[makbergülü]

Kur’an’ı harekeleme ve noktalama işlemini ilk başlatan kişi ,Ziyad b. Sümeyye
2- “Mushaf-ı Osmani’nin hattına muhalefet etmek haramdır” bu söz Ahmed b. Hanbel aittir.
3- Kur’an’ın bir cilt haline getirilmek için kurulan heyetin başkanı Zeyd b. Sabit
4-Peygamberimiz okuma yazma öğretmek amala ;Erkekler için Abdullah b.Said b.El-As ile Ubade b.samit’i kadınlar için de Hafsa’yı görevlendirmiştir.
5-Kur’an dünya semasına kadir gecesinde toptan indirildi.Oradan da yirmi küsur yıl boyunca parça parça nazil oldu.” Sözü İbn Abbas aittir.
6- Vahiy katipleri :Mekke de ilk vahiy katibi: Abdullah b.Sa”d b. Ebi Sarh”tır.Medine de ise ilk vahiy katibi Übeyy b.Ka”b “ tır.Ondan sonrada Zeyd b.Sabit Ali b.Ebİ Talib
7-Taberi’nin yazdigi tefsirin tam adı;Camiu’l-Beyan an Te’vTli Ayi’l-Kur’an
8-629′da gerçekleştirilen Mute savaşı Bizanslılara karşı yapılmış¬tır.
9-Müşriklerin Hâşimoğullarına uyguladıkları boykot tam üç yıl sürmüştür.
10- Peygamberimizin vefatından sonra sahabe Hz. Ebu Bekir’e Sakîfetü Beni Sâide biat etmiştir.
11-Kur’ân Bilgileri (Ulûmu’l-Kur’ân):Kur’ân‟ın nüzûlu, tertibi, toplanılıp-yazılması, okunup tefsir edilmesi, i‟câzı, nâsih-mensûhu ve Kur’ân hakkındaki bazı Şüphelerin cevaplandırılması gibi Kur’ân-ı Kerim‟le ilgili konulardan bahseden ilimler, Ulûmu’l-Kur’ân olarak adlandırılmıştır.
12-NÜZÛL SEBEPLERİ:Kur’ân-ı Kerim, 23 sene gibi bir zaman diliminde, Hz. Peygamber‟e parçalar halinde indiriliyordu. İndirilen her âyetin bir gâye ve hikmeti vardı. Bu hikmet ve gâyelerin tamamı ise, insanın dünya ve âhiretteki mutluluk ve sâadetiydi.
13-Neshin Lügat ve Istılâhi Anlamı:Nesh kelimesi lügatte, izâle etmek, silmek, gidermek, yok etmek, değiştirmek, tebdil, tahvil ve nakletmek anlamlarına gelmektedir.Nesh kelimesinin Istılâhi anlamına gelince: “Şer’î bir hükmün, zaman bakımından sonra gelen şer’î bir delil ile kaldırılmasıdır.”
14-Muhkem-Müteşâbih Kelimelerinin Anlamı:Muhkem ıstılahta kolaylıkla anlaşılabilen, tefsire fazla ihtiyaç göstermeyen ve tek anlamı olan âyetlere denilir.Müteşâbih ise lügatte ortak olmak, benzeşmek, ve genellikle karışıklığa sebep olan benzerlik gibi anlamlara gelmekte olup, ıstılahta ise, birden fazla anlamlara gelebilen, açıklamaya ihtiyaç duyulan veyahut da anlamı akıl ve nakille bilinemeyecek olan âyetlere denilir.
15-Hurûf-u Mukatta:Kur‟ân-ı Kerîm‟deki bazı sûrelerin başlangıçlarında bulunan ve bir veya birkaç harften meydana gelen harflere hurûf-u mukattaa (kesik harfler) denilir. Kur‟ân‟ın 29 sûresinde bulunan hurûf-u mukattaalarda, 14 ayrı harf kullanılmış olup bunlar 13 ayrı şekilde bulunmaktadır. Bunlar 1 ila 5 harf arasında değişen sayılardan meydana gelmiştir.
16-ÜSLÛBU’L-KUR’ÂN:Kur’ân’ın sözlü yapısında, sûrelerde, âyetlerinde, kıssalarında, öğüt ve telkinlerinde, delil ve tartışmalarında göz kamaştırıcı, duyanları hayrette bırakıcı bir ifade tarzı kullanılmıştır. Bu, Kur’ân’ı önceki semâvî kitaplar arasında eşsiz bir konuma getiren, insanların normal konuşma, ifade ve hitap Şekilleri içinde benzersiz kılan bir ayırıcı özelliktir, kendine özgü ve kalıcı bir meziyettir. Bu nedenle, herhangi bir sözle, yazım üslûbuyla ve telif yöntemiyle mukayese edilmesi doğru olmaz. Doğru olanı, Kur’ân’a kendine özgü bir üslup gözüyle bakmaktır.
