Üç Kardeş” Meselesi Ve Ehl-i Sünnet Kelâmının Doğuşu
Mutezile kelâm ilmine genişlemesine ve derinleme*sine dalmış ve temel konuların bir çoğunda filozofların eteklerine sarılmıştır.
Böylece mezheplerinin yayılması Ebu'l-Hasan Eş'arî (r.a.) ile Hocası Ebu Ali Cübbâî arasında geçen şu hadiseye kadar devanı etmiştir:
Eş'arî: Üç kardeş var. Biri ibadet ve itaat halinde, diğeri isyan ve günah içinde, üçüncüsü de çocuk yaşta iken öldü. Bunlar hakkın*da ne dersiniz?
Cübbâî: îlki, mükafat olarak cennette, ikincisi ceza olarak ce*henneme girer, üçüncüsü ne mükafat ne de ceza görür.
Eş'arî: Üçüncüsü, “Ya Rabbi, beni neden çocuk yaşta öldürdün de büyüyene kadar yaşatmadın? Büyüseydim sana iman ve itaat eder, böylece ben de cennete giderdim”, derse, ona ne cevap verilir?
Cübbâî: Rab ona der ki: “Ben haline bakarak şunu bildim: Bü*yüyene kadar yaşasaydın günah işleyecek ve bu sebeple cehenneme gidecektin. Senin menfaat ve meslahtına en uygun olan ( eslah) küçükken ölmendi”.
Eş'arî: Eğer ikincisi, “Ya Rab neden beni küçükken öldürmedin? Öyle yapsaydın sana âsi olmaz ve böylece cehenneme girmezdim”, derse Rab ne cevap verir?
Bu soru üzerine Cübbâî şaşırdı ve cevap veremedi.
Eş'arî de Mu*tezile mezhebinden ayrıldı.
Bundan sonra o ve ona tâbi olanlar, Mu*tezilenin görüşlerinin bâtıl olduğunu gösterme, hadiselerde anlatı*lan hususların ve Ehl-i sünnet ve'1-cemaatın yürüdüğü yolun doğru olduğunu ispat etme işi ile meşgul oldular.
Ondan dolayı da “Ehl-i sünnet ve'I-cemaat” adını aldılar |