[küskün]

NAMAZ İLE İLGİLİ SORULAR VE CEVAPLAR


1. Soru : Namaz Kimlere Farzdır ?



Namaz önce Müslüman olana farzdır.Yani Müslüman namazdan mükelleftir. İkinci olarak; buluğ çağına girene farzdır. Bayanlarda kan görmek, erkeklerde ihtilam olmak veya 15 yaşına girmiş olmak gerekir. Üçüncü olarak akıllı olanlara farzdır.

Çocuklar için o daha çocuk aman uyusun, aman oynasın denilerek dünya merhameti gösterilmez. Bu merhamet değil, merhametsizliktir. Küçüktü kıyamadım, büyüdü hakkından gelemedim oluyor.

İnsan aile fertlerinden sorumludur.

Kuranda; ‘Ailene namazı emret, aile fertlerini cehennem ateşinden koru emirleri vardır.’

Hz. Peygamber de ‘ çocuklarınıza yedi yaşına geldiklerinde namaz kılmalarını emredin, on

Yaşına girince kılmayacak olurlarsa dövün ve yataklarını ayırın’ (Ebu Davut, Salat: 26 ) buyurmuştur.



2. Soru: Namazda Namaz Kılanın Önünden Geçilmesi, Namazını Bozar mı?



Bozmaz, ama huzuru bozar. Geçen için günahtır.

Evlerde küçük çocuklara mani olmak mümkün değildir.

Peygamberimiz; “ Sizden biri namaz kılanın önünden geçmekte nasıl bir günah olduğunu bilseydi, o adımı atmaktansa yüzyıl yerinde kalmak onun için daha hayırlı olurdu”. ( K. Sitte 17/ s:18 ) diyor.

Namazda kılanın önüne bir engel konulmalıdır. Çünkü bazı hallerde namaz bozulabilirde. ( Bak. K. Sitte 8/s. 171)

Namaz kılanın önünden geçmek ciddi bir konu, Hz. Peygamber, namaz kılana müdahale etme yetkisi vermiştir. *

Sütre, ince bir şey olabileceği gibi yarım metre yüksek bir şey de olabilir. Camide sütre koymak mümkün değildir. Bu bakımdan erken çıkacak olanlar, arka saflara durmalı. Sonradan sonradan namaza duranlar da önünden geçilmeyecek şekilde tedbir almalıdır.

Hasan ile Hüseyin, Peygamberimizin namaz kılarken üstüne de çıkmış, önünden de geçmiştir. Çocukların bu hali namazı bozmaz.



3. Soru: Sünnet ile Farz Arasında Konuşmak Namazı Bozar mı?



Farz ile sünnet arasında aslında dünya kelamı konuşulmaz. Eğer bir mazeret varsa, durum önemli ise konuşulur. Çünkü namaz içinde değildir. Dolayısıyla namazı bozmaz. Ancak namazın sevabı az olur.







4. Soru: Nerelerde Namaz Kılınmaz?



Hz. Ömer (ra) der ki: ‘Hz. Peygamber (s.a.) yedi yerde namaz kılınmasını yasaklamış.

1- Çöplüklerde,

2- Hayvan kesilen yerlerde,

3- Kabristanda (türbelerde, caminin bir bölümü kabir ise kabir bölümünde kılınmaz)

4- Yol kenarlarında,

5- Hamamda,

6- Deve ağıllarında,

7- Beytullah’ın üzerinde,

8- Kilise, havra camiye çevrilirse, orada namaz kılınır.

9- Bir de başkasına ait mülkte izinsiz namaz kılınmaz.

10- Gasp edilen yerlerde namaz kılınmaz. Hile ile alınan yerlerde, mirasçıların hakkının verilmediği evde namaz tam olmaz.

Aslında Müslümanlar için yeryüzü mescittir. Fakat namaz maddi ve manevi temizlik ister.



5. Soru: Yatsı Namazı ile Vitir Namazı Arasında Namaz Kılınır mı?



Vitir kapanış namazıdır. Önce ve sonra namaz kılınmaz’ deniyormuş.

Aslında vitir namazı yatsı namazından hemen sonra kılınmaz. Ama kalkamama endişesiyle ümmetine güçlük olmasın diye Peygamber (AS) yatsıdan sonra hemen kılmıştır.

Ramazan’da teravihten sonra kılınır. Vitir’in önünde sonunda kaza namazı kılınabilir. Gece namazı, nafile namaz ve teheccüt namazı kılınabilir.



6. Soru: Süre bitmeden Rükûya Varılır mı?



Sûre bitmeden rükuya varılmaz. Sürenin bitiminde ‘Allahü Ekber’ denilerek rükuya hareket edilir.

