[Medineweb]

İnsanın kalbi hangi makamda ise, nefis de onun hizasında, benzeri bir makamda bulunur.
Mesela kalp Allah ile olsa, nefis haller ile olur. Kalp haller ile olsa nefis ahiretle olur. Kalp
tevekkülle meşgul olsa, nefis helal rızık arama, mubah kazanç sağlama ile meşgul olur. Kalp
kerâmetler ve yakınlık makamlarında olsa, nefis de velîler ve hayırlı insanlar arama yolunda olur.
Kalp tembellik içinde olsa nefis de harama dalar. Nitekim Peygamberimiz (s.a.v) : “İnsan vücûdunda bir et parçası vardır ki, o iyi olur ise, beden de iyi olur. Eğer o fenâlaşır ise, beden de fenâlaşır. Dikkat ediniz o parça kalptir”26 buyurmuşlardır.27
Manevî ilmin ve ilhâmın insan vücudundaki yeri kalptir. Mutasavvıfların bu kalpten maksatları, bütün azaları sevk ve idare eden ve bütün azaların kendisine itaat ve hizmet ettiği latif ve nuranî kalptir.28
26 Buhârî, İman, 39; Müslim, Müsâkât, 107; İbn Mace, Fiten, 14.
27 Sülemî, Tasavvufun Ana İlkeleri, s.9.
28 Gazzâlî, Age., III, 13; Dilaver Selvi, Kur’ân ve Tasavvuf: Tefsirlerin Tasavvufa Bakışı,
1997, s.487.
29 Gazzâlî, Age., I, 15.