Alıntı:
mehmet akif2 Üyemizden Alıntı
öğrenci sorusu
insanın evleneceği kişi seçmesi kendi elinde mi yoksa değiştirelemeyen kaderin için de mi
yani evleneceğimiz kişiyi seçmemizde veya istediğimizin kişiyle engeller çıkıp evlenememe de insanın hiçbir fonksiyonu yok kader mi |
kader ecel ve nasip kavramları islam tarihinde hep yumuşak karın muamelesi görmüştür.hatta bu kavramlar üzerinde değişik mezhepler bile kurulagelmiştir.kaderiye cebriye vs....
şu konuda tüm islam ekolleri ittifak halindedir;
Külli iradesiz hiç bir yaprak kıpırdayamaz.Yani Allah iradesi her şeyın üstündedir,Allah dilemedikçe siz dileyemezsiniz.
tartışma ve ittifaksızlık cüzi irade üzerinde yoğunlaşıyor...
sorulan soruya şöyle cevap verebiliriz;
kader tanımı olarak;"
kader kişinin elinde olmayan,tamamen Külli iradeye göre şekillenen,bireyın cüzi iradesi ile değiştirme şansı olmayan her fiil kaderdir."örneğin; ölüm,doğum,anne ve baba seçememek,yaşlılık gibi.hiç kimse ne zaman doğacağını,ne zaman öleceğini,doğum ve ölümünü geciktirme yada ileri alma şansı olmadığı,ve hiç kimse babasını yada anasını veya ırkını rengini seçme şansı olmadığı gibi... BU GENEL BİR KADER TANIMIDIR.VE BU KADER
YÜZDE YÜZ KÜLLİ İRADE İLE YÜRÜMEKTEDİR.
cüzi iradeyı ilgilendiren kader ise,külli irade sünnetullah gereği doğru yada yalnışta zorlama yada mecbur bırakma yoktur.Külli irade doğru yada yalnışta cüzi iradeye,hür irade vermiştir.külli iradenin verdiği yetki ile cüzi iradenin yalnışa sapmasında izini var rızası yoktur.bir örnekle açıklarsak Allah namazı emretmiş ve edasına karar veren cüzi iradeden razıdır izin de verir.namazın terkinde izin var ama razı değildir.
soruya gelince,kişi cüzi irade sahibi olduğundan,ve iradesinde tamamen hür olduğundan evliliğinde,eş seçiminde tamamen cüzi iradenin insiyatifindedir.külli irade bu konuda cüzi iradeye sınırsız hurriyet vermiştir.istediği eşle evlenmesi yada evlenmemesi kendi iradesindedir ve neticesi de nasiptir yada değildir.yani burada kader nasip ile ilintilidir.nasip varsa kadere dolaylı sebeb olur.tıpkı eceli gelmiş birisini öldürmek ile,ecel geldiği için öldürdüm paradigmasına saplanmanın masumiyet olmayacağı....adamın eceli gelmiştir bu doğru.ama onu öldürmek senin iradendir.öldürmesende ölecektir ama senin elinle ölmesin sorumluluğu vardır.o adamın eceli gelmesi külli iradedir onu öldürmek ise tamamen cüzi iradenin eseridir.cüzi irade masum olamaz ve değildir.bir eş seçmek evlenmek
netice olarak kaderdir.bu kader cebri zorunlu olmayıp tamamen cüzi iradenin iradesinin neticesidir.
aksi takdirde kaderimdir öldürdüm,kaderimdir işledim,kaderimdir yaptım ile karşıkarşıya kalır,külli irade suçlanmış oluruz bu da küfürdür.
netice olarak KÜLLİ İRADE NETİCEYI CÜZİ İRADEYE BIRAKMAKLA BİRLİKTE,CÜZİ İRADENİN SEÇECEĞİ YOL DOĞRU VEYA YALNIŞ FARKETMEZ İZİN HURRİYETİ VERMİŞTİR AMA RIZASI VARDIR YADA YOKTUR KONUYA GÖRE DEĞİŞİR.BİR BAŞKA DEĞİŞLE İZİN VERMEK RIZA DEĞİLDİR.