[mehmet akif2]

İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ
v İslamiyetin Türkler arasında yayılmasını geciktiren.................Hazarlar ve Türgişler

v İslamiyetin Türkler arasında yayılmaya başlaması...................Talas savaşı

v Kağıt yapımının çin dışına çıkması..................Talas savaşı

v Karahanlılar arasında islamiyetin yayılması ve kabul edilmesinde etkili olan...........Samanoğulları

v İslam dinini kabul eden ilk Türk devleti...............Karahanlılar

v Türkçeyi resmi dil olarak ilk kullanan..............Karahanlılar

v İlk kervansaray..............Karahanlılar

v Satuk Buğra Han destanı............Karahanlılar

v Türk edebiyatının ilk örneği.................Kutadgubilig (karahanlılar)

v Posta teşkilatını oluşturan....................Karahanlılar

v Dünya tarihinde ilk defa burslu öğrencilik uygulamasını başlatan.............Karahanlılar

v İslamiyetin kutsal toğrağı olan Hicaz bölgesinin ilk kez Türklerin egemenliği altına girmesi.........Akşitler

v Karahanlılar döneminden günümüze kalan eserler..........Kutadgu Bilig, Divan-ı Lügatit Türk, Divanı Hikmet, Atabetül Hakayık

v İlk sultan ünvanını kullanan..............Gazneli Mahmut

v İmparatorluk karakteri taşıyan ilk Türk- İslam devleti............Gazneliler

v Mısırda kurulan ilk Türk devleti...........Tolunoğulları

v Yöneticeleri Türk halkı arap olan...........Tolunoğulları

v Mısırda kurulan ikinci Türk devleti................Akşitler

v Büyük Selçukluların kuruluş sürecini tamamlayıp tam bağımsız bir devlet haline gelmesi.........Dandanakan savaşı

v Moğolları durduran ilk devlet..............Memlükler

v Türk tarihinin başlangıcı kabul edilen zafer.............. Malazgirt savaşı

v Karahanlılarda ordu .................tamamen Türklerden oluşuyor

v Gaznelilerde ordu.......Gulam (köle) sistemine göre toplanan hassa ordusundan oluşuyor

v Büyük selçuklularda ordu......... İkta sisteminden oluşuyor

v İkta sistemi ile ....................toprağın iyi işlenmesi sağlanmış, devlet masraf yapmadan büyük orduya sahi p olmuş, toprakların güvenlik ve asayişi sağlanmış

v Hassa ordusu...................Devşirmelerden olşur, devletten 3 ayda bir ‘’Biştegani’’ denilen maaş alırlar

v İkta arazi.........Maaş karşılığında devlet görevlilerine verilen toprak

v Has arazi................Geliri sulatana ayrılan arazi

v Vakıf arazi...............Geliri hayır işlerinde kullanılan arazi

v Mülk arazi...... Şahsa ait arazi

v Büyük selçuklularda...... Saray ve halk türkçe konuşmaktaydı

v Noyin.........Karahanlılarda hükümdara yardımcı vezire verilen ad

v Ulu Hacip.......Bütün devlet teşkilatı içinde hükümdar ve vezirden sonra gelen en büyük görevli, hükümdar ile halk arasında irtibatı sağlar

v Kapucubaşı......Sarayın hertürlü hizmetinden sorumlu

v Silahtar..........Silahaneyi yönetir

v Alemdar..............Bayrak ve sancakları taşıyıp muhafaza eder

v Emir-i Ahur........Atların bakımından sorumlu

v Emir-i Şimşir............Divanın güvenliğinden sorumlu

v Sahib-i Divan-ı Saltanat................Büyük divanın başkanı

v Divan-ı İşraf................ Devlete bağlı tüm kurumları denetler, başkanı ‘’müşrif’’

v Divam-ı Tuğra............ Devletin iç ve dış yazışmalarını sağlar

v Divan-ı Arz..........Ordu ile ilgili tüm ihtiyaçları karşılar

v Divan-ı İstifa...................Mali işleri düzenler, başkanı ‘’müstevfi’’

v Şıhne...............Askeri vali, eyaletlerde bulunur

v Amid.........Şehir ve kasabaların idaresinden sorumlu sivil vali

v Amil...........Şehir ve kasabaların mali işlerinden sorumlu, vergileri toplar

v Muhtesip..........Belediye işlerini kontrol eder

v Ulag............Posta şebekesine verilen ad

v Şer-i davalara..................Kadılar bakar

v Örf-i davalara.............Emir-i Dad (adalet bakanı) bakar

v Kazasker...........Askeri davalara bakar

v Divanı mezalim...........Devlete karşı işlenen ağır suçların bakıldığı mahkeme, başkanı sultani verdiği karar kesindir

v Kabz-ı Divan.........Bir önceki divan kararlarını bir sonraki toplanan divana iletir

v Kutadgu Bilig................Yusuf Has Hacip.............Mutluluk veren bilgi

v Divan-ı Lügat-it Türk..........Kaşgarlı Mahmut..........Türk dilinin toplu sözlüğü

v Atabetül Hakayık....................Edip Ahmet..............Dini öğütler verir

v Divan-ı Hikmet............Ahmet Yesevi............Türk tasavvuf edebiyatının ilk örneği

v Siyasetname..........Nizam’ül mÜlk..........Devlet yönetimiyle ilgili bilgiler verir

v Şehname.........Firdevsi..........Türk-İran savaşlarını anlatır

v Nizamiye medreseleri...........Nizam’ül Mülk................ilk medrese........... dünyadaki ilk üniversite

v Harezmi..........Matematikte ilk kez ‘’sıfır’’ rakamını kullanmış, coğrafya, astronomi bilgini

v Farabi........Pozitif bilimlerin kurucusu,Muallimi sani (ikinci öğretmen)

v İbni Sina..........Tıp bilgini, batı dünyasında ‘’Avicenna’ olarak bilinir

v El Biruni..........Enlem boylam heseplamalarını yapmış, Asari Bakiye en önemli eseri

v El Razi............Kimyager, sülfirik asidi bulmuş

v Uluğ Bey........Astronomi

v Utbi............Gazneliler döneminde yaşamış, eseri ‘’tarihi yemin’’

v Zemahşeri........Tevsir ve gramer alanında çalışmalar yapmış,eseri ‘’Keşşaf ve Mukaddemetül Edeb’’

v İbni Rüşt...........ispanyada yetişen ünlü bilim adamı, Avrupada ‘’Averroes’’ diye bilinir

v İmam Gazali.........İslam bilgini filozofu, Nizamiye medresesinde ders vermiş

v Karahanlılardan kalma ilk cami...........Mezar-şir Kebir

v Gaznelilerden klam en önemli eser..........Leşker-i Bazar Ulu cami

v En önemli Selçuklu kervansarayları........Ribatı Zafarani ve Ribatı Şerif

v Karahanlılardan kalma en eski mimarı eser.........Arap Ata Türbesi

v Karahanlılara ait Kervansaraylar..........Şir kebir Cami, Arap Ata türbesi, Ayşe Bibi, Balacı hatun türbesi

v Gaznelilere ait kervansaraylar......Zafer Kuleleri, Leşkeri Bazar ulu cami, Arasü’l felek cami

v Büyük selçuklular dönemine ait eserler............Mescidi Cuma, Sultan sencer türbesi

v Dini Mimariler.................cami, mecit, medrese,türbe,kümbet,külliye