, sünnet ve icma ile sabittir.
29-KAVAME:Rüku halinden dogrulup da bir defa“sübhane rabbiyel´azim“ diyecek kadar ayakta durmaktir.
30-KAYNUKA(beni Kaynuka):Hz.Peygamberin Medine`den sürdügü yahudi kabilesi.
31-KAZÂ:Allahü teâlânın ezelde irâde ve taktir buyurduğu şeyleri, zamânı gelince, ilim ve irâdesine muvâfık (uygun) olarak yaratması.
32-KEFFARET: Keffaret, lûgat deyiminde gidermek ve örtmek manasındadır. Allah, bazı kusurları ve günahları birtakım vesilelerle bağışlayıp örttüğünden bu vesilelerden her birine “Keffaret” denilmiştir.
33-KELİME-İ TEVHÎD:”Lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah” sözü. Mânâsı şöyledir: Allahü teâlâdan başka ilâh yoktur. Muhammed aleyhisselâm O’nun resûlüdür, peygamberidir.
34-KELİME-İ ŞEHADET: Eshedü en la ilahe illallah ve eshedü enne Muhammed`en abdühü ve Resülüh sözleridir. Anlami:Bn gönülden inaniyorum ki Allah`tan basak hic bir ilah yoktur.Ve yine gönülden inniyorum ki Hz.Muhammed O`nun kulu ve elcisidir.
35-KELİME-İ TEHLÎL:”Lâ ilâhe illallah” sözü.
36-KELİME-İ TEMCÎD:”Lâ havle velâ kuvvete illâ billah” sözü.ÊMânâsı; “Güç ve kuvvet ancak Allahü teâlâdandır” demektir.
37-KERAMET: Allah’ın yardımı ile veli kulları tarafından meydana getirilen olağanüstü olaylardır. Böyle olağanüstü olaylar, Allah’ın veli kulları için birer keramet, tâbi oldukları peygamber için birer mûcize sayılır.
38-KEBİRE:Büyük günahlar.
39-KEFEN:Cenazenin yikanip kurulandiktan sonra gömülmek üzere sarildigi bez.
40-KELAM İLMİ: Din ilimlerinden îmân ve îtikat bilgilerini geniş olarak anlatan ilim.
41-KETEBETU’L –VAHY:Vahiy katipleri demektir
42-KİRAMEN KATİBİN:Insanlarin söz ve davranislarini kaydeden melekler.
43-KİTAB-İ MUKADDES:Ahd-i Atik ile Ahd-i Cedid`den olusan hiristiyan kutsal kitabi.
44-KISAS-I ENBİYA:Peygamberlerin hayat hikayelerini ve teblig faaliyetlerini anlatan eselerin genel adi.
45-KIYAM: Namazda ayakta durmaktir.MU’CEM: Sözlükte i’camdan ismi mef’ul olup harf sırasına göre tertib edilmiş manasına kullanılan bir kelimedir. Hadis ilminde muhaddisin, hadisleri rivayet ettiği şeyhinin ismine göre tertip ederek tasnif ettiği hadis kitabına denir.
46-MEDİNE SÖZLEŞMESİ:İslam devletinin ilk Anayasasi Medine sözlesmesidir.Medine Anayasasi, Enes b.Malik in evinde toplanarak müzakere edildi.Medine anayasasina;Medine vesikasi,Medine belgesi, Medine sözlesmesi ve Medineliler sözlesmesi olarak anılmaktadır.
47-MEDRESE:İslâm medeniyetinde üniversite seviyesindeki eğitim ve öğretim müesseseleri.
48-MECELLE-İ AHKAM-İ ADLİYYE:Osmanli devletinde 1868-1876 yillari arasinda hazirlanan ve daha cok borclar, esya ve yargilama hukuku esaslarini iceren kanun.
49-MESBÛK:Cemâatle namaz kılınırken imâma birinci rek’atte yetişemeyen yâni ilk rek’atin rükûundan sonra imâma uyan kimse.
