2. Ünite
İŞLETİM SİSTEMLERİ
İşletim sistemlerinin temel olarak iki amacı vardır. Bunlardan biri bilgisayarın kullanıcılar tarafından kolay kullanılmasını , ikincisi donanım kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamaktır. İşletim sistemi donanım ve yazılım kaynaklarının denetim ve yönetiminden sorumlu, uygulamaların çalışması için uygun ve güvenilir bir platform oluşturan sistem yazılımıdır. İşletim sisteminin beş görevi vardır;
1. Grafik Arayüz Kontrolü -(Linux , Mac, Osx , Windows )gibi..
2. İşletim Yönetimi
3. Bellek Yönetimi
4. Giriş-Çıkış Birimleri Yönetimi
5. Dosya Yönetimi
İşletim türleri = Windows işletim sistemi, Apple firması tarafından geliştirilen Mac Os ve gönüllü bireyler tarafından geliştirilen Linux mobil işletim sistemleri..
Windows = 1985'te piyasaya sürülmüş. İşletim sisteminin giderek hızla değişen ihtiyaçlar ve kullanım kolaylığının arttırılmasıdır.
Masaüstü Bileşenleri= İşletim sistemini ilk çalıştırdığımızda karşımıza gelen ekrana Masaüstü denir. Dosya ve klasörlerin yerleştirileceği ve programları çalıştırmaya yarayan kısa yolların bulunduğu kısımdır. Masaüstünün temel bileşenleri: Görev çubuğu, başlat menüsü , hızlı erişim menüleridir.
Görev Çubuğu ve Bileşenleri = Başlat menüsü , hızlı başlat menüsü çalışan programların sigeleri ve bildirim alanını içeren kısımdır.
Pencereler = Hangi pencere tıklatılırsa , o programın penceresini açarız.
Hızlı Başlat Menüsü = Bu simge bir çok pencere açıkken tek tıklama ile masaüstünü görmeyi sağlamaktadır.
Bildirim Alanı = Araç çubuğunun en sağ köşesindeki simgelerin bulunduğu kısımdır.
İşletim Sistemi Gezgini
İşletim sistemi gezegeni klavyedeki Windows + E kısayol tuşuyla da açılabilir. Klasörlere ait pencerelerdeki menüler ve araçlardan oluşur. Bir dosyayı açmak için , bilgisayar penceresinde öncelikle dosyanın bulunduğu klasörü açmak gerekir. Tüm bu işlemleri yapmak için kullandığımız pencereye işletim sistemi gezgini denir.
Klasör Oluşturma = Bütün resimleri bir klasörde toplama. Yeni oluşan klasörümüzün boyutu 0 bayttır.
Yeni Dosya Oluşturma = Herbiri farklı amaçlar için geliştirilmiş belirli Wold'u hesaplama gerektiren işlemler için Excel'i sunum hazırlamak için Power Point'i kullanırız. Dosya açmak için dosya simgesine çift tıklamak yeterlidir. Shift + Delete tuşu ile dosya geri dönüşüm kutusuna gönderilmeden tamamen silinir.
Dosya geri dönüşüm kutusuna gönderilir, tekrar geri istendiğinde geri dönüşüm kutusuna girilir ve geri yükle seçeneği seçilir.
Başlat Menüsü = Bu menü bilgisayardaki tüm programlara ve işletim sistemi fonksiyonlarına ulaşabileceğimiz temel menüdür. Ayrıca menü, Microsoft Windows'a özel bir öğedir.
Denetim masası = Bilgisayarlara ait donanımlar ve yazılımlarla ilgili ayarlamalar bildiğimiz uygulamadır.
Program Kaldırma - Silme = Denetim masasının en önemli görevlerden yapılabilmesidir. Programları kurarken genellikle kurulum ya da setup isimli çalıştırılabilir. Programları kesinlikle Program Files klasöründen silmemek gerekir çünkü, bir program kurulduğunda programa ait bir çok dosya ve bilgi, işletim sissteminin farklı yerlerine yerleştirilir.
Program Çalıştırma = Uzantısı exe olan dosyalar programı windows işletim sistemi ailesinde çalıştırma dosyalarıdır.
Bilgisayarı Kapatma Seçenekleri = Oturumu kapat , kilitle , yeniden başlat , uyku , hazırda beklet...
