Cvp: Tesettür Risalesi (24. Lema) Murabaha:
Bu yöntemde müşterinin ihtiyaç duyduğu hammadde,makine v.s. onun namına satın alınır ve üzerine bir kar koyarakmüşteriye devredilir. Mal bedeli müşteri tarafından ÖFK’ya taksitlerhalinde geri ödenir.
Murahabanın örtülü faizi içerdiği, normalticarette bulunması gereken risk faktörünü içermediği, getirininönceden belli olması nedeniyle ticarî kârdan ziyade faize benzediğiileri sürülmektedir. Bu tenkitleri haklı görmenin mümkün olmadığınıdüşünmekteyiz. Şöyle ki;
• Murahaba şekil olarak sipariş üzerine yapılan bir ticarettir ve bu şekilde ticaret her piyasada yaygın bir uygulamadır.
•Fiyatlamada kullanılan maliyet artı (cost plus) yöntemi normalticarette sık kullanılan bir metottur. Ticarette satıcının maliyetinüzerine belirli bir yüzde kar payı koyması son derece olağandır. Yanikar marjı önceden bellidir.
• Murahabanın normal ticarettekiriski içermediği iddiası da doğru değildir. Çünkü aynen normalticarette olduğu gibi alıcının (müşterinin) ödememe riski vardır. Bunaliteratürde piyasa riski veya karşı taraf riski denir.
Murahabadakivade farkının diğer bankalardaki faiz oranı civarında seyretmesinedeniyle aslında örtülü faiz olduğu çok tenkit edilen hususlardanbiridir.
Bizce bu eleştiri de yersizdir. Çünkü piyasadaki hertüccar, peşin fiyatın üzerine vade farkını koyarken enflasyon oranınıhesap etmek zorundadır. Bu oranın altındaki vade farkı satıcıyı zararettirir. Aynı şekilde ÖFK’lar da murahaba işleminde maliyet bedelininüzerinde en az enflasyon oranı kadar vade farkı koymak durumundadır.Enflasyon oranı ise faiz oranını belirleyen başlıca unsurdur ve faizleaz çok paralel seyreder. Dolayısıyla vade farkı ile faiz oranınınbirbirine yakın olması doğal, hatta ekonomik bir zarurettir.
Bunedenle, vade farkının faiz oranına yakın olması murahaba işleminefaizli işlem niteliğini kesinlikle kazandırmaz. Yukarıda belirttiğimizgibi; özel finans kurumları faize dayalı bir ekonomide faaliyetgöstermektedirler; fon kullandırmadaki fiyatlamaların mevcut faizoranından etkilenmemesi mümkün değildir.
Bu açıklamalarımız aynen leasing işlemleri için de geçerlidir.
Yazının tamamını
http://www.sorularlaislamiyet.com/subpage.php?s=show_qna&id=1485&keyword=finans
sitesinden bulabilirsiniz.
|