50-MESCİD-İ DIRAR:Münafiklarin müminlere komplolar kurmak, hazirlamak ve bozgunculuk cikarmak amaciyla yaptiklari mescid
51-MEVKUF HADÎS: Söz veya fiilin sahabiye ait olduğu hadîsdir.
52-MUFASSAL:Kur’ân’ın sonundaki kısa sûrelere denir Hucurât sûresinden Bürûc sûresine kadar 36 sûreye tıval-ı mufassal, Bürûç’tan Leyl sûresine kadar olan 7 sûreye evsat-ı mufassal, Leyl’den Nâs sûresine kadar olan 22 sûreye de kısar-ı mufassal denir
53-MUHACİR:Mekke`den Medine`ye göc eden müslümanlara denir.MÜDAYENE AYETİ:Kur’an’da en uzun ayet Müdayene= (Borçlanma) Ayeti diye bilinen Bakara suresinin 282. ayetidir.Bakara suresinin 282.ayetine Müdayene ayeti denir.
54-MUKİLLUN: Sözlük manasıyle azaltan, azaltıcı demektir. Hadis tarihinde Hz. Peygamber (s.a.s)’den nisbeten az sayıda hadis rivayet etmiş olan sahabiler için kullanılan bir tabirdir.
55-MUKSİRUN:En cok hadis rivayet eden sahabe vardir.Bunlara muksirun denir.1000 den fazla hadis rivayet eden 7 sahabeye verilen isimdir.
56-MÜNKER HADÎS: Zayıf bir râvînin, sika râvîye muhâlif olarak rivâyet ettiği hadîstir.
57-MÜTEVATİR HADİS:Aklen, yalan üzerinde birleşmeleri mümkün olmayan bir topluluğun, yine kendileri gibi bir topluluktan rivayet ettikleri hadise mütevatir hadis denir.
58-MUTUN-İ ERBAA:Hanefî mezhebinin VIII. Asırdan sonra gelen âlimleri metin kitaplardan dört tanesine çokça itibar etmişler ve bunları “Mutûn-i Erbaa” diye isimlendirmişlerdir. Bu metinler, Muhtar, Kenz, Vikaye ve Mecmau’l-Bahreyn isimli eserlerdir.
59-MEKKE:Kabe`nin bulundugu ve hac ile umre ibadetinin ifa edildigi kutsal sehir.
60-MEKRUH:Hos görülmeyen, kötü görülen is demektir.Delil yönünden haram kadar kesin olmamakla birlikte, yapilmamasi istenen istir.
61-MENASİK:Hac ve umre sirasinda yerine getirilen belirli davranislar anlaminda fikih terimi.
62-MERFÛ HADÎS: Peygamber sallallahu aleyhi ve selleme ait olan hadîsdir.
63-MESCİD-İ DIRAR:Münafiklarin müminlere komplolar kurmak, hazirlamak ve bozgunculuk cikarmak amaciyla yaptiklari mescid.
64-MESALİH-İ MÜRSELE:Hükmün kendisine bağlanması ve üzerine bina edilmesi insanlara bir fayda sağlayan veya geçersiz bir zarari gideren, fakat muteber veya geçersiz sayıldığınna dair belirli bir delil bulunmayan olarak fıkıh usulü terimi.
65-MESCİD-İ HARAM:Kabe`yi kusatan mescid.Mekke`ye belde-i Haram denir.Mescid-i Haram `da kilinan bir namaz diger mescidlerde kilinan yüzbin namazdan efdaldir.
66-MESBUK:Birinci rekattan sonra imama yetisip namazdan geri kalan kismi imamla kilana denir ki, bu kisi eksik kalan diger kisimlari imamin selamindan sonra tek basina kilarak tamamlar.
67-MESCİD-İ AKSA: Kudüs’te eski Süleyman (a.s.) mâbedinin bulunduğu yerde inşâ edilmiş olan câmiye Mescid-i Aksâ denilir.
68-MESCİD-İ NEBİ: Medine`de icerisinde Hz.Peygamberin kabrininde bulundugu mescid.Mescid-i Nebi`ye,Mescid-i Seadet de denir.
69-MEVKUF HADÎS: Söz veya fiilin sahabiye ait olduğu hadîsdir.
