[Mihrinaz]

TEMEL BİLGİ*TEKNOLOJİLERİ*1.SINIF/1.DÖNEM FİNAL SINAVI

5.ÜNİTE

***İNTERNETİN TEMEL KAVRAMLARI

İNTERNET :*Kelime anlamı olarak kendi aralarında bağlantılı ağlar anlamına gelmektedir. Web ile aynı anlamda kullanılan internet, dünya üzerindeki bilgisayar ağlarının birbiri ile bağlanması sonucu ortaya çıımış olan, herhangi bir sınırlaması olmayan uluslararası bir bilgisayar ve bilgi iletisim ağıdır.

***İnternetin En Yaygın Kullanılan Temel Kavramları

1) HTML

-Belgelerin linklerle birbirlerine nasıl bağlanacaklarını, belge içindeki metin ve resimlerin nasıl yerleşeceklerini belirleyen, kod parçalarından oluşan bir sistemdir.

-1989'da CERN'de TİM BERNERS LEE tarafından geliştirilmiştir.

-Zengin metin işaretleme dili anlamına gelmektedir.

-HTML'nin en önemli özelliği linklerdir.(Linkler sayesinde tek bir tıklamayla ilgili sayfaya veya web sitesine ulaşabiliyoruz.)

2) WWW

-Dünyanın her yerindeki binlerce web sunucuları adı verilen bilgisayarlarda kayıtlı milyarlarca web sitesi ve bu web siteleri içerisinde bulunan dosyadan oluşan bir bütündür.

3) HTTP

-İnternette web sitelerinin bulunduğu sunucu bilgisayar ile kullanici bilgisayarları arasında bilgilerin nasıl aktarýlacağına dair kurallar ve yöntemleri düzenleyen bir sistemdir.

-Güvenlik protokolü*yoktur.

4) HTTPS

-Http protokülüne güvenli ağ protokolünün eklenmesiyle oluşturulmuştur. (İnternette http protokolünün yani sıra dosya transfer protokolü*ftp ve e-mail servisi sağlamakla sorumlu mailto da yaygın olarak kullanılan protokollerdir.

-Güvenlik protokolü*vardır.

5) URL

-Standar kaynak bulucusu anlamına gelmektedir.

-URL bir syntax yani söz dizimidir.

-Temel olarak Url bir web sitesine erişmek için yazdığımız web adresidir.

*

*

https:// (bir hiper metin dosyasına ulaçtığımızı)

www*(bu dosyanın dünya çapındaki web'te olduğunu

tr*(sitenin türkiye'den *olduğunu)

edu*(sitenin bir eğitim kurumuna ait olduğunu)

anadolu*(sitenin anadolu üniversitesine ait olduğunu)

/açıköğretim*(anadolu üniversitesinin web sitesi içerisindeki açıköğretim sayfasýnda olduğumuzu gösterir)

6) IP

-İnternete doğrudan bağlı her bilgisayarın sahip olduğu kimlik numarasıdır .

7) DNS

-Alan Adı sistemi anlamına gelmektedir.

-DNS sistemi internet Uzayın ıbölümlemeye, bölümleri adlandırmaya ve bölümler arası iletişimi sağlamaya yarayan bir sistemdir.

-DNS yardımı ile IP numaraları yerine, daha kolay hatırlayabileceğimiz anadolu.edu.tr gibi anlamlı sözcük grubları*oluşturur. Bu sözcük grubları*ile yazılan URL'lerde web sitelerine daha kolay erişmemizi sağlar.

***MOBİL İNTERNET

-Dünya çapında 50 milyon kullanıcıya

**Radyo 38 yılda

**Televizyon 13 yılda

**İNternet 9 ayda ULAŞMIŞTIR.

TARIM ve sanayi devriminden sonra 3. Büyük dönüşümü*İNTERNET meydana getirmiştir.

1)GSM

-Ses ve veriyi kullanıcıya tahsis edilen bir tek hat üzerinden 9.6-28,8 Kbps hız ile iletmektedir.

