[nurşen35]

Ünite 6: Bilimsel Yazılar ve Yazışma Türleri

BİLİMSEL YAZILAR
Bilginin bulunması ve geliştirilmesi için araştırılan ve
gerçekliğinin bilimsel yöntemlerle kontrol edilerek
sonuçlanan çabanın ürünü olan yazılara bilimsel yazılar
denir.
Bilimsel yazı, belli kaynakların araştırılmasını ve bu
kaynaklardan belli ölçüde faydalanılmasını içeren bir
sürecin sonunda ortaya çıkar.
BİLİMSEL ARAŞTIRMA SÜRECİ
Bilimsel araştırma, seçilen bir probleme, çözüm bulmak
için verilerin planlı ve sistemli bir biçimde toplanması,
sınıflandırılması ve yorumlanması sürecidir.
Araştırılacak konunun sınırlarının iyi belirlenmiş olması
ve yeterli kaynağın bulunması, sonucun derinlikli ve
yeterli olması için dikkat edilmesi gereken unsurlardır.
Her araştırmanın bir tezi olmalı ve bu tez araştırma
sürecinde desteklenerek ve gelişerek yazıyı ilgi çekici bir
hale getirmelidir.
Seçilen konu ile ilgili kaynak taraması yaparken, konu ile
ilgili daha önce yapılmış araştırmalar ele alınmalı ve
tekrara düşmekten kaçınma yolu bulunmalıdır.
Araştırmacı yazıya başlamadan önce bulunan kaynakları
eleme yöntemi ile sınıflandırmalı, not almalı ve
özetlemelidir.
BİLİMSEL YAZININ İÇERİĞİ
Bilimsel bir yazının başlığını belirlemek, içeriğini sağlıklı
ifade etmesi bakımından önem arz etmektedir.
Araştırmacı, yazının giriş bölümünde araştırmanın
amacını açıkça ifade etmelidir.
Giriş bölümünde, araştırmanın çerçevesi çizilerek ve
izleyeceği yol tanımlanarak bir tür harita oluşturulur.
Yazıya başlayan araştırmacı, giriş bölümünde belirttiği
yöntemi izleyerek, yazım ve etik kurallarına uyarak tezini
sunar.
Sonuç bölümü, yazarın girişte hedeflediği sonuca ulaşılıp
ulaşılmadığının anlatıldığı ve çalışmanın en vurucu
bölümüdür.
Bilimsel yazı yazma stili IMRAD formatında olmalıdır.
BİLİMSEL ARAŞTIRMADA DİL VE
ANLATIM
Bilimsel araştırmalarda akademik üslup kullanılmalı,
gündelik dildeki kişisel ifadelerden kaçınılmalıdır.
Akademik üslubun en belirgin özelliği “kelime
ekonomisi”dir. Yani sözcüklerin ekonomik kullanımı,
tekrardan kaçınılması ve anlatılmak istenen konunun
açıkça en kısa yoldan ifadesidir.
Yazımda Standartlaşma
Bilimsel yazılar, araştırma sonuçlarını ilgili bilim
insanlarına ulaştırmada kullanılan, bilimsel yazım
kurallarına uygun yazılmış yazılardır.
Yazımda standartlaşma, bilgiye kolay erişimi ve evrensel
paylaşıma olanak tanır.
Dünyada Kabul Gören Yazım Stilleri
Bilimsel yazı ölçütlerini standart hale getirmek için
uluslararası yayın kuruluşlarının belirlediği yazım stilleri
şunlardır:
APA: American Psychological Association (Amerikan
Psikoloji Birliği)
AMA: American Medical Association (Amerikan Tıp
Birliği)
CONSORT: Consolidated Standarts of Reporting Trials
Group
ASA: American Statistical Association (Amerikan
İstatistikçiler Birliği)
APSA: American Political Science Association (Amerikan
Politik Bilimler Birliği)
MLA: Modern Language Association (Modern Dil Birliği)
CHICAGO.
Türkiye’de bu yazım stillerinden biri tercih edilmekte,
kendine özgü bir stil bulunmamaktadır.
KAYNAK GÖSTERME
Yazar araştırmasında mutlaka kaynak göstermeli ancak
alıntılarda ölçülü olmalı, kendi özgün fikirlerine daha çok
yer vermelidir.
Başkalarının araştırmalarını, atıfta bulunmadan kullanmak
yazım etik kurallarına aykırıdır.
Yazar aktarımı doğrudan ya da dolaylı olarak iki yolla
yapar ve kaynağını belirtir.
Kaynak gösterme, dipnotla ya da parantez içinde yapılır.
Dipnotlu Kaynak Gösterme Yöntemi
Bu yöntemde her sayfanın altına çizgi çekilerek
tanımlanan kaynağa bir numara verilir ve o numara
metindeki ilgili kelimenin üzerine yazılır.
Dipnotta tanıtılan kaynağın önce yazarının soyadı sonra
adı, italik olarak eserin adı, yayın evi, yayın yılı ve alıntı
yapılan sayfa numarası belirtilir.
Paragraf İçi Kaynak Gösterme Yöntemi
Bu sistemde kaynakların tam künyesi sadece paragraf
sonunda parantez içinde gösterilir.
KAYNAKÇA YAZIMI