Rükuda üç defa ‘Sübhane rabbiyel azim’ dedikten sonra doğrulmaya başlanır.

Peygamber (AS): ‘Rükuda ve secdede ayet okumaktan men edildim’ buyuruyor. Buna göre Fatiha’nın ve surenin bir kısmı rükuda okunmayacaktır.



7. Soru: Allah Kimin Namazını Kabul etmez?



Peygamber (s.a.): ‘ Allah üç kişinin namazını kabul etmez:

1- Kendisini sevmeyenlere imam olanın,

2- Vaktin dışında namaz kılanın,

3- Azad ettiğini tekrar köle edinenin’ buyurmuştur. (İ. Canan, Hadis Ans: 8/279)

4- Kocası haklı olarak dargın geceleyen kadının,

5- Allah’tan başkası için namaz kılanın,

6- Haram yiyenin, hak yiyenin namazını Allah kabul etmez.



8. Soru: Namazı Düşüren Özürler Nelerdir?



Namazı düşüren özürler şunlardır:

1- Adetli ve nifaslı olmak,

2- Akıl hastası olmak,

3- Bayılma ve koma hali, (beş vakiti geçerse namaz düşer) bunlar sonra kaza da etmezler.

4- İslama yeni girenin önceki namazları,

5- Kendini bilmez bir ihtiyarın ve hastanın namazı düşer. Kendini bilen ihtiyar göz ucuyla da olsa kılacaktır.

Sarhoşluk mazeret olmaz, kalbim temiz iddiası, bizim namazımız kılındı diyenden namaz düşmez.



9. Soru: Namazda Kıyafet Nasıl Olmalıdır ?



İslamda temizlik esastır. Elbise temiz olacaktır.

Erkek kısa kollu ise öyle namaz kılar, kollarını sıvar da kılarsa mekruh olur.

Elbisede boya, harç gibi şeyler olabilir. Ama necis sayılan şeyler olursa o elbise ile namaz kılınmaz.

Namaz Allah’ın huzuruna çıkmak olduğundan düzgün ve temiz kıyafetle çıkılmalıdır.

Pijama ve eşofmanla eğer temiz iseler namaz olur.

Kadın elleri, yüzü hariç bütün vücudu örtülü olarak namaz kılar. Dar, ince elbiseyle, içini gösteren örtüyle evinde de olsa namaz kılamaz.

Kadın ayakları görünüyorsa çorapsız namaz kılamaz.

Takkesiz namaz erkeğe mekruhtur.

Resimli elbiseyle namaz kılınmaz.



10. Soru: Seferilik Nedir?



90 Km.den fazla yere giden, orada on beş günden az kalacaksa seferi olur.

İnsan kendi evinde, eşinin evinde, ana babanın evinde, yazlığında seferi olmaz.

90 Km.den fazla da olsa her gün gidilip gelinen yerde, seferilik olmaz. Yolda geçen süre içinde seferilik olur.

Seferilikte 4 rekat olan farzlar iki rekat kılınır. Sünnet terk edilmez.

Şehirlerarası şoför veya görev yapan evine dönünceye kadar seferi sayılır.

Seferi olan bayram, Cuma namazından mesul değildir. Kurban üzerine vacip değildir.

Namazlar tam kılınırsa son iki rekatı nafile olur.

Mekke’nin fethinde Peygamber (AS): ‘biz seferiyiz’ demiştir. (H. Döndüren, İslam ilmihali:386)



11. Soru: Başı Açık Namaz Kılınır mı?

Erkeğin başı avret değildir. Takkesiz namaz kılana ‘namazın olmadı’ denemez. Belki bir sünneti ihmal etmiş olur. Bunun için sevabı az olur.

Başı açık namaz kılmak erkeğe mekruhtur.


Başa giyilen takke veya sarık alnı örtüp yere değmesine mani olmamalıdır.

Takke Yahudi takkesi gibi küçük olmamalıdır.


Bir husus da takke üzerinde başka bir inancın sembolünü taşımamalıdır.



12. Soru: Namazdan Sonra Tesbih Çekmek Bidat mıdır?



Namazdan sonra çekilen tesbih başka dinlerden geçmemiş ve Peygamber (AS) dan sonra da icat edilmemiştir.

Peygamber(AS) her namazdan sonra ‘Sübhanelleh, Elhamdülillah, Allahüekber’ denmesini tavsiye etmiştir. ( Müslim Mescit: 146)

Peygamber (AS) parmakları ile çekmiş, sahabe, zeytin, hurma çekirdeklerini dizerek tesbih yapmışlardır.