2)GPRS

-İse saniye de 28.8 Kbps'den 115 Kbps'ye kadar hızlara ulaşabilen paket temelli mobil iletişim servisidir.

-GPRS sanal, sohbet yazılı ve görsel bilgi transferi, sabit ve hareketli resim transferi, web gösterimi, doküman paylaşımı ve ortaklaşa çalışma, müzik yayını, kurumsal e-posta ve araç*takibi için kullanılmaktadır.

3)EDGE

-Veri aktarım hızını 384 Kbps'ye çıkarmıştır.

4)3G

-EDGE teknolojisinin sınırlarını aşmak, ve özellikle ses ve görüntü*servisleri, veri haberleşmesi, kısa mesaj servisleri gibi hizmetlerin daha hızlı veri transferi, kullanıcı hareketliliğinin genişletilmesi ve kullanıcıların çoklu ortam uygulamalarına olan eğilimleri karşılamaya yönelik başlatılmış olup, kablolu bağlantının olmadığı yerlerde yüksek hızlı internet erişimini olanaklı hale getirmiştir.

5)4G

-Düşük bant genişliği ve bağlantı hatası gibi problemleri gidermek üzere geliştirilmiştir.

-4G yüksek hız, yüksek kapasite, bit başına düşük maliyet, IP tabanlı servisler gibi özellikleri sunmak üzere tasarlandı.

-100 MBPS hızındadır .

NOT :*LTE Advanced ya da 4.5G olarak adlandırılan yeni sistemlerin hızı ise 300 Mbps, hatta bazı özel çalışmalarla 450 Mbps'e kadar hızlara erişebilir.

1G :*analog (9.6 kbps)

2G :*dijital ses (28,8 kbps)

2.5G :*veri eklendi (GPRS) (115 kbps)

2.75G :*daha hızlı veri (EDGE) (384 kbps)

3G :*Sayısal ve paketli veri aktarma (WCDMA EvDO) (28 mbps)

4G :*LTE kablosuz (wireless) ve daha geniş bant veri aktarımı (100 mbps)

5G :*henüz tanımlı değil

*

*

***İNTERNETİN GELİŞİM SÜRECİ

-İLk bilgisayar ağı 1970'de ABD'de 15 bilgisayarın birbirine bağlanmasıyla oluşturulan ARPANET,*Amerikan Gelişmiş Savunma Araştırmalar Dairesi Ağıdır. Bu ağ*kurulduktan sonra internetin en önemli bileşenleriniiiden biri olan e-mail ortaya çıkmıştır.

-Tim Berners Lee 1989 yılında NeXT marka bir bilgisayar kullanarak html işaretleme dilini geliştirdi ve ilk web sunucusunu oluşturdu.

***TÜRKİYE'DE İNTERNETİN GELİŞİMİ

-İlk olarak 1989 yılında TÜVEKA*(Türkiye Üniversiteler ve Araştırma Kurumları Ağı) geniş alan ağına bağlanmasyla başladı.

-1991 yılında ODTÜ*ve TÜBÝTAK'nin ortak çabaları ile internet bağlantısını ülke içinde sağlamak ve yaymak üzere TR-NET*(Türkiye İnternet Proje Grubu) kuruldu. TR-NET'in ilk deneysel çalışmas1992 yılında Hollanda'ya yapıldı.

-1994 yılında 128 Kbits olan ağ*bağlantı hızı 1995'te 256 Kbits'e 1996'da ise 512 Kbits hıza ulaştı.

-1996 yılında TÜBİTAK, Askeri Okullar, Harp-Polis Akademileri, Türk Tarih Kurumu, Milli Kütüphane, YÖK, ÖSYM, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Ar-Ge birimlerinden oluþan toplam 176 birime hizmet veren ULAKNET*(Ulusal Akademik Ağ) kuruldu.

-TÜBİTAK bağlı bir enstitü*olarak*ULAKBİM kuruldu. ULAKBİM, TÜVAKA'nın işlerini üstlenerek ülke genelinde üniversitelere yönelik internet altyapısını kurmak ve geliştirmek için görevlendirildi.