17- Rivayet tefsiri: Buna me’sur veya nakli tefsir de denir. Kur’an’ı açıklamak mübhem noktalarını açıklığa kavuşturmak için Kur’an, sünnet, sahabe, tabiilerin sözlerine göre tefsir etmektir. Rivayet tefsirinin önde gelenlerinden olan İbn-i Kesir
18- Dirayet tefsiri: buna rey ile ma’kul tefsir de denir. Rivayetle sınırlı kalmayıp dil, edebiyat, din, tarih, ve diğer ilimlere dayanılarak yapılan tefsirdir. Bu tefsirde akıl hüccet olarak ele alınır ve vahyi, akıl açıklar.Bu iki tefsirden sonra zamanla başka tür tefsir hareketleri de cerayan etmiştir.
19- İşari tefsir: Tarikat ve tasavvuf ehlinin ayetlerin zahirini bunun dışında anlama, tev’il etmek maksadıyla ve işaret yoluyla geldiğini söyledikleri tefsirdir.
20- Mezhebi tefsir: Kişilerin kendi mezheplerini ve ekollerini desteklemek amacıyla Kur’anın tefsir edilmesidir. İslami pratikliği açısından fazlaca önemli olmayan konularda ve bunların şartlarıyla uğraşılan tefsir çeşididir.
21-Kelami tefsir: Hilafetten saltanata geçilişi de tefsir anlayışının değişmesine sebep olan amillerden birisidir.
22- İlhadi tefsir: Bu tefsir, kişinin heva ve hevesine göre yapmış olduğu tefsirdir. Kişi kendi haraketlerinin doğru olduğu için veya başka bir sebepten dolayı Kur’andaki ayeti kendine göre tefsir eder.
23- İcazi tefsir: Kurandaki edebi üstünlüğü insanlara göstermek için yapılan tefsirlerdir. Bu tefsirler;Batı topluna karşı aşağılık duygusunun bir tezahürü olarak ortaya çıkmıştır.
24-MİRAÇ HADİSESİ: Islam’da Hz. Peygamber (s.a.s)’ in göge yükselerek Allah’in huzuruna kabul edilmesi olayi. Mirac olayi hicretten bir yil ya da onyedi ay önce Receb ayinin yirmi yedinci gecesi gerçeklesir.
25-AY’IN YARILMA MUCİZESİ :P eygamber Efendimizin (s.a.v.) en büyük mucizelerinden biri, Sâkk-i Kamer adiyla bilinen “Ay’in ikiye ayrilmasi”‘dir.
26-HABEŞİSTAN’A HİCRET :Müslümanlarin Mekke müsriklerinin zulmünden kurtularak Islâm’in öngördügü biçimde özgürce yasayabilmek amaciyla Habesistan’a yaptiklari göç
27-HİCRET :Hz. Peygamber (s.a.s) ve ashabinin Islâm devletini kurmak üzere Mekke’den Medine’ye göç etmeleri.
28-BEDİR GAZVESİ :Islâm devletinin Medine’de kurulmasindan sonra müslümanlarla müsrikler arasinda meydana gelen ilk savas.
29-HZ. AİŞE’YE İFTİRA (İfk Hadisesi) :fk olayi; Islâm tarihinde Resulullah (s.a.s)’in zevcesi ve müminlerin annesi (el-Ahzâb, 33/6). Hz. Âîse hakkinda münâfiklar tarafindan uydurulan Iftira olayinin adi.
30-RECÎ OLAYI ,On kisilik bir müslüman ögretici grubunun müsrikler tarafindan hile ile pusuya düsürülerek sehit edildikleri olay.
31-HENDEK SAVAŞI :Hz. Peygamber (s.a.s)’in müsriklerle yaptigi büyük ve en önemli savaslarindan birisi. Uhud savasindan iki yil sonra, Hicret’in besinci yilinin sevval ayinda (23 subat 627) Medine’nin kuzeyinde cereyan etmistir.
32-HUDEYBİYE ANTLAŞMASI :Hz. Peygamber ve ashabinin Kabe’yi ziyaret maksadiyla Mekke’ye gitmek istemeleri ve bunun müsrikler tarafinda engellenmesi üzerine çikan olaylardan sonra müslümanlarla müsrikler arasinda yapilan anlasma.
