[KEVİR]

• Nan û pîvaz hebe nexweşî çavreşîye. - Ekmek ve soğan olursa hastalık çekememezliktir.
• Navê gur derketîye; rovî dinyaxera kir. - Kurdun adı çıkmış; tilki dünyayı yıktı.
• Ne dujminê xeraba bin; dujminê xerabîyê bin. - Kötülerin düşmanı değil kötülüğün düşmanı olun.
• Ne fene, ev çi dar û bene? - Tuzak değilse, bu ne değnek ve iptir?
• Ne xwar ne da hevala, genî kir avêt newala. - Ne yedi ne arkadaşlara verdi, kokuttu vadilere attı.
• Nivişta bê tişt, xwedyê xwe kuşt.(saçma) - Ücretsiz muska sahibini öldürdü.
• Pisîk ne li male mişk Evdirrehman'e. - Kedi evde olmayınca fare Abdurrahman kesilir.
• Pîvaz, çi sor çi sipî. - Soğan, ha kırmızı ha beyaz.
• Qantir nazê xwê şîn nayê. - Katır doğurmaz, tuz yeşermez.
• Qedrê gulê çi zane; kelbeş divê kerê reş. - Gülün değerini ne bilir; devedikeni ister kara eşek.
• uygunsuz silinmiştir (abdulmelik)
• Reng rengin, sor bi dengin. - Renk renktir, kırmızı ünlüdür.
• Rûyê reş ne hewcî tenîyêye. - Kara yüze is gerekmez.
• Serê du berana di beroşkêde nakela. - İki koçun başı bir tencerede kaynamaz.
• Sê wêne dost hene: Nano, gano, cano. - Üç türlü dost vardır: yiyici, ırz düşmanı, candan dost.
• Simbêl bi pisîka jî heye. - Bıyık kedide de vardır.
• Şahdê rovî terya wîye. - Tilkinin tanığı kuyruğudur.
• Şeb û şekir çûn Dîyarbekir, şekir rûnîşt deng nekir, şeb rabû pesnê xwe kir. - Şap ile şeker Diyarbakır'a gittiler, şeker sustu oturdu, şap kalktı kendini övdü.
• Şerê sibehê ji xêra êvarê çêtire. - Sabahın kavgası akşamın hayrından iyidir.
• Şeva reş keleha mêraye. - Kara gece yiğidin kalesidir.
• Şeytên gotîye "ê li xwe bi heyire ez di wînim." - Şeytan, "Şaşırıp kalanı edeyim." demiş.
• Şêr şêre; çi jîne çi mêre. - Aslan aslandır; ha dişidir ha erkek.
• Şikefta sed pez heryê wê sed û yek pez jî heryê. - Yüz koyunun sığdığı yere yüzbir koyun da sığar.
• Şûr kalanê xwe nabire. - Kılıç kınını kesmez.
• Ta bi ta dibe rîh. - Kıl be kıl sakal olur.
• Tajî bi zorê nare nêçirê. - Tazı zorla ava gitmez.
• Teyrê ku goşt dixwun nikilxwarin. - Et yiyen kartallar eğri gagalı olur.
• Timayî birakuje. - Tamah kardeş öldürendir.
• Tirsa gur ji baranê heba wê ji xwere kulavek çêkra. - Kurdun yağmurdan korkusu olsaydı kendine bir aba yapardı.
• Tu bi hirîba tê li nav kerî ba. - Yapağılı olsaydın sürü arasında olurdun.
• Tu cehnemê nebînî buhuşt bi te xweş nabe. - Cehennemi görmezsen cennet sana tatlı olmaz.
• Tu çi têxî kewarê wê ew bê xwarê. - Dolaba ne koyarsan onu alırsın.
• War ew ware lê bihar ne ew bihare. - Yer aynı yer ama bahar aynı bahar değil.
• Wê ev hevîra hîn gelek avê hilîne. - Bu hamur daha çok su kaldırır.
• Xeber çekê jinêye. - Küfür kadının silahıdır.
• Xeta xwar ji gayê pîre. - Eğri çizgi yaşlı öküzdendir.
• Xwedê ji yekîre xera bike diranê wî di pelûlê de dişkê. - Allah birisinin işini bozarsa dişi sütlaçta kırılır.
• Xwedyê xêra dibe evdalê ber dêra. - İyilik sahibi kilisenin hizmetçisi olur.
• Xwestek û kodik bi şûnde? - Dilencilik ve utangaçlık olmaz.
• Xilt çiqas axê bikole bi serê xwe dadike. - Köstebek ne kadar toprağı kazarsa başına döker.
• Ya nare aş ya jî dire aşvan dikuje. - Ya değirmene gitmiyor ya da gidip değirmenciyi öldürüyor.
• uygunsuz silinmiştir(admin)
• Yek ta nabe du ta tê ranabe. - Bir iplik olmuyor, iki iplik geçmiyor.
• Zikê zaroka tijeye lê zimanê wan nagere. - Çocukların karınları söz doludur ama dilleri dönmez.
• Zimanê dirêj darkukê serê xwedyê xwe ye. - Uzun dil sahibinin başına ağaçkakandır
• Zor gêzerê radike. - Zor, havucu kökünden çıkarır.