Kırıcı söz ve davranışlardan kaçının. Yıkıcı tenkıtde bulunmayın. 8-KIRICI SÖZ VE DAVRANIŞLARDAN KAÇININ. YIKICI TENKITDE BULUNMAYIN. "Kıyamet günü, Allah indinde makamca insanların en kötüsü; dil ve davranışlarının kabalığından kaçınarak insanların kendisini terlettiği kimsedir." H.z. MUHAMMED. "Kendisi ateşe haram edilen ve kendisine de ateşin haram kılındığı kimseyi size haber vereyim mi? Ateş, halka her yakın olana, yumuşak huylu ve insanlara kolaylık gösterene haram kılınmıştır. H.z. MUHAMMED. "Bir kimse yumuşak davranmaktan mahrum ise hayrın tamamından
mahrumdur." H.z. MUHAMMED " Yumuşaklık ve tatlılık bir şeye girdi mi onu mutlaka tezyin eder, bir şeyden
çıkarıldı mı onu mutlaka kusurlu kılar." H.z. MUHAMMED "Yumuşak konuş ki, kalplerin kapılan açılsın." F.6ulen. "Gönüllerin anahtarı yumuşak huy ve yumuşak kelimelerdir." F.Gülen "Sen kaba, hiddetli ve şiddetli olursan işin yürümez. İnsanlara yumuşaklıkla muamele et, yoksa onları kirpi gibi dikenli bulursun. " MEVLANA "Tamimiyle doğru olsa da set söz insanı yaralar. " SOPHOKLES "Büyük adam, küçüklere karşı davranışıyla büyüklüğünü gösterir. " CARLYLE Tenkidin amacı bir hatanın-eksikliğin karşımızdaki kişiye kabul ettirilmesidir. Tenkit etmeyin. Çünkü tenkit; insanı savunma vaziyeti almaya kendini haklı göstermek için uğraşmaya sevk ettiğinden, zararlıdır. Hatta tehlikelidir. Çünkü insanın hayatta en çok kıymet verdiği izzet-i nefsine(onuruna) dokunur, hiddetini körükler. Eşiniz yada çocuğunuz, her kim olursa olsun hata yaptıklarında, hatasını yüzüne çarpmayın. Onu toplum içinde kesinlikle mahcup etmeyin. Hatalarını düzelteyim derken bir hata da siz yapmış olursunuz. Onu sindirerek, cevap hakkı tanımayarak, suçlu olduğu duygusunu aşılayarak, üzerine yürüyerek uslandırmaya çalışmayın. Haklı olduğunuz zaman insanlara bu haklılığınızı incelik ve nezaketle kabul ettirin, yanıldığınız zaman ise yanlışınızı hemen kabul edin. "Çocuğunuza bir şeyler öğretirken sevgi dolu ve kibarca davranmalı,
ayrıca onun öğrenmeye istekli olduğu zamanlarda bunu
gerçekleştirmelisiniz." Zig Ziglar Hiddetlendiğiniz zaman, sizi hiddetlendirene ağır konuşmakla içinizi döküp rahatlamış olursunuz. Fakat karşınızdakinin ne hale geldiğini bir düşünür müsünüz? "Yumruklarınızı sıkarak bana geldiğiniz takdirde, benim yumruklarımı iki misli sıkacağıma inanabilirsiniz. Fakat bana gelir de: 'Gelin şu meseleyi birlikte konuşalım, anlaşmazlığın sebebini anlayalım" derseniz. Çok geçmeden aramızda ciddi bir ayrılık bulunmadığını hatta anlaştığımız noktaların, ayrıldığımız noktalardan çok daha fazla olduğu belirir ve birlikte hareket etmemize hiçbir mani bulunmadığı derhal anlaşılır." WILSON Eğer tenkit edilecekse ; 1-Onların hatalarını tenkit etmeden önce kendi hatalarınızdan söz edin, her insanin hata yapabileceğinden bahsedin. Böylece onun kendi hatalarını kabul etmesini sağlamış olursunuz. 2-Toplum içinde hiçbir zaman kimseyi tenkit etmeyin Bu tarz konuşmaları baş başa yapın. 'Herkesin önünde öv. Tenkitlerini bir kenara çekerek söyle." H. Jackson BROWN 3-Şikayet ve tenkidi doğrudan ilgili şahsa yapınız, aracı kullanmayınız. 4-Tenkit ve şikayetin sebepleri açıkça anlatılmalıdır. Hem gerekçe hem de niyet ortaya konulmalıdır. Amaç da belirtilmelidir. 5-Tenkitte kıyaslama yapmak en büyük hatadır, "sen böyle yaptın., yanlıştı. Halbuki Erol hiç böyle yapmıyor....""çıkışı hem gereksiz, hem tahrip edicidir. Kişi yok edilmek istendiğini, varlığından hiç memnuniyet duyulmadığını, olumlu yönlerini göz ardı edildiğini düşünür. 6-Biriktirerek yapılacak tenkit görüntünün net olmasını engeller. Savunma isteğini arttırır. Konunun kabul edilme ihtimalini azaltır. Her tenkitin tek konusunun bulunması doğru olur. Yapılan yanlışları biriktirerek önüne "sen şu zaman şunu, bu zaman bunu yapmıştın" tarzı yaklaşımlarla hiçbir şeyi çözemezsiniz. 7-Tenkit zaman geçirilmeden yapılmalı. Onları kötüleyeceğimize onları anlamaya çalışalım. Onların yaptıkları işleri niçin yaptıklarını gözlemleyelim ve inceleyelim. Böyle bir davranış eleştiriden daha çok değerli ve verimlidir. "Her şeyi bilmek, her şeyi bağışlamaktır." Doktor Johnson un dediği gibi : "Tanrı bile insanların yaşamı son bulmadan, insanları yargılamıyor." Öyleyse bu iş bize düşmez. |