33-MUTE SAVAŞI :Mute, Kudüs’e yakin bir mahal’dir. Efendimiz (sav)’in Busra (simdiki Havran) emirine gönderdigi elçinin katledilmesi üzerine bilmukabele hareket etmek zarureti dogmustur.
34-MEKKENİN FETHİ :Hudeybiye andlasmasina göre Huzaa kabilesi, Resulullaha,Bekirogullari kabileside Kureys kabilesi himayesine girmisdi.
35-HUNEYN SAVAŞI (Sevval, 8. H/630 M.):Mekke’nin fethinden sonra Müslümanlarla Havazin Müsrikleri arasinda meydana gelen savas.
36-EVTAS OLAYI :Hicretin 8.yılında Huneyn gazvesinden sonra meydana gelen olay.
37-CİRÂNE OLAYI ,Peygamber Efendimiz’in Huneyn gazvesinde elde edilen ganimetleri dagitimi sirasinda ortaya çikan hâdise.
38-TEBÜK SEFERİ :Hz. Peygamber’in Hicretin dokuzuncu yilinda, Sam’da toplanan kirkbin kisilik Bizans ordusuna karsi çarpismak üzere Medine’den Tebük’e kadar sevkettigi en son ve en güçlü askerî hareket.
39-VEDÂ HUTBESİ Hz. Peygamber’in, hicri 10. yilda yaptigi Veda Hacci’nda sayilari yüz on dört bini bulan haciya hitaben irad ettigi hutbe.
40-Hicrî takvim, Peygamber Efendimizin Mekke’den Medîne’ye hicretini başlangıç kabul eden ve ay hesabına dayanan takvimdir. Hz.Ömer tarafından başlatılmıştır. Milâdî takvim ise Hz. İsa’nın doğumuyla başlar ve güneş yılı esa¬sına göre düzenlenmiştir.
41-Hicret,Peygamberimizin Mekke’den Medineye göç etmesidir. (622)
42-Hicret esnasımda,Peygamberimiz Mekke’de emanetleri dağıtmak için kimi yerine Hz.Aliyi bırakmıştı.
43-Peygamberimiz Hz.Ebubekirle beraber hicret etmiştir.
44 Peygamberimiz Medine’de Ebu Eyyüb el-Ensarî’nin evinde misafir oldu.
45-Mekke’den göç ederek Medine’ye gelen müslümanlara “Muhacir” denir.
46- Medine’nin yerli halkına da, muhacirlere yardım ettiklerinden dolayı “Ensar” denildi
47-Bedir Savaşında,14 müslüman şehit oldu ve 70 müşrik öldürüldü.
48- Uhut savaşında şehit olan müslümanların sayısı 72 müslüman şehit olmuştur.
49- Ezanı rüyasında gören sahabe Abdullah Bin Zeyd
50- Peygamber Efendimiz(s.a.v.)in son katıldığı savaş Tebuk savaşı.
48-Ebu Dücane,Uhut savaşında Peygamber Efendimiz (s.a.v.)in kılıcıyla savaşan sahabe
49-Mekke ,Hicretin 8. Yılı Ramazan ayının 17.sinde. fethedildi.
50-Hudeybiye savaşı Hicretin 6. Yılında oldu.
51-Hayber savaşı Hicretin 7. Yılında oldu.
52-Hendek savaşı Hicretin 5. Yılında oldu.
53- Ravza-i Mudahhara ,Peygamberimiz (s.a.v.)in kabri ile minberi arasına denir.
54-Rasulüllah (s.a.v.)in yaşadığı çağa Asr-ı Saadet (mutluluk yılları) denir.
55- Hz. Muhammed (s.a.v.)e peygamberlik gelmeden önce müşriklerle Fakirleri
koruma ve kalkındırma adı verilen bir anlaşma imzalandı. Bu anlaşmaya Hif-ul Fudul
56- Peygamber Efendimiz (s.a.v.)i vefatından sonra Hz. Ali yıkadı.
57-Hz.Osman,Peygamberimizin [s.a.v.] iki kızı ile evlenendi.
58-Suraka ,Rasulullah’ı [s.a.v.] hicret sırasında yakalamak isterken atı çöle battı.
59-Mirac; Peygamberimizin bir gece yatağından alınarak önce mescidi Aksaya sonrada semaya götürülmesidir, bineği ise Buraktır.
60-Ezanı rüyasında öğrenen sahabi ,Abdullah bin Zeyd’dir.
