[KuM TaNeSi]

Çiftçinin ambarı sabanın ucundadır
Çiftçi, geçimini toprağı ekerek sağlamaya çalışan kimsedir Bu bakımdan toprağı zamanında ve iyi sürmeli, tohumunu zamanında ekmelidir Eğer bu işlerini zamanında ve lâyıkıyla yapmazsa, iyi verim alıp ambarlarını dolduramaz; başkasına muhtaç olup kapı çalar hâle gelir Hemen her işte durum aynıdır İyi sonuç almak isteyen kişi, işini zamanında ve iyi yapmalıdır

Çiftçiye yağmur, yolcuya kurak; cümlenin muradını verecek Hakk
İnsan ne ile uğraşıyorsa, onun yararına bir sonuç vermesini ister Çiftçinin iyi ürün alabilmesi için yağmura ihtiyacı vardır Bir kimse de güzel ve sıkıntısız bir yolculuk yapabilmek için kurak havayı ister Görüldüğü gibi birinin istediği şey diğerinin zararınadır Ancak sonucu yine Yüce Yaratan belirler O nasıl takdir etmişse öyle olur, kime neyi nasip etmek isterse o gerçekleşir

Çingene çingeneye çatmadıkça kasnak boynuna geçmez
Kişilerin ne kadar cahil, görgüsüz ve bayağı oldukları ilk bakışta anlaşılmaz Ta ki kendi ayarlarında bir kişiyle karşılaşıp kavga edene dek O zaman gerçek kişilikleri ortaya çıkar

Çingeneden çoban olmaz, Yahudi`den pehlivan
Her kişinin ayrı bir karakteri vardır, soyu sopu farklıdır Yetişmesi, bilgi ve becerisi doğrultusunda yapacağı işleri de birbirine uymaz Çobanlık öyle sanıldığı gibi kolay bir iş değildir; önce sabır ve sorumluluk, sonra sözünde durma ve bir yere bağlanıp kalmak ister Çingenede ise bu hasletler bulunmaz, bunun için de çobanlık yapamaz Benzer şekilde, pehlivanlık da cesaret, yürek ve mertlik ister Oysa Yahudi tam tersine korkaktır, bu yüzden pehlivanlık yapamaz

Çingeneye beylik vermişler, önce babasını asmış
Sorumsuz, bayağı ve soysuz kimse eline bir yetki ya da imkân geçince mizacının gereğini yerine getirir Öyle ki değil yabancılara, en yakınlarına bile kötülük yapmaktan çekinmez Ve işe başladığını böyle belli eder

Çirkefe taş atma üstüne sıçrar
Şerli, etrafa kötülük saçıp duran kimselerden uzak dur; zorunlu olmadıkça onlara çatma, söz atma Çünkü onlar bir kötülük yapmak için fırsat kollarlar Böyle bir fırsatı onlara verirsen onların kötülükleri sana bulaşır, kirlenir ve zararlı çıkarsın

Çivi çıkar ama yeri kalır
Birine yaptığımız kötülüğü ne denli gidermeye çalışırsak çalışalım, yeni de o kötülüğün bir izi ve hatırası kalır Bunun için kimseyi incitmemeye, kırmamaya gayret edelim

Çivi çiviyi söker
Güçlü bir şeyin etkisine, en az kendisi kadar güçlü bir başka şeyin etkisiyle karşı konabilir
Çobana verme kızı, ya koyun güttürür ya kuzu
1 Kararını vermeden önce iyi düşün Kızını vereceğin kimse ne işle ilgileniyorsa, kızın da o işle ilgilenmek zorunda kalacaktır 2 İncelikli, hassasiyet gerektiren bir işi, o işten anlamayan birine teslim etme Kabalığı, beceriksizliği, dikkatsizliği yüzünden işi berbat edebilir

Çobansız koyunu kurt kapar
1 Elindeki nesneleri kaybetmek, birine kaptırmak istemiyorsanız gereken önlemleri alıp koruyunuz 2 Yöneticisi ve koruyucusu bulunmayan, başsız kalan toplum onun bunun saldırısına uğrar; sonunda dağılıp çözülür

Çocuğa iş buyuran, ardına kendi düşer (Çocuğa iş, ardına sen düş/ Çocuğu işe sal, ardınca sen var)
Çocuk gerek yaşı, gerek bilgi ve becerisi sebebiyle kimi işlerin altından kalkamaz Çocuğa yapamayacağı, üstesinden gelemeyeceği, belli bir sorumluluk gerektiren işi yükleyen kimse, bunun farkına vardığı anda onun arkasından gitmek ve işle ilgilenmek zorunda kalır

Çocuğun bulunduğu yerde dedikodu (gıybet) olmaz
1 Çocuk, bir sözün nereye varacağını bilmez Onun için sözün gizlisi ya da saklısı da olmaz Duyduğunu hiç umulmadık bir anda ve yerde lâf olsun diye söyleyip başkalarına aktarabilir Bu korkuyla çocuğun bulunduğu yerde başkasını çekiştirme olmaz, dedikodu yapılmaz 2 Çocuğun bulunduğu yerde dedikodu olmaz Çünkü herkes çocukla meşgul olur, oyalanır ve dedikoduya fırsat bulamaz