[Mihrinaz]

Ağız ve Diş Sağlığının İslâm Nazarındaki Önemi


Koruyucu hekimlikle ve çevre sağlığıyla ilgili hadisler arasında, diş bakımı ve diş sağlığı ile ilgili olanlar hem sayılarının çokluğu, hem de konunun önemini , ısrarla vurgulamaları açısından dikkat çekici bir nitelik taşımaktadırlar. Sindirimin ağızda ve dolayısıyla dişlerle başladığı, dişlerin beslenme ve insan sağlığı açısından üstlendiği önemli ödev göz önüne alınacak olursa, bu durumun son derece normal ve gerekli olduğu anlaşılır.
Modern tıbbın da belirlediği gibi, diş bakımının ilk şartı, hiç şüphesiz dişlerin gıda artıklarından temizlenmesidir. Hz. Peygamberin yaşadığı dönem ve ortamda bu iş için kullanılabilecek en iyi araç Arabistan’da yetişen ve "Erak" denilen bir ağacın dallarından yapılan "Misvak" idi. Misvaktan başka şeylerle ağzı temizlemek de, misvak kullanmanın yerini tutar. İslam, modern tıbbın araştırmaları sonucu ortaya koyduğu ve koyacağı fırça ve benzeri her türlü ağız ve diş temizliği araç ve yöntemine açıktır, hatta bunların teşvikçisidir. Maddi ve manevi temizliği ibadetin temel şartı olarak getiren Hz. Muhammed (s,a.s.) ağız temizliği üzerinde ısrarla dururken, araç olarak da misvak kullanılmasını tavsiye etmiş, bunu kendisi de uygulamıştı. Onun misvak kullanmadan evinden çıkmadığını kaynaklar haber vermektedir.

Hz, Peygamber diş temizliğini çevresindekilere ısrarla tavsiye ederken, kendisi de her fırsatta dişlerini misvakla temizlerdi. Hadis kaynaklarından onun, eve geldiğinde gündüz ya da gece uykudan uyanınca ve abdest almadan önce misvak kullandığını öğreniyoruz.


Dişlere Yönelik Zararlı Müdahaleler ve Tecavüzler
Dişlerin korunmasına böyleslne büyük bir önem atfeden İslam, bir kişinin dişlerine gerek bizzat kendisi tarafından gerekse başkası tarafından zarar verilmesi karşısında ciddi bir tavır takınmıştır.

İslam’ın İlk dönemlerinde bazı toplumlarda dişlerin seyrek olması makbul ve bir güzellik öğesi sayılırdı. Bu sebeple sık dişler törpülemek suretiyle seyrekleştirildi. Tabiki koruyucu tabakasını yitiren dişler de zamanla çürüyerek fonksiyonunu yitirir. Hz. Peygamber - belirttiği daha başka yanlış ve zararlı adet ve uygulamaları yapanların yanında- (hiçbir psikolojik ve fiziki sağlık problem sözkonusu olmaksızın, sırf güzellik olsun diye) dişleri seyreltmeyi hoş görmemiştir.

Öte yandan, bir başkasının dişlerine verilecek zararlar, İslam hukukunda genişçe ele alınmıştır. Dişin kasten yahut kazara kırılması, zedelenmesi ve çatlatılması durumlarında ne gibi hukuki sonuçlar doğacağı ele alınıp işlenmiştir.