Mac OS = Apple bilgisayarlarla özdeşleşmiş bir işletim sistemidir. Mac Os açıldığında da öncelikle masaüstü ile karşılaşır.
Üst Menü ve Bileşenleri = Windows'da açılan her program penceresinin kendine ait bir üst menü mevcutken , Mac Os 'ta o anda aktif olan program ne ise işletim sistemi üst menüsü o programın menüsüne dönüşür. Finder Mac Os işletim sisteminin gezginine verilen isimdir. Git menüsü de başlat menüsü görevi görür.
Uygulamalar Menüsü = Bu menüyle ilgili ayarlamalar yapmak için Sistem tercihleri - Uygulama Yolu takip edilmelidir.
Sistem Tercihleri = Apple menüsünden veya uygulamalar menüsünden ulaşılabilen donanım ve yazılım ayarları yapmamızı sağlayan uygulamadır.
Bildirim Alanı = Arama seçeneği dosya ve klasörle sınırlı kalmayıp kullanıcının tercihlerine göre resimler , e postalar ve adres defteri gibi çok geniş kapsamlı arama yapmaktadır.
Finder ( İşletim Sistemi Gezgini ) = Sol tarafda kenar çubuğu, üste simgeleri düzenleme ve arama yapmaya yarayan araçlar ve klasör dosyaların görüntülendiği gezgin ana penceresi yer almaktadır.
Pencere Açıp - Kapatma - Büyültme - Küçültme
Klasör Oluşturma
.Dosya ve Klasör Taşıma = Dosya kopyalamak için
1. Dosya ve klasör simgesi sağ tıklanır
2. Kopyalama seçeneği seçilir
3. Yeni konuma gelinir ve sağ tıklanır
4. Çıkan menüde '' Öğeyi Yapıştır '' seçeneği seçilir.
Dosya Silme
Bilgisayarı Kapatmak
Program Çalıştırma
LINUX = En basit ifade ile özgür bir işletim sistemi çekideğidir. 1991 yılında Finlandiya asıllı Helsinki Üniversitesinde öğrenci olan Linux Torvalds tarafından geliştirilmiştir. Bu çekirdek üzerine geliştirilen işletim sistemlerine Linux dağıtımları denir. Piyasada Linux dağıtımına örnekler ; Ubundu, Debian , Pardus
PARDUS = 2003 yılında Tübitak Bilgem birçok gönüllünün katlkılarıyla geliştirilmeye başlanan 2005'te ilk sürümü yayınlanan işletim sistemi Pardus işletim sistemi, '' Çalışan '' ve '' Kurulan '' olarak kullanabiliriz.
Masaüstü = Linux dağıtımında KDE , Gnome , Xfce , Lxde , Fluxbox gibi masaüstü ortamları vardır. Pardus 2011. 2 Cercus alphus ev kullanıcısı sürümünde KDE masaüstü ortamını kullanmaktadır
Pardus işletim sisteminde yer alan temel bileşenler
1. Kick -off uygulama çalıştırıcı menüsü
2. Masaüstünü göster
3. Sayfalayıcı
4. Görev yöneticisi
5. Sistem çekmecesi
6. Panel
7. Panel Plasma Menüsü / Panel Araç Kutusu
8. Plasma Menüsü
9. Masaüstü Klasörü
KDE Plasma Çalışma Alanı = Plasma menüsü tıklayınca açılan menüde üç temel bileşen göze çarpar. Bunlar ;
Panel , Programcılık ve Etkinliktir.
Panel = Fazla programcılığın yerleştirebildiği bir plasma aracı olarak düşünebiliriz.
Programcık = Menüler ve tüm bileşenler masaüstünde kullanıma alınır ve kaldırabilir şekilde tasarlanmıştır.