Gerek dipnot gerekse de paragraf içi kaynak gösteriler tüm
kaynakların tam listesi, çalışmanın sonunda yer almalıdır.
Kaynak künyesinde yazar adları, kaynak adları, yayın
evleri, yayın yılları yer almalıdır.
YAZIŞMA TÜRLERİ
Yazışma türleri, resmî ve özel yazışmalar olmak üzere iki
gruba ayrılır.
RESMÎ YAZIŞMALAR
Devlet kurum ve kuruluşlarının kendi aralarındaki veya
kişi ve kuruluşlarla iletişimi sağladıkları yazılardır.
Dilekçe
Resmi ya da özel kişilere, gerçek ya da tüzel kişilere
yazılan, bir dilek, istek, ihbar ya da şikayet amacıyla
yazılan resmi yazılardır.
Tutanak
Meclis, kurul, mahkeme ya da toplantılarda söylenen
sözlerin aynen yazıldığı metinlerdir ve yalnızca yetkili
kişilerce tutulduğunda resmiyet kazanır.
Karar
Bazı resmi veya tüzel kişilerin yaptıkları toplantı ya da
oturumların sonucunda oluşan fikirlerin resmi kayıtlı
deftere yazılmasına karar denir. Kararlar toplantıya
katılanların oyuyla belirlenir ve yazılı metnin altı bu
kişilerce imzalanır.
Rapor
Bir konu ya da olayın incelenmesi sonucu elde edilen
verilerin ışığında ortaya çıkan görüşlerin yazıldığı türdür.
Tutanaktan farklı olarak kişisel görüşlere de yer verilir.
Öz Geçmiş
Kamu veya özel kuruluşların iş başvurusu sırasında
kişilerin niteliklerini kısaca yazdıkları yazı türüdür.
Uluslararası tanımla kısaca CV olarak bilinen bu yazı türü,
tek sayfa olarak hazırlanmalı ve doğruluğu ispatlanabilir
bilgiler içermelidir.
ÖZEL YAZIŞMALAR
Özel yazışmalar, kişiler arasında yapılan ve özel konuları
içeren yazışmalardır.
Mektup
İşledikleri konuya göre, özel, edebi, iş, resmi ve açık
olmak üzere beş türü olan yazım türüdür.
Özel Mektup
Yakın akraba ve arkadaşlar arasında yazılan ve özel
konuları içeren mektup türüdür.
İş Mektubu
Ticari kuruluşların işle ilgili konuları, kısa net ve anlaşılır
biçimde ifade ettikleri bir yazım türüdür.
Resmî Mektup
Resmi dairelerin ve tüzel kişilik taşıyan kuruluşların
birbirlerine yazdıkları resmi yazılarla, bunların
vatandaşların başvurularına verdikleri yazılı yanıtlara
denir.
Açık Mektup
Bir düşüncenin açıklanması, bir tezin savunulması için
yayın organları aracılığı ile halka duyurulmak amacıyla
yazılmış yazılardır.