61-Bedir savaşında müslümanların ,Müslümanların sayısı 300 idi ve 14 kişi şehit oldu.
62-İlk Cuma Namazı ,Raruna vadisinde kılınmıştır.
63-Yer yüzündeki ilk Mescid ,Kabe’dir ve Hz. İbrahim [a.s.] ve oğlu İsmail ile birlikte Allah’ın emri ile yapmışlardır.
64-Yer yüzünde yapılan ikinci Mescid ,Mescidi Aksad’ır,Yakup [a.s.] yapmıştır ve kudüste bulunmaktadır.
65-Ulu’l –Azm denilen Peygamberler ;Hz. Nuh [a.s.], Hz. İbrahim [a.s.], Hz. Musa [a.s.], Hz. İsa [a.s.], Hz. Muhammed [a.s.]’dır.
66-Rasululah [s.a.] Şairi; Hassan bin Sabit, müezzini; Hz. Bilâl‘dir.
67-Savaşa katılmadıkları için haklarında Ayet inen üç Sahabi ,Kaab bin Malik, Murare bin Rebi, Hilal bin Umeyye.
68-Medinede ilk inşa edilen mescid Kuba Mescidi.
69-Mekkede Kur’án-ı Kerim’i ilk kez açıkça okuyan sahabi, Abdullah bin Mesud [ra.]’dir.
70-Peygamberimizin ,Süt Annesinin ismi; Halime’dir, süt kardeşinin ismi; Şeyma’dır.
71-Ravza-i Mutahhara ,Peygamberimizin kabri ile Minberi arasındaki kısma denir.
72-Asrı Saadet ,Rasulullahın a.s. yaşadığı çağa asrı saadet yani mutluluk çağı adı verilir .
73-Yahudilerle yapılan en büyük savaş ,Hayber savaşıdır, Hicretin 7. yılında yapılmıstır.
74-İslamda kutsal sayılan 3 Mescid;Mescidi Haram, Mescidi Nebevi, Mescidi Aksa.
75-Ahd-i Atik:Eski ahd. Hıristiyanlarca Mûsâ aleyhisselâma inen kitab.
76-Ahd-i Cedîd:Hıristiyanların kutsal kitabı olan Kitâb-ı mukaddes’in ikinci bölümü.
77-Ahlâk-ı Hasene:Güzel huylar. Dînin ve aklın beğendiği huylar.
Ahlâk-ı Zemîme:Kötü ahlâk. Dînin ve aklın beğenmediği huylar.
78-AKÎKA:Çocuk nîmetine karşılık, Allahü teâlâya şükr niyeti ile kesilen hayvan.
79-BEHÂÎLİK:Müslüman görünüp İslâmiyet’i içerden yıkmak için çalışan El-Bâb Ali Muhammed ismindeki bir acemin talebesi olan Behâullah’ın, kurduğu bozuk yol.
80-BESMELE:Bismillâhirrahmânirrahîm sözü. Kur’ân-ı kerîme saygı göstermek, E’ûzü okuyarak başlamakla olur ve Kur’ân-ı kerîmin anahtarı Besmeledir.
81-BEYT-İ MA’MÛR:Meleklerin kıblesi. Göklerde meleklerin devâmlı tavâf ettikleri yer, makam.
82-BEYTÜ’L-MUKADDES (Beyt-ül-Makdis):Kudüs’deki Mescid-i Aksâ.
83-Bİ’SET:Gönderme, gönderilme. Bir peygambere peygamber olduğunun bildirilmesi.
84-CÂHİLİYE DEVRİ:İslâmiyet’ten önce hissin akla, kötülüğün iyiliğe hâkim olduğu, puta tapılan karanlık devir.
85-CEBRİYYE:Hicrî birinci asrın sonlarında ve ikinci asrın başlarında Cehm bin Safvân tarafından ortaya çıkarılan bozuk yol.
86-CEHMİYYE:Cebriyye fırkasının bir kolu olup, Hicrî ikinci asırda Cehm bin Saffân tarafından kurulan bozuk fırka.
87-CERH VE TA’DÎL:Hadîs ilmine âit iki ıstılah Cerh, yaralamak. Bir hadîs âliminin, bâzı sebeplerle râvînin (hadîs rivâyet eden kimsenin) rivâyetini (naklini) reddetmesi. Ta’dîl, düzeltmek. Bir hadîs âliminin, bir râvinin rivâyetinin kabûl edilebileceğini açı klaması.
