[Tuba_]

EGZAMA

Halk arasında ekzama, egzama veya egzama olarak da bilinen atopik dermatitis, AD, atopik egzama), yaygın rastlanan ve kronik seyreden bir deri hastalığıdır. Genelde çocukluk döneminde olmak üzere her on kişiden birisinde bu deri hastalığına rastlanmaktadır.

Egzama hastalığının gerçek nedeni bilinmemektedir. Egzama sebepleri konusunda yapılan bilimsel araştırmalarda aile üyelerinde anne ve babalarında egzama şikâyeti, yiyecek alerjisi, astım veya saman nezlesi bulunan kişilerin hastalığa yakalanma risklerinin daha yüksek olduğu görülmektedir. Aslında egzama ile atopik dermatitis birbirinden farklı hastalıklardır. Seboreik egzama adı verilen alt bir türü ise vücudun yapılı bölgelerinde kızarıklık biçiminde kendini göstermektedir.

Egzama değişik yangılı ve kaşıntılı deri hastalıklarına verilen genel bir isimdir. Egzama hastalığının en yaygın türü atopik dermatitis olduğu için buna aynı zamanda atopik egzama da denmektedir. Yaklaşık olarak dünyadaki insan nüfusunun % 10 ile % 20'sinin çocukluk dönemlerinde kaşıntılı, tekrar eden ve kronik seyir alan egzama deri hastalığından etkilendiği tahmin edilmektedir. Neyse ki çocukların çoğunda bu hastalık iyileşmekte ve gençlik dönemlerinde egzama kaybolmaktadır.

Genelde atopik dermatitis dışsal etken ve faktörlerle ortaya çıkmaktadır Her ne kadar egzama hastalığı sebepleri tam olarak bilinmiyorsa da bir dışsal etken veya duruma bağışıklık sistemimizin anormal tepki vermesinden kaynaklandığı sanılmaktadır.

Egzamalı kişilerde özellikle tahriş edici maddelere karşı kaşıntılı bu nedenle deride yara açıcı ve yangılı bir hissiyat oluşmaktadır. Egzama bulaşıcı değildir ve bir çok hastalık gibi tam olarak tedavisi de mümkün değildir. Bununla birlikte birçok egzama hastasında iyi bir tedavi ile ve hastalığı uyarıcı etkenlerden kaçınılmasıyla hastalıkla kolayca baş edilebilmektedir.

Egzama hastalığı neye benzer ve nasıl görülür?

Her ne kadar egzama kişiden kişiye farklılık gösterse de en sık olarak kırmızı ve pembe renkte aşırı kaşıntılı deri pütürlenmeleri şeklinde görülmektedir. Egzama bazen kurdeşen veya pişiğe yol açan kaşınmalar zinciri olarak ta tanımlanmaktadır. Egzama çoğunlukla uyuz, sedef hastalığı veya kaşıntı yaratan deri hastalıklarıyla karıştırılmaktadır. Egzamanın belirli bir bölgede yayılmadan ve cilt kuruyunca yarattığı şiddetli kaşınma hissi kendisini diğer cilt hastalıklarından ayırmaktadır.

Egzama nerelerde vücudun hangi organlarında görülür?

Boyunda elde ayakta, bacaklarda, peniste vajinada egzama herpetikum şeklinde, anüste, kulakta dudaklarda, yüzde avuç içinde dishidrotik egzama şeklinde, bacak ve apış arasında, testislerde, yanakta, çenede, saçta, alında, karında, dizlerde bilekte, ensede kısacası vücudun birçok bölgesinde egzama görülebilmektedir.

Sürekli olarak egzamalı bölgenin kaşınması deri kalınlaşmasına ve şişkin bir kızarık deri oluşumuna, deride sulanmaya sebep olabilmektedir. Egzamalı derinin kurulaşması sonucu kaşıntı artar. Buna kuru egzama adı verilir. Derinin kurulaşması durumunda kaşınması durumunda deride yara oluşumuna ve egzamanın derinleşim yayılmasına yol açılabilmektedir.

Egzama bulaşıcı mıdır?

