[KardelenGül]

Uluslararası Kamerî Aybaşları ve Hicrî Takvim Birliği Kongresi
TUĞRUL NİZAMOĞLU
İslam ülkeleri arasında hatta aynı coğrafyada yaşayan Müslümanlar arasında bile, farklı günlerde oruca başlanması, dolayısıyla bayramların da değişik günlerde kutlanması tevhit eksenli bir dinin ve geleneğin ruhuna aykırı düşmektedir. Sorunun çözümü için Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından 1978 yılında İstanbul Rü’yeti Hilal Konferansı düzenlenmiş ancak alınan kararların hayata geçirilememesi sebebiyle İslam ülkeleri arasında, hatta aynı coğrafyalarda yaşayan Müslümanlar arasında dahi farklı günlerde Ramazana başlama ve bayram yapma uygulamaları devam etmektedir. Sonraki dönemlerde yapılan çalışmalar da, çok önemli sonuçlar ortaya koymasına rağmen, sorunu ortadan kaldıramamıştır.

Öte yandan Avrupa’da yaşayan Müslümanlar için dini bayramların tatil olması yönünde bir takım çalışmaların yapıldığı günümüzde, bayram için belirli bir günün üzerinde ittifak edilememesi, Müslümanlar açısından mağduriyetlere neden olmakta ve gönülleri yaralamaktadır.

İlmi olarak 24 saat içerisinde yerkürenin herhangi bir kısmında kameri aya girmemiş bir yer kalmamasına rağmen Ramazan ayının başlangıcı veya bayramların bazen üç hatta dört farklı günde olması, Müslümanların büyük çoğunluğu nezdinde rahatsızlıklara hatta tefrikaya yol açmaktadır.

Mekke-i Mükerreme ile aynı boylamlarda ve hatta aynı coğrafyada bulunan bazı ülkelerin hacıları Arafat’ta vakfe yaparken aynı gün o ülkelerde Kurban bayramı yapılması insanları tedirgin etmektedir.

Avrupa’da, Kafkaslarda ve Balkanlarda, aynı şehirlerde yaşayan ve hatta aynı mescitte namaz kılan Müslümanlar farklı günlerde Ramazana başlamakta veya bayram yapmaktadır. İslam’ın birlik – beraberlik, kardeşlik ve vahdet anlayışı ile bağdaşmayan bu durum yeni gruplar ve kimlikler oluşturmanın aracına dönüşmektedir.

Bu durum, kameri aybaşlarının başlangıcı meselesinin Müslüman ilim adamları ve yetkililer tarafından geniş bir katılımla bir daha ele alınmasını gerekli kılmaktadır. En azından Avrupa’da yaşayan Müslümanlar arasında birliğin sağlanabilmesi açısından bu hususun yeniden ele alınmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Astronomi ilminin günümüzde ulaştığı seviye, İslami Astronomi Cemiyetlerinin ve üniversitelerde Astronomi bölümlerinde çalışan ilim adamlarının verimli çalışmaları, bu hususta karar merciinde bulunan yetkililerin işini kolaylaştırmaktadır.

Konuyla ilgili olarak sorumluluğunun farkında olan Diyanet İşleri Başkanlığı, İslam ülkelerindeki ilgili ilim adamlarını, astronomları ve karar merciinde bulunan yetkilileri bir araya getirecek kapsamlı bir toplantı yapmaya karar vermiştir.

18-19 Şubat 2013 tarihleri arasında yapılan bir hazırlık toplantısıyla başlatılan süreç, İslam dünyasında yaşanan kaos ve elim hadiseler nedeniyle bir müddet ertelenmiştir.

Gelinen noktada çözüm odaklı bir organizasyonu, tüm Müslümanlara karşı sorumluluğu kabul eden Diyanet İşleri Başkanlığı, 6-7 Şubat 2015 tarihinde oluşturduğu çalışma grubunu toplayarak çalışma şeklini ve yol haritasını yeniden belirlemiştir.

Birçok İslam ülkesinden ve Avrupa’daki Müslüman azınlıklardan saygın ilim adamı ve astronomların katıldığı toplantıda, fıkıh ve astronomi uzmanlarından müteşekkil bir bilim heyeti oluşturulmuş ve kongre takvimi belirlenmiştir. Buna göre:

Kongrenin Adı

Uluslararası Kamerî Aybaşları ve Hicrî Takvim Birliği Kongresi

Kongrenin Amacı

Müslümanlar arasında Ramazan ayının başlangıcı ve bayramlar gibi dini günlerin belirlenmesinde takvim birliği sağlamaktır.

Kongrenin Formatı:
Kongre, bildirilerin sunulduğu ve üzerinde tartışıldığı bir sempozyum tarzında olmayacaktır. Farklı açılardan konunun ve tarihsel sürecin üç tebliğle dikkatlere sunumundan sonra, somut önerilerin tartışılıp karara bağlanacağı bir kongre olması hedeflenmiştir. Buna göre kongreye sunulan çözüm önerileri ve takvimler üzerinde tartışmalar yapılacak, ilmi ve uygulanabilir bir sonuç çıkarılması amaçlanmıştır.

Kongrede konunun fıkhi, astronomik ve toplumsal/sosyal boyutlarını ele alan üç sunumla mevcut durum ortaya konulacaktır. Ardından kongreye sunulan çözüm önerileri ve takvim teklifleri üzerinde tartışmalara geçilecektir.

Genel Sekreter:

Prof. Dr. Yavuz ÜNAL (Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi)

Sekreterya:

Dr. Mustafa Bülent Dadaş (Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı)

Uzm. Yrd. Kenan Oral (Din İşleri Yüksek Kurulu Uzman Yrd.)

Uzm. Yrd. Üzeyir Öztürk (Din İşleri Yüksek Kurulu Uzman Yrd.)

Bilim Kurulu:

Dr. Ekrem Keleş (Komisyon Başkanı)

Prof. Dr. Ahmet Yaman (Türkiye)

Prof. Dr. Ali Muhyiddîn el-Karadâğî (Katar)

Prof. Dr. Sâcid Özdemir (Türkiye)

Mühendis Muhammed Şevket Avde (Ürdün)

Prof. Dr. Şeref el-Kudât (Ürdün)

Dr. Zülfikar Şâh (Amerika)

Ahmed Câballâh (Avrupa)

Dr. Heymen Mütevellî (Mısır)

Dr. Muhammed Garîb (Mısır)

Dr. Mühendis Celâleddîn Hâncı (Suriye)

Dr. Mustafa Bülent Dadaş (Türkiye)

Astronom İlhami Aşıkkaya (Türkiye)

Kongrenin Dili:

Türkçe, Arapça, İngilizce, İspanyolca, Almanca, Fransızca ve Rusça’dır.

Kongre Takvimi:

Teklif özetlerinin son teslim tarihi : 01.09.2015

Teklif özetlerinin geri bildirim tarihi : 15.10.2015

Teklif metinlerinin son teslim tarihi : 30.01.2016

Müzakere metinlerinin son teslim tarihi : 20.03.2016

Kongre tarihi : Mart 2016

İletişim adresleri:

E-Posta: takvim@diyanet.gov.tr

Web: takvim.diyanet.gov.tr (Sitenin yapımı devam etmektedir.)

Telefon: (00 90 312) 295 85 98/295 69 70

Faks: (0090 312) 295 85 31

Adres: Üniversiteler Mah. Dumlupınar Blv. No: 147/A 06800 Çankaya ANKARA