Namazdan sonra tesbih çekmek sünnettir.


Namazı bir alışkanlık olarak kılan veya üşene üşene kılan tesbihi ihmal eder.

Bir hadiste: ‘Size tesbih, tehlil, tekbir çekmenizi tavsiye ederim. Bunları parmaklarla sayın. Zira parmaklar nerelerde kullanıldıklarından sorulacaklardır ve konuşacaklardır. ( İ. Canan, Hadis Ans: 16/ 115 ) buyrulmuştur.

Vasiyet durumunda olan bir hadislerinde de Peygamber(s.a.) şöyle demiştir:

Namazlardan sonra dua ve tesbihleri sakın terk etmeyin. 33 defa Sübhanellah, 33 defa Elhamdülillah, 33 defa Allahüekber deyin’. ( M.Kapcı, Peygamberin vasiyetleri: 53)

Birgün fakir Müslümanlar hep zenginlerin sevap kazandığını dile getirince Peygamberimiz: ‘ Bende size bir sır vereyim, sizde çok sevap kazanın’ demiş ve namazlardan sonra 33’er defa Sübhanellah, Elhamdülillah ve Allahüekber deyin’ diye eklemiştir.



13. Soru: Namaz Nasıl Kılınmalıdır?



Namaz yatıp kalkmakla olmaz. Peygamber (s.a.) nasıl namaz kıldı ve nasıl tarif ettiyse öyle kılınmalıdır. Allah’ın huzurunda Allah’ı görüyormuş gibi, veda namazıymış gibi kılınmalıdır.

Hangi vaktin namazını kıldığını, ne kadar kıldığını, ne okuduğunu, kimin için, niçin namaz kıldığını bilerek namaz kılınmalıdır.

Önem verilmeden kılınan namazların eski bir bohça gibi dürülerek kılana ‘ al bunlar senin namazların’ denilerek suratına çarpılacağını Peygamber (AS) haber vermiştir.

Namaz kılarken Allah’ı, ahireti, ölümü, kabri, mahşeri, cenneti, cehennemi, sıratı düşünerek veya surelerin manasını düşünerek, vesvesesiz namaz kılınmasını sağlayacaktır.



14. Soru: Kerahet Vakitleri Hangileridir?



Üç vakit vardır ki hiçbir namaz kılınmaz: Güneş doğarken, batarken ve tam ortada iken.

Sabah namazı vakti, sabah namazının sünneti ve farzından başka namaz kılınmaz. (Ramuz: 310/5+481/1+ D.İs.İlm: 209)

İkindi ile akşam arası nafile kılınmaz.

Mekruhluk ve yasak sadece namaz içindir, diğer ibadetler yapılır.



15. Soru: Vesveseye Düşen Ne Yapmalıdır?

Şeytan, abdestte namazda çok vesvese verir.


Peygamber(sa) ‘vesvese şeytandandır’ buyurur.Onun için vesveseye itibar edilmemelidir.

Namazdaki vesvese anında galip zanna göre hareket edilir.

Vesveseye çare olarak namazdan başka bir şeyle meşgul olunmamalıdır. Allah’ın huzurunda olunduğu unutulmamalıdır. Allah, ölüm, ahiret, kabir düşünülmeli, surelerin anlamı düşünülmelidir.

Kuran’da ‘kuşkulananlardan olma’ (Bakara:147)

‘Şüphelenenlerden olma’ (Ali imran:60) buyurulur.

Peygamber(s.a.) ‘namazda ölümü hatırla. Namazda ölüm hatırlanırsa, namaz Allah’ı görüyormuş gibi kılınmaya çalışılır. Namazı son namazınmış gibi kıl’ buyurur. (Ramuz el Hadis: 67/3)



16. Soru: Telefon Çalınca Namaz Bozulabilir mi?



Olur olmaz şeyler yüzünden namaz bozulmaz. Hele kimden geldiği bilinmeyen telefon için namazı bozmak uygun olmaz. Ama önemli bir telefon bekleniyorsa, acil bir durum varsa, namaz bozulur telefona bakılır.

Anne baba çağırıyorsa, çocuğa bir şey olduysa, yangın varsa, böyle acil durumlarda namaz bozulur, gereken yapıldıktan sonra tekrar başlanır.

Namazdan çıkmak içinde hemen selam verilir çıkılır.

Telefon çalınca, telefona kafa yorulmaz. Kimdi, ne vardı diye düşünülmez. Çünkü Allah’ın huzurundadır.

