[Medineweb]

6.hafta


DİNİ DUYGU

Duygu ve Çeşitleri:

Duygu: beş duyu yoluyla alınan dış etkilerin insanın iç dünyasında meydana getirdiği ruhsal değişimdir.

Günzel-Haubold; duyguyu 3 e ayırır: 1- Bedeni duygular. 2- Ruhi duygular. 3- Manevi duygular.

Wundt duyguları haz-elem, heyecan-sükûnet ve gerilme-gevşeme biçiminde üçlü zıt kavramlar altında toplayarak açıklamaktadır.

Rohracher ise duyguları üç temel bölümde ele alır:

1- Duyularla ilgili duygular (ağrı, acı, tatlı, koku, istek, üşüme, ısınma vb.)

2- İçgüdüsel duygular; vital içgüdüsel duygularla eğilimin doyumunu isteme, tatmin olmamış güdünün isteksizliği, korku vb. sosyal güdü duyguları (haset, kıskançlık, temas kurma)

3- Kişiliği gerektiren duygular; Bunlar şahsiyette etkisini direkt olarak gösterir. İnsanın bu duygulara sahip oluşu doğrudan olduğu gibi kendiliğinden de kabul ya da reddedici bir biçimde kendini gösterir. Dini, ahlaki, estetik, lojik, sempati, acıma ve yardımseverlik, adalet ve zerafet duyguları.

Dini Duygu

Din Psikolojisinin öncülerinden sayılan Friedrich Schleiermacher, dindarlığın kaynağını doğrudan doğruya “yüce âleme bağlanma duygusuna” dayandırmaktadır.

Din Duygusu ve Sevgi İlişkisi

Din duygusu sadece insana mahsus olan gelişen ve şekillenen bir duygudur. Bu duygu kutsal olan objeler karşısında korku, bağlanma, teslimiyet, yüceltme ile birlikte kendini gösterir.

Din Duygusunun Gelişimi:

a)Psiko-Fizyolojik Teori: Din duygusunun gelişmesi hakkında deneysel psikoloji metodunu kullanarak yapılan açıklamaya psikofizyolojik açıklama diyeceğiz.

Ribot, felsefede psikolojiyi, fizyoloji ile açıklayan bir ekolün kurucusudur. Ribot’a göre din şuuru veya dini hayat üç devreden ibarettir:

1- Korku ve yaşama ihtiyaçlarının hâkim olduğu somut idrakler, hayaller devri.

2- Ahlaki elemanların katılmasıyla daha ilerlemiş ahlaki kavramlar devri.

3- Duygusal elemanların azalarak din duygusuyla akli elemanların karışmasından meydana gelen en yüksek kavramlar devri (idealleşmiş din).

Dinî his bütün dinlerde esastır ve adeta dinleri birleştiren en temelli olgulardan biridir. Dolayısıyla, din duygusu, insana mahsus ve başka bir duyguya indirgenmesi imkânsız olan fıtrî bir duygudur.

Dini İnanç:
Dini inanç (iman): kişinin dini konulardaki kabul, ret ya da şüphe durumunu gösterir. Dini inancın başlangıç noktası “kabul ve tasdik”tir. Dini inancın önemli bir özelliği, somut bir nesne ile ilgili olmadığı için tahkik edilemez, yani gözlem ve deneye giremez. dini inancın temel unsuru ALLAH inancıdır.