88-EHL-İ SUFFA:Medîne-i münevverede, akrabâları ve evleri bulunmayan, Peygamber efendimizin mescidinin suffa denilen ve üzeri hurma dallarıyla örtülü bölümünde kalan eshâb-ı kirâm
89-EHL-İ SÜNNET:Îtikâdda (inanılacak şeylerde) ve yapılacak işlerde Peygamber efendimizin ve O’nun Eshâbının (arkadaşlarının) ve sonra gelen müctehid İslâm âlimlerinin yolunda bulunan müslümanlar, sünnîler.
90-EMÂNÂT-I MUKADDESE:İslâm dîni ve târihi bakımından büyük önem taşıyan, Peygamber efendimize ve diğer din büyüklerine âit bâzı mübârek şahsî eşyâ ve hâtıralar. Mukaddes emânetler. Bunlar: Hırka-i Saâdet, Seyf-i Nebevî, Nâme-i Saâdet, Mühr-i Seâdet, Dendân-ı Seâdet, Lıhy e-i Seâdet, Nakş-ı Kadem-i şerîf, Sancak-ı şerîf, Teyemmüm taşı.
91-BEYTÜ`L-HARAM::Mekke`de Kabe`nin bulundugu sahadaki caminin adidir.Bu haram denilmesini o sahaya saygi ve tazim göstermek vacip oldugu icindir.Kendisine karsi saygisizlik caiz olmadigindan dolayi Mekke`de Belde-i haram denilmistir.
92-rivayet edilen yerin adi.Beytülizze, İzzet evi anlamına gelen beytü’l-izze, Kur’ân’ın bir bütün halinde indirildiği dünya semasında (yere en yakın gökte) bulunan yerin adıdır.
93-BEYTİ-MAKDİS:Mukaddes ev, Küdus`deki Mescid-i Aksa. Beytül Makdis
İslâm’da üç mukaddes mescitten biri olan Kudüs’teki mescid.
94-CAMİ MİNARELERİNİN BÖLÜMLERİ:ürkiye’de kullanılan terminolojide minârenin bölümleri.Minareler Türkiye’de genelde yedi bölüme ayrılırlar.
Alem:Minarenin yapılanma açısından en üstte olan kısmıdır. Genelde ****lden yapılma altın rengi bir hilalden ibarettir. Bu üst noktayı aşan sadece paratonerdir.
Külah:Minareyi yağıştan koruyan koni biçimindeki kısımdır. Alemin altında bulunur.
Petek :Külahın altındaki kısmın (tek şerefeli minarelerde) ilk şerefeye kadar olan bölümüne verilen addır.
Şerefe :Müezzinin ezan okuduğu ve minareden her yöne dönemesini sağlayan balkona denir.
Gövde :
Şerefe(ler)den sonra gelen ve Türk mimarisinde petekle aynı çapta ve ince olan en uzun bölümdür.
Pabuç :Gövdeyi alt ve geniş kürsüye bitiştiren küçük bir diske benzer.
Kürsü :Minarenin görünen bölümlerin en aşağıda olanıdır. Külaha benzer genişleyen bir kısmı ve altındaki bloktan oluşur. Külahın aksine alt blok dikdörtgen prizması şeklinde yapılır.
95-DARÜLHADİS :Hadis evi,hadis ve hadis ilimlerinin ögretildigi yer.Hadis ögrenimi icin kurulan müessese.
96-DARU`L-ERKAM:Mekke döneminde sikintili yillarinda Islai teblig faaliyetlerinde merkez olarak kullanilmis ev.
97-DÂRU’N-NEDVE: Darun Nedve,İslam`dan önce, Mekke sehir devletinin önemli kararlarin alindigi toplanti yeri
98-DELAİLU`L HAYRAT:Hz.peygamber için kullaniln salavat-i şerifeleri toplayan kitaplarin adidir.
99-DELAİLÜ’N-NÜBÜVVE:Delâilü’n-Nübüvve,Peygamberlik müessesesini, özellikle Hz. Muhammed’in peygamberliğini ispatlamak amacıyla yazılan eserlerin ortak adı
100-DİHYETÜL KELBİ:Ashabın en güzel simalarından biri idi. Bazı zaman Cebrail (a.s.) Resulü Ekrem (s.a.v.)’in huzuruna onun suretinde gelirdi. Bu güzel simalı sahabe. Dıhye-i Kelbî Eshâb-ı kirâmın büyüklerinden ve simâ olarak en güzellerindendir. İsmi; Dıhye bin Halîfe bin Ferve bin Fedâle bin Zeyd İmrü’l-Kays bin Hazrec olup, Dihyet-ül Kelbî diye meşhûr olmuştur