[Medineweb]

Orucu Bozmayan Fakat Mekruh Olan Davranışlar

Orucu bozulma tehlikesi ile karşı karşıya getirebilecek davranışlar mekruhtur,
bunlardan kaçınmakta yarar vardır. Mesela abdest esnasında ağız
çalkalanırken boğaz kısmının iyice ıslanması için aşırı hassasiyet gösterildiği
takdirde suyun boğaza kaçma tehlikesi vardır. Öyleyse oruçlunun, ağzını
çalkalarken boğazını tamamen ıslatmaya çalışması mekruhtur. Bu esnada
boğaza su kaçarsa oruç bozulur. Burna su çekmedeki aşırı hassasiyet de
aynıdır. Oruçluya mekruh olan diğer hallerin bir kısmı şöyle sıralanabilir:

1. Genç oruçlunun eşini öpmesi, kucaklaması, ona sarılması. Çünkü bu
davranış orucun bozulmasına sebep olabilecek neticeler doğurabilir. Hz.
Peygamber’in oruçlu iken eşini öptüğüne, öpmenin oruca zarar
vermeyeceğini söylediğine dair rivayetler yanında genç birisinin, oruçlu
iken eşine sarılma ile ilgili sorusuna bunu yasaklayıcı mahiyette cevap
verdiğine dair rivayetler de vardır (Müslim, “Sıyâm”, 62–74). Genç
olmasa bile nefsine hakim olamayacak kişiler de bu bakımdan genç
hükmünde sayılır. Bu konuda daha ileri gidilerek çıplak halde sevişmek
veya dudak dudağa öpüşmek ise yaşlı ve kendine güvenen kimseler için
de mekruhtur. Dudak dudağa öpüşme bazı hallerde orucun bozulması
sonucunu da doğurabilir.

2. Yemeği yutmadan sadece tadına bakmak. Bu durum eğer bir mazerete
dayanmıyorsa mekruhtur. Kocası geçimsiz ve bu bakımdan anlayışsız
olan bir kadının, yutmaksızın yemeğin sadece tadına, tuzuna bakması
mekruh sayılmamıştır. Satın alınacak yiyecek maddelerinin yutulmaksızın
tadına bakılması da eğer aldanma endişesi varsa mekruh değildir.

3. Şekersiz sakız çiğnemek. Ağızda dağılmayan şekersiz sakız çiğnemek
mekruhtur. Ama sakız, çiğneme esnasında parçalanıyor ve bir kısmı
boğazdan içeri gidiyorsa o zaman oruç bozulur.

4. Ağır işlerde çalışmak. Oruçlunun sağlığını bozacak veya kendisini zayıf
düşürecek işler yapması mekruhtur. Eğer vücudu zayıf düşürecekse kan
aldırmak da böyledir.

5. Oruçluya yakışmayan davranışlarda bulunmak. Gıybet ve dedi kodu
yapmak, haset etmek, insanlarla kavga etmek, onlara hakaret etmek,
sövmek, haram olan işler yapmak sadece oruçlu için değil herkes için
yasaktır. Bu gibi olumsuz davranışlar oruçlu için ayrıca mekruhtur. Hatta
bunlardan bazılarının oruca ciddî manada zarar verdiğini yani onu
bozduğunu belirten ifadelere rastlamak da mümkündür