70-MEVZU HADÎS: Uydurulmuş ve hadîs diye ortaya atılmış sözdür. Kimi alimlere göre mevzu hadîs, zayıf hadîslerin en düşük derecesidir. Bir başka görüşe göre de mütevâtir ve mevzu hadîsler, ilki kesin olduğundan, ikincisi de uydurma olduğundan hadîs araştırmalarına dahil edilmezler
71-MİÛN NEDİR:Kur’ân’ın âyet sayısı yüzden fazla olan sûrelerine denir:

72-Ehl-i sünnet, Selefiyye, Mâtürîdiyye ve Eş‘ariyye olmak üzere üçe ayrılmıştır.
Selefiyye’ye “Ehl-i sünnet-i hâssa”, Mâtürîdiyye ve Eş‘ariyye’ye “Ehl-i sünnet-i âmme” denildiği de olur.

73- Maturidiyye mezhebinin kurucusu ;Ebu Mansur Maturidi (Muhammed)
74- Sünnetin bölümleri:Kavli Sünnet, Fiili Sünnet ,Takriri Sünnet
75-Amentü: “Ben Allah’a Allah’ın Meleklerine, Allah’ın Kitaplarına, Allah’ın Peygamberlerine, Ahiret gününe, kadere inandım”.
76-Dört büyük melek:Cebrail,mikail,israfil,azrail.
77- Kur’anı Kerim,22 yıl 2 ay 22 günde tamamlanmıştır
Resul:Kendisine kitap indirilen Peygambere denir.
78-Peygamberler hakkında vacip olan sıfatlar:Sıdk,emanet, fetanet, ismet ,tebliğ.
79-Mucize, peygamberlerin peygamberliklerini isbat etmek için gösterdikleri olağan üstü olaylar, keramet ise velilerin istenmeden gösterdikleri harikulade olaylar.
80-Mahşer :Öldükten sonra dirilen insanların toplanacağı yerdir
81- Sırat nedir :Cehennem üzerine kurulmuş kıldan ince kılıçtan keskin bir köprüdür.
82- Tevekkül: İnsanın Allah’a itimat etmesi ve ona bağlanmasıdır.
83-İstibrâ ve İstincâ:Küçük abdest bozduktan sonra idrar yolunda kalabilecek idrar damla ve sızıntılarının tamamen kesilmesi için bir süre bekleme, bundan sonra vücuttaki idrar sızıntılarını temizleme işlemine fıkıh dilinde “istibrâ” denilir.literatürde “istincâ” terimiyle ifade edilen temizlik yani büyük abdest bozulduktan sonra dışkı ve idrar yollarında yapılacak dışkı, idrar vb. temizliği de müslümanın hayatında ayrı bir önem taşır.
84-Hades fıkıh dilinde, abdestsizlik veya cünüplük sebebiyle insanda meydana geldiği var sayılan hükmî kirliliği veya bu kirliliğin sebebini ifade eder.
85-Necâset, hakiki ve maddî pislik, kirlilik demek olup böyle maddeye “necis” tabir edilir.
86- Kur’anı kerimde 14 surede secde ayeti vardır .
87- Mesbuk:İmama ; İlk rekatin rükuundan sonra uyan kimseye ne denir .
88- Cuma namazının hükmü Farz
89- Bayram namazında okunan hutbenin hükmü Sünnet
90-MİLEL VE NİHAL:Islami literatürde dinler ve mezhepler tarihiyle ilgili eserlerin ortak adi.Mezhepler hakkinda bilgi vermek maksadiyla yazilmis olan eserlerin ortak adi.
91-MUAHAT( Ensâr ile Muhâcirler Arasında Kardeşlik):“Muâhât”, Muhâcir ve Ensârın birbirlerine kardeş olarak ilan edildiklerini ifade eden bir siyer ve İslâm tarihi kavramıdır.
92-MUBAH:Mükellefin yapip yapmamakta serbest oldugu seye denir.
93-MU’CEM: Hocaların veya şehirlerin yahut kabilelerin adlarına göre hadîslerin alfabetik olarak sıralandığı kitaplardır.