Etkinlik = Plasma menüsünü tıklayıp açılan menüden yeni bir etkinliğe tıkladığımız zaman ekranın alt bölmesinde etkinlik paneli açılır. İşletim Sistemi Gezgini = Windows aksine Linux temelli işletim sistemlerinde sadece bir kök dizin vardır. Pardus'da ön tanımlı işletim sistemi gezgini Dolphin'dir. Daha önce Kongueror internet ve işletim sistemi gezgini olarak kullanılırken KDE'nin 4.0 sürümü ile Dolphin işletim sisteminin ön tanımlı gezgini olarak görev yapar. Dolpin gezgini beş panelden oluşur:
Klasörler -Konumlar - Bilgi - Filtre - Uç birimler
Pencere Açıp - Kapatma , Büyültme - Küçültme = Ekranı simge durumuna küçültme , büyültme ve kapatma düğmeleri ekranın sağ üst köşesinde yer almaktadır.
Klasör Oluşturma ve İsmini Değiştirme
Yeni Dosya Oluşturma = Sağ taraf tıklanınca açılan menüde kullanılacak program açılır.
Dosya Taşıma
Dosya Silme = Delete tuşuyla silinir.
Kick - Off Menüsü = Pardus çalıştırıldığında ekranın sol alt kısmında gelen uygulamaların çalıştırılması için kullanılan menüdür.
Beş sekmeden oluşmaktadır. Bunlar ; Yer imleri , uygulamalar , bilgisayar , son kullanılanlar ve çık
Yer İmleri = İşletim sistemlerini kullanırken gerek dosyalardan gerekse programlardan bazılarına sürekli erişme ihtiyacı duyarız. İşte bu ihtiyacı karşılamak için geliştirilen bir Kick - off sekmesidir.
Uygulamalar = Bu sekme uygulamaların liste halinde kategorilendiği bir alandır. Menü açılınca sol tarafa açılan listeden uygulama açılır.
Bilgisayar = Windows'daki masaüstündeki bilgisayar simgesine tıklanıldığında açılan pencere sabit disklere ya da USB bellek diskleme ulaşılır.
Son Kullanılan = En son kullandığınız uygulama ve dosyaların listesini sunar oturumunuzu sonlandırıp, kilitlemeyi sasağlayan butondur.
Çık = Bilgisayarı kapatmayı, yeniden başlatmayı , askıya almayı , ya da oturumunuzu sonlandırıp kilitlemeyi sağlayan butondur.
MOBİL İŞLETİM SİSTEMLERİ
Normak işletim sistemlerine benzer şekilde taşınabilir araçlarda uygulamaların çalışması için gereken temel programı ifade eder. Öne çıkan yazılımları şunlardır; Android , IOS ( İphone ) Sym bion, Bada , Windows Mobile -Mobil İşletim sistemlerinde temel olarak bir menü ve bekleme ekranı mevcuttur. En önemli husus onların üzerinde çalışacak uyumlu - uygulama ve programları bulabilmektir.
Google döküman servisi bulut işlem teknolojisine iyi bir örnektir.
Ofis yazılımlarının bir çok özelliğini kullanarak , oluşturduğu dosyaları depolamaktadır. Mobil işletim sistemleri daha çok internet tabanlı uygulamalar içerdiğinden bilgi güvenliği için mobil işletim sisteminde önlemler almayı unutmamak gerekir.
Genellekle yazılımları sistemin internet üzerindeki uygulama marketine girip temin etmek gerekir.
İşletim sistemi için söylenemeyen tek şey '' Tüm elektrikli aletlerde mutlak bulunur '' yanlıştır. Pardus , işletim sistemini diğerlerinden ayıran en önemli özelliği '' Açık kaynak kodu kullanımı '' dır.
Microsoft ofis Word işletim sistemi değildir.
Tüm işletim sisteminde kesinlikle bulunmayan öğelerden biri de '' Başlat menüsü''dür.
İşletim sisteminin bildirim alanında yer alan bilgi türü '' Sık kullanılan dosyalar klasörü''dür.Oturum kapatma yeniden başlatma programı bilgisayarı tamamen kapatır.
İşletim sistemlerini güncelleme amaçlarından güvenlik ayarlarını güçlendirmek , sistem hatalarını düzeltmek , yeni sürücüleri bilgisayara tanıtmak, yeni dosya türlerini bilgisayara tanıtmak...
Program bilgisayarı kurulumu gereken bir yapıdır.
Kopyalayıp çöp kutusuna yapıştırma dosya ve klasör silme yöntemlerinden biri değildir. Kullanıcılar Windows işletim sisteminin kaynak kodlarını görebilir, işletim sistemi eşleştirmelerindden değildir..
[Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...]...