[AŞK'ÜL İSLAM]

Muhammed Esed’de Kur’an Mesaj’ının önsözünde tercümelerde Kur’ankelimeleri- nin zamanla kazanmış oldukları anlamlarla bir başka dileçevrilmesinin Kur’an’ı anlama açı- sından sakıncalarını şu şekilde izaheder: Kur’an’da kullanılan dini terimleri, İslam’ın belli kanun, kuralve uygulamalar demeti şeklinde “kurumsallaşması”ndan sonra kazandıklarıan- lamlara göre tercüme etmekten daima kaçınılmalıdır. Bu“kurumsallaşma” İslam tarihi çer- çevesinde ne kadar meşru da olsa,sözkonusu terimlerin, onları bizzat Hz.Peygamber’in ağzın- dan duyaninsanlar için taşıdığı –ve taşıması istenmiş olan- asıl anlamını veamacını gözden kaçırarak sadece daha sonraki ideolojik gelişmelerışığında yorumlamakla Kur’an doğru anla- şılmış olamaz.MeselaHz.Peygamber’in çağdaşları, İslam ve müslim kelimelerini duydukla-rında onları “insanın Allah’a teslim olması” ve “kendini Allah’a teslimeden kişi”şeklinde an- ladılar ve bu terimleri herhangi özel birtopluluk veya zümre ile sınırlandırmadılar.

Mesela, 3:67’deHz.İbrahim’den “kendini Allah’a teslim etmiş oldu (kane müslimen)şeklinde söz e- dilmesi yahut,3.52’de Hz.İsa’nın Havarileri’nin “Şahidol ki biz kendimizi Allah’a teslim et- tik” ( bi enna müslimun)demeleri gibi..Bu asıl an- lamlar Arapça’da bozulmadan kalmış, hiç- birArap alimi de bu terimlerin geniş anlamlarından habersiz olmamıştır.Fakat günümüzde –ister inansın ister inanmasın- Arap olmayanlar içindurum böyle değildir. Onlar için İslam ve müslim terimleri, genelliklesınırlı ve tarihsel olarak çerçevelenmiş bir anlam taşır ve özel ola-rak Peygamberimiz Muhammed’in (s) izinden gidenleri ifade eder. Aynışekilde küfr (hakika- tin inkarı) ve kafir (hakikati inkar eden)terimleri de klasik tercümelerde hiçbir delile dayan- madan“inançsızlik”,“inançsız” veya “münkir”şeklinde karşılanarak basiteindirgenmiş böyle- ce, Kur’an’ın bu terimlere verdiği kapsamlı derunianlamdan uzaklaşılmıştır.[16]

M.Yaşar Soyalan da Mealokumalarında kelimelerdeki anlam değişmelerini bilmenin faydasını şuşekilde anlatır: Kur’an’ın belli bir dönem kesitinde belli bir dil ileindiği ve üze- rinden de yaklaşık 1500 yıl geçtiği göz önündebulundurulursa, böyle uzun bir dönemde, bir çok dilin başına gelendurumun,(yani, dildeki değişimlerin, kelimelerin yeni yeni anlamlar ka-zanmasının)Kur’an’ın kullandığı dilin başına da gelebileceğininbilinmesinin bir çok faydaları vardır. Örneğin, bir terimin, birkelimenin ilk anlamının bu gün konuşulan, mealde kullanılan anlamındanfarklı olabileceğinin bilinmesi düşüncelerin kemikleşmesine engelolur.Meal oku- yan kişi, kendisine çelişki gibi gelen bir çok şeyin buanlam kaymasından kaynaklanabileceği- ni düşünebilir. Böylece gerçekanlamını bulmak için bir çaba ve gayretin içerisine girer. En a- zındanönyargılı olmaz. Ulaştığı sonuçları kesin doğrular olarak algılayıp,farklı şekilde anla- yanları peşinen mahkum etmez. Müslümanlarınarasında bir hoşgörü ortamının oluşmasına katkıda bulunabilir.[17]






BİBLİYOGRAFYA

1- Ali Ünal, Kur’an’da Temel Kavramlar, Beyan yayınları, İst.1990
2- Dücane Cündioğlu, Kur’an Çevirilerinin Dünyası, Kitabevi yayınları, İst.1999
3- Emin el-huli, Kur’an Tefsirinde Yeni Bir Metod, çev. Mevlüt Güngör.İst.1995
4- Hüseyin Küçükkalay, Kur’an Dili Arapça, Konya.1969
5- Mehmed Yaşar Soyalan, Kur’an Meali Okuma Klavuzu, Ankara.1999
6- Muhammed Esed, Kur’an Mesajı, Çev. Cahit Koytak, Ahmet Ertürk. İst.1996
7- Mustafa Öztürk, 19 Mayıs Ün.İl.Fak.Der. Sayı.12-13. Samsun.2001
8- Toshihiko İzutsu, Kur’an’da Allah Ve İnsan, Çev. Süleyman Ateş. Ankara.



DİPNOTLAR
[1] Seyyid Şerif Cürcani, Tarifat ( Türkçe tercümesi ) sf.189.
[2] Cürcani, A.g.e, sf.191.
[3] Ali Ünal, Kur’an’da Temel Kavramlar, sf.44
[4] Cürcani, A.g.e, sf. 215.
[5] Cürcani, Ag.e, sf.88
[6] Cürcani, A.g.e, sf.210
[7] Dücane Cündioğlu, Kur’an Çevirilerinin Dünyası, sf.56.
*İzutsu’nun kullanmış olduğu bu kelime ile kasdettiği, Kur’an-ı Kerim’ioluşturan üstün-odak kelimelerdir. Baş-ka bir ifade ile Kur’an’ın manabütünlüğünü oluşturan ve diğer kelimelerin o kelimeler etrafındayoğunlaştığı merkez kelimelerdir, Allah, takva, Vahy, vs. gibi. Bkz.İlgili eser, sf.36.
[8] Toshihiko İzutsu, Kur’an’da Allah ve İnsan, sf.42
[9] İzutsu, A.g.e, sf.36.
[10] İzutsu, A.g.e, sf.39.
[11]Mustafa Öztürk, Sadaka kavramının Kur’andaki anlam çerçevesi,- Semantikbir tahlil denemesi-, 19 Mayıs Ü.İ.F.D. sayı,12-13, Samsun 2001
[12] Hüseyin Küçükkalay, Kur’an Dili Arapça, sf.161-164.
[13] Dücane Cündioğlu, Kur’an Çevirilerinnin Dünyası, sf.59.
[14] Emin el-Huli, Kur’an Tefsirinde Yeni Bir Metod, sf.88.
[15] Emin el-Huli, Kur’an Tefsirinde Yeni Bir Metod, sf.84-85
*Mehmed S.Aydın Akıl-Vahiy ilşkisini izah ederken buradaki ifadeyebenzer bir şekilde şu açıklamayı yapar. “Vahiy, aklı ve onunimkanlarını dikkate alarak konuşmaktadır”.Bkz. İçe Kritik Bakış, sf.131. İyi Adam y. 1999
[16] Muhammed Esed, Kur’an Mesajı, C.1. Önsöz. Sf. XXVI.
[17] Mehmet Yaşar Soyalan, Kur’an Meali Okuma Klavuzu, sf.78.