Parmakları Çıtlatmak
Birçok kişi, her iki elinin parmaklarını birbirine kenetleyerek ve gererek ses çıkartır, yani parmaklarını çıtlatır. Çoğumuz buradan gelen sesin kemiklerden geldiğini zannediyoruz, hatta rahatsız oluruz ama nedense bunu yapanlar durumlarından memnun görünüyorlar.
En çok ve kolaylıkla çıtlattığımız yerler vücudumuzda en çok bulunan sürtünmeli eklem yerleridir. Bu tip eklem yerlerinde, örneğin, parmaklarınızda, iki kemiğin birleştiği yerde bir bağlantı kapsülü ve bu kapsülün içinde de, kemiklerin hareketleri sırasında, buraları yağlayan bir sıvı bulunmaktadır. Bu sıvının içinde erimiş durumda oksijen, nitrojen ve karbondioksit gazları bulunur. Vücudumuzda en kolay çıtlatabileceğimiz eklem yerlerimiz parmaklarımızdır. Parmaklarımız gerilince ve eklem yerlerimiz düzleşince bu kapsül de gerilir. İçindeki sıvının basıncı azalır ve gaz kabarcıkları patlamaya başlar. İşte duyduğumuz bu seslerdir.
Patlayan kabarcıklar sonucunda gazlar, bu sıvıyı terk eder, sıvı daha da genleşir ve eklem yerinin hareket yeteneğini artırır. Kuşkusuz ki eklem yerinin gerilmesi, bu kapsülün boyu ile sınırlıdır.
Eğer parmaklarınızı çıtlattığınız anda röntgenini de çekmiş olsanız, eklem içinde oluşan gaz kabarcıklarını görebilirsiniz. Bu olay eklem yerindeki hacmi yaklaşık yüzde 15-20 artırır. Gaz kabarcıklarının sıvı içerisinde tekrar oluşması biraz zaman aldığından, aynı parmağınızı arka arkaya çıtlatamazsınız. Bir süre beklemeniz gerekir. Tüm bu açıklamalar, deneylerle kanıtlanmasına karşın, yine de bu kadar küçük gazın, bu denli büyük bir ses çıkartabilmesinin nedeni hala anlaşılmış değildir.
Ayrıca detaylı çalışmalar, çıtırdama sırasında iki ayrı ses duyulduğunu göstermiştir. Birincisinin gaz kabarcıklarının patlaması olduğu biliniyor. İkinci sesin ise kapsülün uzama sınırına vardığında çıktığı sanılıyor.
Peki, parmaklarımızı çıtlatmak vücudumuz için zararlı mıdır?[/B] Bunu alışkanlık haline getirenlerde, eklemler çevresindeki yumuşak doku zarar görmekte, parmaklar şişmekte, dolayısıyla da elin kavrama gücü azalmaktadır.