www.medineweb.net
20
Mealcilik hareketinin bugünkü hali Türkiye’de pek çok kesimi etkisi altına almış olsa da hiçbir zaman
bir ekol haline gelmediğinden için homojen bir topluluk olarak mealci bir grup bulunmamaktadır.
Mealcilik hareketinin önemli bir sonucu müslüman entelektüeller meal okumalarından sonra dini bilgi
açısından birçok konuda yetersiz olduklarını görmüşlerdir.Bu yetersizlik Türkiye’de meal-tefsir tarzı
kısa tefsirlerin doğuşunu hazırlamıştır.
Meal-tefsirlerin genel özelliği fazla hacimli olmamalarıaktüel konulara temas etmelerianlaşılır bir dil
kullanmaları dır.
Meal –tefsir sahasında Türkiye’de neşredilmiş en önemli eserler Muhammed Esed – Kur’an Mesajı
Mustafa İslamoğlu – Hayat Kitabı Kur’an
İhsan Eliaçık- Yaşayan Kur’an
Muhammed Esed rasyonel bakışta Batı düşüncesinden
metot ve düşüncesini Kur’an ve hadis ile sınırlandırma hususunda selefi düşünceden ayetleri mecazi
yoruma tabi tutmada İslam kültüründen sembolik yaklaşımlarda ise kısmen batı ve Hint-Pakistan alt
kıtası düşünce ekollerinden etkilenmiştir.
Esed eserini Kur’an’ı muasır dünyaya anlaşılır bir dille sunmak amacıyla kaleme almıştır.
Çalışmasında Zemahşeri Fahruddin er-Razi gibi klasik Abduh gibi modern kaynakları kullamış;Kur’an’ı
antropoljikpsikolojiksemantik ve semiyotik okumalara da tabi tutmuştur.
Özellikle batı dünyasında yaşayanlara açık anlaşılır ve üslup itibarıyla yüksek edebi karaktere sahip bir
mael-tefsir yazmayı hedefleyen Esed Arap diline derin vukufu sayesinde bunu başardığı söylenebilir.
Esed cennet ve cehennem hakkındaki pek çok ayeti mecaza hamletmesibazı mucizeleri ise rasyonalist
bir yaklaşımla tefsir etmesi eleştirilmiştir.
Kur’an’ın nüzul sırasına göre tefsir edilmesi /bir tefsir yazım yöntemi olarak ortaya çıkması yeni olsa
da Kur’an’ı anlama yöntemi olarak Hz.Peygamber dönemine kadar uzanan bir geçmişi vardır.
Sahabenin inen on ayeti hayatlarına uygulamadan diğer on ayete geçmemeleri onların nüzul
sıralamasına uygun bir yöntemle okuduklarını gösterir.
Nüzul sebeplerine göre tefsir edilmesi yöntemi öncelikle surelerin tarihsel ve mekansal alt yapıları
tespit edilmeye çalışılırsonra elde edilen tarihi verilerle ayet ve sureler arası ilişki ağları gözden
geçirilip her ifadeyi yakın ve siyakını alarak yorumlar.
Kur’an’ı nüzul sırasına göre yorumlayan tefsirlerin en önemlilerinin ilki Muhammed İzzet Derveze’nin
et_Tefsiru’l-Hadis adlı eseridir.
Derveze’nin bu tefsiri yazma amacı modern dönemde İslam dünyasının Kur’an’ı anlama noktasında
ihtiyaç duyduğu meselelerde onlara yardımcı olmaktır.Özellikle Müslüman gençler arasında Kur’an’ın
anlaşılması noktasında büyük bir ihtiyaç olduğunu söyler.
Derveze’nin tefsirini özgün kılan özellik hem bir ilim adamı olamsı hem de bir aksiyoner olmasıdır.
Derveze’nin eleştirilebilecek en ciddi görüş Kur’an kıssalarının anlatımında önemli olanın verilmek
istenen mesaj olduğunu iddia etmesidir.
Derveze’ye göre Peygamberin nübüvvetini ispat için kendisine verilen tek mucize Kur’an dır. |