[antivirüs]

Güneş ve Ultraviyole
Güneş ışınlarına sürekli veya aralıklı olarak maruz kalan insanlarda U.V. ışınlarının da zararlı etkilerini görmek mümkündür. Güneş ışınlarıyla cilt kanserlerininin ilişkisi bilinmektedir.Cilt kanserleri büyük çoğunlukla baş, boyun, kollar ve eller gibi güneşe maruz kalan yerlerde görülürler.

Güneş ışınlarının dalga boylarıyla ilgili bir teori vardır. Kısa dalga boyları, daha çok enerji taşır ve uzun dalga boylarından daha çok hücre hasarı yaparlar. Yayılan ışının yaklaşık üçte biri dünya yüzeyine ulaşmadan önce yansıtılır, dağılır ve atmosfer tarafından absorbe edilir. Üçte ikisi ise yerküre üzerine yayılır. Güneş ışınlarının % 40' ı infrared spektrumdur ki güneşin ısıtıcı etkisi buradan gelir.% 50' si gözle görülebilen ışıktır ki reklerin farklı olarak algılanabilmesini sağlar. Geriye kalan % 10' u ise ultraviyole ışınlarıdır ki plastik cerrahları ilgilendiren kısım budur.

Ultraviyole ışınları da kendi arasında farklı dalga boylarına sahip gruplardan oluşur:

1. UVA: 320-400 nm dalga boylarında,
2. UVB: 280-320 nm dalga boylarında,
3. UVC: 280 nm ' den daha az dalga boyundadır.

Ultraviyole ışınlarının % 99' u UVA ' dır. Bu spektrum cildin rengini koyulaştıran pigment miktarını arttırır, pigment yapımını saglayan melanosit denen hücreleri arttırır ve bronzlaşmayı sağlar. % 1'i UVB' dir, UVA ile benzer etkiler yapar. Bu fraksiyon cildin erken yaşlanmasında ve deri kanseri oluşumunda en önemli faktördür. Hemen hemen % 1' ini oluşturan UVC' nin de cilt kanseri yapıcı özelliği vardır. Ozon tabakası UVC ışınlarını tama yakın süzmekle beraber UVA ışınlarını çok az süzer, UVB ışınlarına da hemen hemen hiç etkisi yoktur.Cilt kanserlerinde en önemli rolü de UVB ışınları oynarlar.Son zamanlarda ozon tabakasındaki incelme ve delikler cilt kanseri oluşum sıklığını hayli arttırmıştır. UVC ameliyathanelerde kullanılan soğuk ışık kaynaklarından da yayılır.Solaryumların son zamanlarda popüler olmasıyla da cilt kanseri sıklığında artış meydana gelmiştir.
Temmuz ayında saat 10:00 ile 12:00 arasında UVA miktarı UVB miktarından 100 kat fazla iken; UVB' nin eritem yapıcı özelliği (ciltte kızarıklık) , dolayısıyla cilt kanseri yapıcı özelliği UVA' dan 1000 kat daha fazladır. Ekvatora yaklaştıkça UV'nin zararlı etkileri artar. UV ışınlarının en zararlı olduğu saatlerin 10:00-15:00 olduğuna inanılır. Su buharı UVB'nin % 80' inin yayılımına izin verir. Bu sebeple bulutlu bir havada güneş yanıkları meydana gelebilir.

Cam UVA ışınlarını geçirir, ancak UVB işınlarını süzer. Kar güneş ışınlarının % 85-90' ını geri yansıtır.Bu sebeple ışın maruziyeti iki katına çıkar.Kış sporlarıyla ilgilenenlerde güneş yanıklarının sebebi budur. Deniz kenarında kum zayıf yansıtıcıdır.(% 15-20) Su UVB'yi % 50 , UVA' yı daha çok geçirir. Bu sebeple su altında güneş yanıkları daha fazla olur. Su aynı zamanda ışınları yansıtır ancak bunların sadece % 5' i etkilidir. Su miktarı azaldıkça yansıyan ışın miktarı da artar ve hatta % 100' e yaklaşır.

Mayolar UV 'yi geçirir. Islak pamuklu tişörtler de UVA ve gözle görünen ışığı (visible light) geçirirler.
Güneş yanıklarında tedavi soğuk su uygulaması, kremler ve ağrı kesicilerden ibarettir. Açık renk giysiler tercih edilmelidir. Giysiler kuru olmalıdır. PABA(paraaminobenzoik asit),PABA esterleri ve benzofenonların güneş yanıklarını önlediği ve sağlıklı bronzlaşmayı sağladığına inanılmakla beraber son zamanlarda yeterli koruyuculuğunun olmadığı yönünde araştırmalar vardır.Çinko oksit de güvenilir bir koruyucu olarak bilinir.