1. DÜNYA SAVAŞI (KAFKASYA CEPHESİ)
Osmanlı Devleti’nin açtığı ilk cephedir (ilk taarruz cephesi). Ruslara karşı savaşılmıştır.
Bu cephenin açılmasında;
İttihatçıların Anadolu ile Orta Asya Türklerini birleştirip (Pantürkizm) Hindistan’a kadar olan geniş bir bölgede Turan İmparatorluğu kurma düşünceleri,
Kafkaslardaki bağımsızlık mücadelesine destek olmak,
1878 Berlin Antlaşması ile kaybedilen toprakları (Kars, Ardahan ve Batum’u geri almak),
Rusya’nın güneye inmesini engellemek,
Kafkas Cephesi’nde mücadele devam ederken Ermenilerin ayaklanıp Ruslarla işbirliği yapmaları üzerine Mayıs 1915’te Tehcir (zorunlu göç) Kanunu çıkarılmış, yaklaşık 700.000 Ermeni Doğu Anadolu’dan Suriye ve Filistin’e göç ettirilmiştir.
Rusya’da Ekim 1917’de Bolşevik İhtilali’nin çıkması bu cephede Osmanlı Devleti’ni
rahatlatmıştır.
Bu ihtilal sonucunda Çarlık Rusya’sı yıkılmış ve yeni yönetim (Sovyet Rusya) savaştan(1. dünya savaşı) çekilme kararı almıştır.
Sovyet Rusya, İttifak Devletleri’yle 3 Mart 1918’de Brest Litowsk Antlaşması’nı imzalayarak savaştan çekilmiştir.
Bu antlaşma ile Sovyet Rusya, Osmanlı Devleti’nden Berlin Antlaşması’yla (1878) aldığı Kars, Ardahan ve Batum’u (Elviye-i Selase) da geri vermiştir.
NOT: Sovyet Rusya bu antlaşmayla savaştan çekildiği gibi, İtilaf Devletleri’nden de ayrılmıştır.
NOT: Kafkas Cephesi, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda toprak kazancı sağladığı tek cephedir. |