[EyMeN&TaLhA]

11.ünite

DEĞERLENDİRME SORULARI


1- İnsanın ahlakı ne zaman kötü olduğu kabul edilir?

a- Kötü nitelikler kuvve durumundayken
b- Kötü nitelikler eylem durumuna geçince
c- Kötü nitelikler alışkanlık haline gelince
d- Kötü nitelikler insanlara zarar vermeye başlayınca
e- Kötü nitelikler mutluluğu engellemeye başlayınca

2- İslam ahlakı insanın hevâsına egemen olmasıyla neyi amaçlamaktadır?

a- İnsanı topluma yararlı olmasını amaçlar
b- İnsanı iyi niteliklerle donatmayı amaçlar
c- Kötü niteliklerden kurtarmayı amaçlar
d- Gerçek mutluluğa ulaştırmayı amaçlar
e- Sosyal huzuru sağlamayı amaçlar

3- Aşağıdakilerden hangisi “Dünya hırsı, aslında ahlâkî bir problem olarak her türlü mahrumiyetin, sefaletin, mutsuzluğun nedeni olur.” İfadesinin gerekçelerinden değildir?

a- Bu tür duygunun esiri olan kişi zengin olsa da cimridir.
b- Yaşamaya her şeyden daha çok bağlanmıştır.
c- Böyle bir kimse adetâ, “Hiç ölmeyecekmiş gibi dünya için çalışır”.
d- Dünya hırsıyla dolu olan herkes isteklerinin tamamına ulaşamadan ölür.
e- Böyle bir kimse sürekli çalışır.

4- Bir şeyi elde etmek için kişinin olanca gücüyle çabalaması, bir gayeye varmak için her vasıtayı meşru ve mubah görüp hedefe ulaşmak için hiçbir şekilde yasaklığına bakmadan, hak hukuk gözetmeyip o gayeye ulaşma tutkusuna kapılmak kanaatkâr olmamak. İfadesini aşağıdaki kelimelerden hangisi karşılar?

a- Hırs
b- Öfke
c- Cimrilik
d- Zillet
e- Şehvet

5- İnsanların mutluluğa ulaşmalarını engelleyen unsurlardan biri de, “servet, para ve mal tutkusuyla, karşılıksız harcama ve iyilik yapmaktan kaçınma temayülü, sahip olunan malları tutmak ……………anlamına gelir. Cümlesindeki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

a- Hırs
b- Zulüm
c- Tutumlu olmak
d- İsraf
e- Cimrilik


6- İslam ahlâk mütefekkirleri cimriliği ikiye ayırmışlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu ayırımı ifade der?

a- Akıldan ve hevâdan kaynaklanan cimrilik
b- Akıldan ve bilgisizlikten kaynaklanan cimrilik
c- Hevâdan ve korkudan kaynaklanan cimrilik
d- Hevâdan ve hırstan kaynaklanan cimrilik
e- Tamahkârlıktan ve hırstan kaynaklanan cimrilik

7- Aşağıdakilerden hangisi, tutumluluk ile cimriliğin arasındaki farklardan değildir?

a- Cimri sahip olduklarını hiçbir surette sarf etmeyi istemez.
b- Cimri başkalarının sahip olduğu varlıkların müsrifçe savurganca harcanmalarını ister.
c- Cimri olan kişiler çoluk çocuğunun nafakası için mallarını biriktirirler.
d- Cimriler sadece kendi hevâî isteklerini tatmin etmek için mal biriktirirler.
e- Cimriler cimriliklerinden haz duyarlar.


