[KuM TaNeSi]

Bu soruya çeşitli cevaplar verilmiştir Bu cevapların özetini kısaca arz edelim:
—Kutuplara doğru yaklaşıldıkça iyice uzayan gün ve gecelerde namaz vakitleri (takdir edilir) İşte bu (Takdir), meseleyi karışıklıktan çıkarır, sıhhate kavuşturur

— Takdir, hadîsten geliyor Peygamberimizin ifadesidir bu Resûlüllah Aleyhisselam günleri iyice uzun olmayan yerden çıkacak olan Deccalı haber verirken, Deccalın bir günü sizin bir seneniz kadar uzun olacaktır Sonraki günleri de beri geldikçe kısalacaktır, buyurduğunda sormuşlar:
— Ya Resûlâllah, bir günü bizim bir senemiz kadar uzun olacağını bildirdiğiniz o günde namazlar nasıl kılınacaktır?

Şöyle cevap vermiştir:
— Takdir olunarak!

Yani uzun günün saatleri takdir edilerek, hesaplanarak

— Nasıl takdir edilip, nasıl hesaplanacak?

— En yakın normal vakitli ülkenin takvimi ve saatiyle takdir olunup, hesap edilerek

Demek ki, Resûlüllah' ın haber verdiği (takdir olunarak) ifadesi meseleyi halletmektedir Böylece beş vakit namazını en yakın normal vakitli ülkenin saatine ayarlayarak kılan kimse huzura kavuşur, yanılmaktan kurtulmuş olur

Burada cevabı gerekecek bir diğer sualde şudur:
— Bazı mevsimlerde gecenin başlamasıyla hemen arkasından şafak söker, yatsının vakti hiç olmaz Böylesine kısa gecelerde namazlarımızı nasıl kılacağız?

Cevabı şöyledir:
— Öyle kısa gecelerin başlangıcında, önce akşam namazına durulur, kılınınca vakit bulunursa hemen yatsıya başlanır, bitirilince de hemen sabah namazına girişilir Böylece kısa gecenin namazları arka arkaya eklenerek kılınır Bundan sonrası yine takdir olunarak edâ edilir Bu mevzuda Prof Dr Hamidullah "İslâma Giriş" kitabında şöyle diyor:
— İslâm din ve hukuk âlimleri umumiyetle (45) arz dâiresindeki saatlerin (vakitlerin) (90) derecede yâni kutuplarda muteber olduğunu açıklar (45) derece ile (90) derece arasındaki bölgelerde güneşe değil, saate göre hareket edilir Namaz için böyle olduğu gibi, oruç vs için de böyledir"

Bu mevzuu etraflıca inceleyen "Kaynaklarıyla İslâm Hukuku"nda ise nihaî hüküm şöyle verilmektedir:
— Altı ay gece, altı ay gündüzün devam ettiği ülkelerde normal vakitleri (yâni gece ile gündüzü) bulunan en yakın -45 enlemdeki- ülkelerin saatleri uygulanarak namaz ve oruç ibadeti yerine getirilir"

Ahmed Şahin