Hayır, eczama kesinlikte bulaşıcı değildir. Egzama genelde vücudun yabancı alerjik etkenlere verdiği bir reaksiyondur. Herhangi bakteriyel veya viral bir hastalık değildir.

Egzama kaşıntısı nasıl tedavi edilir ve önlenir?

Günlük hayatta kullandığımız birçok madde ve yiyecek içecek egzamanın azmasına sebep olmaktadır. Tabi bunun etkileri kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Şayet bu etkenleri tespit edebiliyorsanız bunlardan uzak durmak egzama kaşıntısını azaltmak için en akıllı yöntem olacaktır. Aşırı nemi ve sıcak ortamlar.

Havasız bırakan iç çamaşırları ve deriye yapışan giysiler, normal sabunlar, solunum yolları rahatsızlık ve hastalıkları, deterjanlar ve dezenfektanlar, ev akarları, meyve ve et suyu gibi maddeler egzama mayasıl kaşıntısını artırmakta ve şiddetlendirmektedir. Stres te egzama hastalığını ağırlaştıran bir etkendir. Bu etkenlerden uzak durmak, banyodayken egzamalı yerlere deterjan ve sabun sürmemek, penis testis, apış arası, vajina gibi cinsel organ kaşıntılarını artıran dar ve havasız giysiler giymemek ve bu bölgeyi özel nemlendirici kremlerle kremlemek gerekmektedir.

Kimler egzama hastalığına yakalanır?

Gerek yetişkinler gerekse çocuklar bu hastalığın pençesine düşebilirler. Alerji geçmişi olan herkes bu hastalığa yakalanmada adaydır. Genetik yatkınlık ve kalıtsal faktörler de hastalığa yakalanmada önemli etkendir.

Egzamadan korunma yöntemleri nelerdir?

Egzama salgınlarından basit tedbirlerle korunulabilir. Öncelikle egzamalı bölgelerde nemlendirici krem kullanımı özendirilmeli, aşırı iklim değişikliklerinden kaçınılmalı, Özellikle çocuklarda vücudun çok terleyen bölgeleri mümkünse havalandırılmalı ve pişik ve isilikler önlenmelidir. Yünlü ve bazı sentetik ürünler ve giysiler kaşınma yaptığı için bunlardan kaçınılmalıdır. Sert sabun, deterjan ve çözücülerin kullanımından uzak durulmalı, evcil hayvan tüyü, polen, akar pislikleri gibi kaçındırıcı etmenlerle temas kaçınılmalıdır. Ayrıca kaşındırıcı etkisi olan gıdalardan da uzak durulmalıdır.

Egzama nasıl tedavi edilir?

Atopik Dermatit egzama tedavisinde en önemli şart hastalıklı bölgenin kesinlikle kaşınma hissinin önlenmesidir. Derinin yumuşak kalarak kaşınmaması için nemlendirici krem ve losyonlar kullanılmaktadır. Nemlendiricilerin banyodan 3 dakika sonra uygulanması tavsiye edilmektedir. Ayrıca soğuk kompres baskı uygulanması da kaşıntıyı azaltmaktadır.

Reçetesiz satılan kortikosteroid kremler de yangı ve kaşıntıyı azaltmaktadır. Buna alternatif olarak reçeteli kortikosteroid kremler de tercih edilebilir. Bu kremlerde deri kalınlaşması riskini azaltmak amacıyla krem uygulamasında küçük aralar verilebilir. Ciddi düzeydeki kaşıntılarda oral yani ağız yoluyla alınan kortikosteroid haplar da kullanılabilir.

Egzama esnasında yaranız enfeksiyon da kapabilir. Yaradan bakteri kapmamak için reçeteli antibiyotik kullanımı faydalı olacaktır. Fototerapi ve ultraviyole ışın tedavisi de egzama tedavisinde çok etkili yöntemlerdir. Bazı bitkisel yöntemlerin de olumlu sonuç verdiği bilinmektedir.

Şayet yukardaki yöntemler işe yaramazsa dermatoloğa görünmenizde fayda vardır. Konsültasyonun ardından krem, antibiyotik, antihistaminik uygulanması gibi çeşitli yöntemlerle hastalık zamanla iyileşecektir.