-14 Þubat 1997 tarihinde ULAKNET'in ilk ulusal bağlantısı Ege Üniversitesi ile gerçekleştirilmiş oldu.

-İnternetin ticari kuruluşlara ve halka ulaşmasını sağlayan proje TURNET,*Türk Telekom tarafından hayata geçirildi.

-İnternet bağlantı kapasitesi 23 Gbps'e çıkarılmış oldu.

***WEB TARAYICILARI

1)MOZİLLA FİREFOX

-Mozilla Vakfı aracılığıyla geliştirilen web tarayıcı, e-posta, takvim, arıza takip sistemi, ve gelistirme araçlarını birlikte sunan bir açık kaynak yazilim projesidir.

-Firefox web tarayıcısının kullanıcıya sunduğu en önemli özelliklerden biri de esnekliktir.

2)WINDOWS İNTERNET EXPLORER

-Microsoft şirketi tarafından geliştirilen bir web tarayıcısıdırr.

-Buna rağmen dünya çapında kabul gören standartlara uymaması*ve kendi standartlarını*dayatması zamanla daha az Kullanıcı tarafından tercih edilmesine sebep olmuştur.

3)GOOGLE CHROME

-2008 yılında Google tarafından geliştirilen ve Türkiye'de yaygın olarak kullanılan web tarayıcılardan biridir.

4)SAFARİ

-Apple firmasının tüm ürünlerindeki varsayılan web tarayıcısıdır.

-Apple, kapalı bir sisteme sahiptir ancak kendi ürünleri arasında tutarlı, etkili ve verimli Kullanıcı deneyimi sağlar.

***ARAMA MOTORLARI

-Arama motoru internette bulunan içeriklere ulaþmamızı sağlayan web robotu, arama indeksi ve kullanıcı arabiriminden oluşan bir mekanizmadır.

*

**Arama motorlarında daha detaylı aramalar yapabilmek ve amacınıza uygun sonuçlara ulaşmak için bazı özel karakterleri ve kelimeleri kullanabilirsiniz. Bunlar ;

*-Bir kelimenin veya sitenin önüne (-) eklediğinizde o kelimeyi veya siteyi içeren sonuçlar hariç*tutulur. Örneğin Açıköğretim-forum biçiminde sorgulama yaptığımızda içinde forum kelimesi geçen siteler hariç*tutularak sonuçlar listelenecektir.

-Bir kelimenin veya sitenin önüne (+)*eklediðimiz de o kelimeyi veya siteyi içeren sonuçlar dahil edilir. Örneğin Açıköğretim+Anadolu biçiminde sorgulama yaptığımızda içinde her iki kelimenin de geçtiği siteler listelenir.

-Bir kelimeyi veya kelime öbeğini (“) yazdığımız da sonuçlar da yalnızca aynı kelimeyi aynı sırada, tırnak içinde verildiği gibi içeren sayfalar sıralanır. Bu yöntemi yalnızca tam olarak bir kelimeyi veya kelime öbeğini aradığınız da kullanmanız gerekir. Örneğin “Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sınavları ”

-Bilinmeyen terimler için bir yer tutucu olarak (*)*yıldız işareti ekleyebilirsiniz. Kelime öbeklerinin varyasyonlarını bulmak veya bir kelime öbeğinin ortasındaki kelimeleri hatırlamak için tırnak işaretiyle kullanabilirsiniz. Örneğin Anadolu*AÖF*Eskişehir

-And veya &*ile tüm terimleri veya tümcecikleri içeren web sayfalarını bulabilirsiniz.

-NOT veya *ile*bir terim veya tümceciği içeren web sayfalarını dışlayabilirsiniz.

-OR veya l ile*terimlerden veya sözcük gruplarýndan herhangi birini içeren web sayfalarını bulabilirsiniz.

*

1)GOOGLE ARAMA MOTORU

-1998 yýlýnda Sergery Brin ve Lary Page tarafından kurulmuştur.