Sık sık çalan telefonlar, meşgul bırakılabilir.
Cafer-i Sadık (r.a.) ın ahırdan atını çalmışlar. Bunu gören çocuklar bağırmışlar: ‘‘atını çalıyorlar’’ diye. Cafer-i Sadık hemen çıkmaz bir müddet sonra çıkar. ‘ Duymadın mı ? Sana seslendik’ demişler.Şöyle cevap vermiş:

“Namaz kılıyordum, aldığım tat atımın kaybından daha büyüktü, namazımı bunun için bozmadım”.

Bir husus da telefon çok çaldırılmaz. 3 defa çaldırılması yeterlidir. Telefonda ‘efendim’ denmemelidir. Çünkü efendiliğe layık olan vardır, olmayan vardır.



17. Soru: Namazda Sure Ayrımı Yapılır mı?



Namazda sureler sıra ile okunur. Tek sure atlanmaz. Uzun sure daha önce okunur.

Namazda sure ve ayet okunurken manasına göre okunmaz. İlmihallerde şöyle bir örnek var. Allah’a imanı red eden birine karşı İhlas suresi okuyanın namazı bozulur.

Kuran’dan kolay olan, hatasız bilinen sure okunur. Şu ayet şu sure okunmaz diye bir ayrım yapılmamıştır.

Nafile namaz kılarken fatihadan sonra birinci rekatta kafirun, ikinci rekatta ihlas veya Felak, Nas sureleri okunması tavsiye edilmiştir.

Şu azap ayeti şu sure şunu lanetliyor namazda okunmaz denilemez. Çünkü namazda sure ve ayet manasına göre okunmaz.

Sure ve ayetler arasında ayrım yapılmaz.


18. Soru: Gözden Akan yaş Namazı Bozar mı?



Namazdayken hastalıktan veya esnemekten gelen gözyaşı namazı bozmaz.

Allah sevgisi, Allah korkusundan dolayı ağlamak namazı bozmaz. Peygamber (AS) secde ettiği yeri ıslatacak kadar ağlamıştır.

Dünya üzüntüsünden dolayı ağlanırsa namazı bozar.

Namazda süt akıntısı, ter, gözyaşı, burun akıntısı abdesti de, namazı da bozmaz.



19. Soru: Sehv Secdesi Niçin Yapılır?



Namazı ne kadar kıldığını bilmeyen kimse yanılma secdesi ile durumu düzeltemez. Çünkü rekatlar farzdır. Onun için rekatların tam olması lazımdır.

Namazın farzlarından biri terk edilirse, yine namaz bozulur, secde yapmak, durumu kurtarmaz.

Sünnet terk edilirse secdeye gerek yoktur.
İmama uyan, kendi hatasından dolayı cemaatten ayrılıp secde yapamaz. İmama uymuştur.

Ne zaman secde yapılır? Farzın öne alınması, sonraya bırakılması ve vacibin terki halinde yanlışlık, secde ile düzeltilir, namaz tamamlanmış olur. Buna sehv secdesi (unutma secdesi) denir.

Son oturuşta yanılma secdesi yapılacaksa, Hanefilere göre ettehıyyatü okuyacak kadar farzdır. Diğer üç mezhebe göre salli, barik’i de okumak, okuyacak kadar oturmak farzdır.

Sehv secdesi yapacak olanın ettehıyyatü, salli, barik dualarını okuduktan sonra selam verip secdeye varması uygundur. Sadece sağına selam verse de olur.

Cemaatle namaz kılınıyorsa sadece sağa selam verilir, secdeye varılır. Namaz bitti diye namazdan çıkanlar olmasın diye tek tarafa selam verilir.



20. Soru: Seccadedeki Şekiller Namaza Mani midir?



Seccade üzerinde Kabe, mescid-i nebevi, cami gibi resimler namaza mani değildir. Ayrıca mahsuru da yoktur. Çünkü seccade, yer sergisi gibi ayaklar altına serilmiyor. Hakaret maksadıyla serilip üzerine .çıkılmıyor.

Mü’minin miracı olan namaz maksadıyla Allah’ın huzuruna çıkılıyor, namaz bitince de dürülüp kaldırılıyor. Dürerken de ayak basılan yerle secde edilen yer üst üste getirilmiyor.

Seccadede tabiat resmi; ağaç, dağ, nehir gibi manzaralar da namaza mani değildir.

Seccadede insan, hayvan resmi veya kötü, islama, ahlaka uymayan bir görüntü olursa namaza manidir.

Seccade çok süslü olup insan zihnini meşgul etmemelidir. Seccade, sade olursa daha uygun olur.