8- “Başkalarının sahip olduğu olanakları hazmedemeyip onları kıskanma ve kıskanılan kişinin elindeki olanakların gitmesini ve kaybolmasını isteme duygusu”nu ifade eden ahlak terimi aşağıdakilerden hangisidir?

a- Hırs
b- Cimrilik
c- Haset
d- Zülüm
e- Nazar


9- Aşağıdakilerden hangisi “Haset eden kişi hiçbir zaman, gerçek anlamda, mutlu olamayacaktır.” hükmünün gerekçelerinden değildir?

a- Bu derece kıskançlığı tutku haline gelen insan, karşı tarafa o denli zulüm yapmak ister ve zalim olur.
b- Bu derece kıskançlığı tutku haline gelen insanın, dilediği her şeyi gerçekleştirmeye gücü yetmez.
c- Bu derece kıskançlığı tutku haline gelen insandan kendisi ve toplumun mutluluğu için, güzel ve ahlâkî bir eylem beklenemez.
d- Bu derece kıskançlığı tutku haline gelen insanın ruhi ve biyolojik sağlığı bozulur.
e- Bu derece kıskançlığı tutku haline gelen insanın iç dünyasında mutluluğun ön şartı olan dinginlik bulunmaz.


10- Aşağıdaki ahlak terimlerinden hangisi, “Bir kimsede hoşnutsuzluk sonucu uyanan şiddet ve hiddet duygusundan kaynaklanan ve fiziki tepkilerle dışa yansıyan, nefsin niteliğini karşılar?

a- Hırs
b- Zülüm
c- Öfke
d- Haset
e- Tamahkârlık


11- Aşağıdakilerden hangisi öfkeli insan için geçerli değildir?

a- Öfkeli insanın sağlıklı düşünüp hareket etmesi pek mümkün değildir.
b- Öfkelenenin zararı kendine de başkasına da dokunur.
c- İntikam duygusundan doğan öfke ateşi başkalarını yaktığı gibi öfkeleneni de yakar.
d- Öfkeli insan aklı ile hareket eder.
e- Öfkeli insanın intikam ateşi gelince, geleceği düşünemez.


12- İslam ahlakı “öfke” duygusunun tamamen yok edilmesini önermemiştir. Aşağıdakilerden hangisi bunun nedenlerinden değildir?

a- Öfke, gösterilmesinin mutlak olarak gerektiği yerde tepki verilmesi gerektiği için
b- Duyarlı olmak önerildiği için
c- Haksızlıklara tepki gösterilmesi gerektiği için
d- Çirkin eylemlerin önlemesi için
e- Öfke duygusunun tamamen yok edilmesinin mümkün olamayacağı için



13- Aşağıdakilerden hangisi İslam ahlakçılarına göre insanı yalana sevk eden etkenlerden değildir?

a- Kişinin fıtratında yalan niteliğinin olması
b- Kişinin zararına ve aleyhine olan durumlardan kendini koruma düşüncesi
c- Kişinin kendini başkalarına beğendirme arzusu
d- Çekemediği insanları küçük düşürmek amacıyla onlara iftira atma isteği
e- Herkesin kendisi gibi yalan konuştuğunu sanıp güven duygusunu kaybetmesi


14- İslam ahlâkçıları, taklit ve alay etmeyi neden kötü bir ahlaki nitelik kabul etmişlerdir?

a- İnsanın gerek sosyal gerekse manevi çevresine zarar vereceği için
b- Boşa zaman harcama olarak kabul ettikleri için
c- İnsanları çok güldürdüğü için
d- Dini yaşama zarar verdiği için
e- Büyüklere saygısızlık olabileceği için


15- “Kişinin, manevi ve ahlâkî açıdan bilgisizliği neticesinde değersiz kabul edilen şeylere kapılıp başkalarına üstünlük duygusu ile nefsini tatmin etmek”, ifadesini aşağıdaki ahlâkî terimlerden hangisi karşılamaz?

a- Gurur
b- Aldatma ve bilgisizlik
c- Aldanma
d- Mağrurluk
e- Hırs


16- Bir kimseyi gururlu, kibirli hale getiren öncelikli neden aşağıdakilerden hangisidir?

a- Sahip olduğu dünyevî varlıklardır.
b- Sahip olduğu bilgidir.
c- Yaşadığı dini hayattır.
d- Sahip olduğu bilgisidir.
e- Sahip olduğu makamdır.



Cevaplar:

1-C 2-D 3-E 4-A 5-E 6-A 7-C 8-C 9-A 10-C 11-D 12-E 13-A 14-A 15-E 16-A

alıntıdır