-Web sitelerinin başka hangi web sayfaları tarafından en iyi bilgi kaynağı olarak gösterildiğini analiz eder ve en çoktan en aza oy alan bilgi kaynağına göre web sitelerini listeler.

-Makaleler, tezler, bildiriler, raporlar gibi akademik çalışmalara yönelik belgeleri aramak için Google, Akademik aramo motoru geliştirmiştir.

2)BİNG ARAMA MOTURU

-Microsoft şirketinin daha önce bilinen adıyla Live Search, Windows Live Search ya da MSN Search yerine kullanıma sunduğu aramo motorudur.

-2009 yılında deneme çalışmalarına başlanmıştır.

-En önemli yenilik web sitelerine bağlantı vermenin dışında alt başlıklar halinde bilgilerin de listelenmesidir.

-Dikkat çeken bir diğer özelliği ise sürekli değişen arka plandır.

-En önemli avantajlarından biri de Microsoft şirketinin sahip olduğu MSN, Office365, Outlook gibi hizmetleri arayüzünde sunmasıdır.

3)YANDEX ARAMA MOTORU

-Öne çıkan özelliği küresel ve yerel özellikleri birleştirerek coğrafî konum bazlı kişiselleştirilebilen uygulamalar sunmasıdır.

-Yandex arama motoru web, görsel ve video arama yapmaya izin vermektedir.

-Bununla birlikte harita özelliği ile kullanıcıların bulunduğu konuma ilişkin hava sıcaklığını gösterir, yakın yerlerdeki restoran, oteller, kafelerin konum bilgilerini gösterir.

-Yandex'in arayüzün de market aracı yer almaktadır.

-Yandex Trafik uygulaması vardır.

*

4)YAHOO ARAMA MOTURU

-1995 yılında kurulduğunda arama motoru olarak hizmet vermeyi amaçlayan Yahoo, zamanla e-posta, haber, hava durumu, seyahat, sinema, müzik, iş arama, finans gibi hizmetleri bünyesine ekleyerek dünya da en çok ziyaret edilen siteler arasýna girmeyi başarmıştır.

-Yahoo'nun web, haber, yerel, harita, resim, video gibi kategoriye göre arama özelliği oldukça gelmiştir. Bununla birlikte ileri arama özelliği ile ayrıntılı arama yapılabilmektedir. Yine bu özelliği kullanarak aramak istediğiniz ülkeyi, dili, alan adını seçebilir, arama sonuçlarına yönelik dosya formatlarını belirleyebilirsiniz. Bununla birlikte Yahoo kullanıcılarına güvenli arama tercihleri de sunmaktadır

5) MYNET ARAMA MOTORU

-1998 yılında kurulan Türkiye'nin ilk Türkçe portalı olan Mynet, kullanıcılarınI tüm faaliyetlerini etkili ve verimli bir þekilde gerçekleştirebilecekleri interaktif bir platform sunmayı amaçlamaktadır.

-Türkçe olmasından dolayı özellikle yabancı dil bilmeyenler için oldukça kullanışlı bilgi portalı olmuştur.

***DÜNYADA E-DEVLET

Dünya da gelişmiş ülkeler baþta olmak üzere birçok ülke ;

-Kaynaklarının etkin kullanmayı ve maliyetlerin düşürülmesi

-Hükümet politikalarının hesap verilebilirliği ve şeffaflığı

-Piyasa ekonomisinin etkin şekilde tesis edilmesi

-demokrasinin din, dil, ırk, zengin, fakir, statü*ayrımı yapmaksızın her yere ve herkese nüfus etmesi

-hükümete güven ve bağlılığının artırılması

-kamu mal ve hizmetlerine en hızlı ve adil bir şekilde erisim sağlanması gibi amaçlarla E-Devlet uygulamaları kullanmaktadır.

**BM'nin 2014 yýlýnda yayınladığı rapora göre Güney Kore E-Devlet uygulamasında lider ülke olmuştur. Avustralya ve Singapur ardından gelmiştir. ABD ise 7.nci sıra da