Üzerimizdeki paradaki, kimliklerdeki resimler, cüzdandaki resimler de namaza mani değildir. Çünkü kapalıdır. Eğer resim odada varsa kaldırılır, kaldırılamazsa üzeri örtülür. Değilse resimsiz odada kılınır.



21. Soru: İşyerinde Namaz Kılınır mı?



Bir tarlada, bahçede, özel mülkte namaz kılabilmek için, özel bir sudan abdest alabilmek için sahibinden izin alınır.

İşyerinde de abdest alıp namaz kılabilmek için iş sahibinden izin alınır.

İş sahibi, ibadet etme imkanını sağlamakla sorumludur.

Farz, vacip ibadetlere yasak konamaz. Namaz kıldırmamak, oruç tutturmamak, Cuma’ya salmamak yüce Allah’a isyana ve din düşmanlığına girer.

Fıkıhta bir kural vardır. ‘Allah’a isyan edene itaat edilmez’ diye. Eğer ibadete müsaade edilmiyorsa başka bir iş arayışı içinde olunur. İhtiyaç varsa, iş buluncaya kadar çalışılır. Kılınamayan namazlar kaza edilir.

Çalışan da işi aksatmaz, aldığını hak eder. Çabuk kılar, hemen işine döner veya ibadet için çalışmadığı zamanı telafi eder.



22. Soru: Cuma Namazı ile İlgili Kısa Bilgi Verir misiniz ?



Cuma, bayram namazlarından kadın sorumlu değildir.

Cuma’nın şartları şunlardır:

1- Erkek olmak,

2- Hür olmak,

3- Misafir, yolcu olmamak,

4- Hasta, ihtiyar olmamak.

Cuma’yla ilgili Kur’an’da sure vardır. Özürsüz üç Cuma’yı terk edenin kalbinin mühürlendiği bildirilmiştir.

Cuma saati erkeğe alışveriş, iş haramdır.Ezan okununca iş, güç, alışveriş bırakılacaktır. Camiye gitmekle mükellef olmayan çocuk, özürlü ve kadın iş yapabilir.

Cuma mü’minin bayramıdır. Temizlik esastır.
Cuma darül harpte bile olsa üç kişi bir araya gelince mezhebimize göre kılınır. ‘Devlet başkanı kıldırmıyor veya darül harpteyiz’ diyerek başkalarının Cuma kılmasına mani olmak, sevap olan bir iş değil, büyük vebali olan iştir.

Cuma namazı, 4 sünnet+2 farz+4 sünnet = 10 rekattır. Cuma’nın kabul olmaması halinde, zuhruahir ve 2 rekat vakit sünneti kılınır. Farzı kılıp kaçmamak lazım. Hz. Peygamber ‘‘Sizden biri Cuma’yı kıldı mı 4 rekat daha kılsın’’(K.Sitte 8/S:449)

Zuhruahir kılmak, tedbirdir, takvadır. Eğer Cumamızdan emin isek, yine zuhruahiri kılmakta fayda var, kaza borcu ödemiş olunur. Son iki rekatı da son kazaya kalmış Sabah namazı olarak niyetlenebilinir.

Kerahat vaktinde ve hutbe okunurken namaz kılınmaz. Mescid namazı kılanlar, saatin kaç olduğuna dikkat etmelidir.

Erken çıkanlar namaz kılanların önünden geçmemelidir. Bunun için arka saflarda namaz kılarlarsa daha uygun olur.

Camid e uyumak, konuşmak, herhangi bir yolla rahatsızlık vermemek gerekir.

Cuma’ya gidemeyen özür sahibi, o günün öğle namazını kılar.

Eğer iş sahibi Cuma’ya salmazsa, çalışanın, işi bırakıp Cuma’ya gitmesi caiz değildir. Bu durumda izin isteyecektir, vermezse münasib bir dille meseleyi anlatacaktır. Değilse uygun bir iş arayacaktır. İş bulamazsa, çalışmaya da mecbur ise uygun iş buluncaya, Allah’ın kendisine çıkar bir yol gösterinceye kadar orada çalışır. Cuma’nın yerine de öğle namazı kılar.

Cuma günleri bacılarımızla bir araya gelip kur’an okumalı, dua etmeli, zikretmeli yani Cuma’yı değerlendirmelidir. Analık, kadınlık gibi kutsal görevlerin aksamaması için Cuma’nın kendilerine farz kılınmadığı için bir eksiklik hissetmemelidirler.

Bacılarımız, Cuma’yı bayram bilir, temizlik yapar, yakınlarını hazırlayıp camiye gönderir, kendi de Cuma’ya saygılı olur, cumalaşırsa Cuma sevabı olacaktır.