Cerh ve tadil ilmi:
Ravilerin dini, ahlaki, zihni hafıza kapasitelerini inceleyen hadis ilmidir.
Adalet,Kişinin dine uygun yaşaması ve şahsiyetini zedeleyecek işlerden kaçınması demektir.
Ravinin Müslüman,akıl ve baliğ olma şartıda bu kısma girer.
Zabt,Ravinin öğrendiği hadisi başkasına nakledene kadar öğrendiği gibi korumasıdır.
Rical ilmi:
Ravileri rivayetleri bakımından tetkik eden hadis ilmidir.
Ravinin Kusurlari (Metain-i asere)
Adalet Sifatiyla ilgili kusurlar
1) Yalancilik (Kizbu’r-râvi): Ravinin hadis rivayetinde yalanciligi. Yani Hz. Peygamberin söylemedigini söylemis, yapmadigini yapmis gibi rivayet etmesi.
Bu gibi ravilere “kezzab”, “vadda’”, “ekzebun-nâs”, “ruknu’l-kizb” gibi isimler verilir ve
bunun gibi ravilere asla itibar edilmez ve
rivayet ettigi hadislere uydurma (mevzû) denir.
2) Yalancilikla itham (Ittihamu’r-râvi bi’l-kizb): Ravinin yalancilikla ittiham edilmesi, hadis rivayetinde yalanciligi tesbit edilmemis olmasina ragmen, günlük hayatinda yalan söyledigi biliniyorsa, rivayette de yalan söyleyebilir diye düsünülür ve rivayetine itibar edilmez.
Rivayetleri “metruk”, “matruh” adini alir. Kendisi “muttehemun bil-kizb”, “metruk”, “muttefekun ala terkihi” gibi terimlerle cerh edilir.
3) Fisk (Fisku’r-râvi): Ravinin günahkarligi, Islamin emir veya yasaklarindan herhangi birine uymayana fasik denir.
Böyle bir ravinin rivayeti münker olarak degerlendirilir. Kendisi hakkinda da “Leyyinu’l-hadis” denir.
4) Bid’at (Bidatu’r-ravi): Ravinin ehl-i bidatten olmasi.
Böylesi ravilerin kendi bidatlarinin propagandasini yapmadiklari sürece rivayetlerinin kabul edilecegi görüsü agirliktadir.
5) Cehalet (Cehaletu’r-râvi): Ravinin taninmamasi. Ravinin ya zatinin ya da halinin bilinmemesi demektir.
Böylelerine “mechul” rivayetlerine de “mübhem” adi verilir. |