[EyMeN&TaLhA]

3.ünite


SOKRATESÇİ OKULLAR VE BÜYÜK SİSTEMLER DÖNEMİ



Sokrates’in ölümünden sonra onun bilgi ve ahlak anlayışından hareketle Elis-Eretria, Megara, Kynik ve Kyrene gibi okullar ortaya çıkmıştır.

Bunlardan özellikle Kynik ve Kyreneliler daha başarılı olmuştur.

Kyreneliler ahlak alanında hedonizmin temsilcisi olmuştur.

Kynikler ise hazlar karşısında duyarsız kalmayı tercih etmişlerdir.

Her iki ekol de individualist yaklaşımlar göstermişlerdir.

Dünya vatandaşlığı kavramını kullanarak vatansızlığı benimsemişlerdir. Böylece Sokrates’ten yola çıkıp ondan çok farklı sonuçlara ulaşmışlardır.

Yine Sokrates’in öğrencisi olan Platon da önceleri hocasını takip etmiş ve ilk dönem eserlerini onun ağzından çıkmış gibi yazmıştır.

Sonra giderek kendi felsefesini şekillendirmiştir. İdealist bir çizgi takip eden Platon, bu anlayışını tüm felsefesinde sürdürerek sistemli felsefenin de kurucusu olmuştur.

Ona göre bilgi, doğuştandır. İdelerin hatırlanıp kavramlar haline getirilerek bir hükme ulaşmanın gerçek bilgiyi oluşturduğunu söylemiştir.

Gerçek dünyanın ideler dünyası olduğunu kabul eden Platon’a göre bu üzerinde yaşadığımız dünya, bir gölge ve görüntüden ibarettir, bir gerçekliği yoktur.

İdeler dünyası her şeyin asıllarının ve ideal formlarının bulunduğu yerdir.

Bütün mükemmellik oradadır.

En yüksek idea, varlık ve iyi ideasıdır.

Platon, ruhun ölümsüzlüğünü kabul eder. Ruhta ilcalar, irade ve akıl gibi bölümlerin bulunduğunu belirtir.

Ruhun en aşağı bölümü ilcalar, en üst bölümü ise akıldır.

Devlet anlayışını da idealizme göre şekillendirmiştir. İdeal devletin mutluluğa ulaştıracak tek devlet biçimi olduğunu benimsemiştir. Sanat anlayışında da aynı idealist çizgiyi takip etmiştir.