RE: DİN ARGUMANLARINI DİN ADAMI SINIFININ ELİNDEN KURTARMALIYIZ(ali şeriati)
Marx’ın meşhur bir söz vardır:Din afyondur.Bu söz Ortaçağ Hıristiyanlığın hakim olduğu bir zamanda söylenen bir söz olduğunu ve Hıristiyan din adamlarının kendilerine göre bir sistem oluşturduklarını ve halktan kopuk bir dini insanlara dayatmalarını düşündüğümüzde bu sözün o dönem için ne kadar da haklı olduğu gerçeği çıkmaktadır.Aslında din afyon değil ama dini afyonlaştıran din adamları idi.Kendilerine göre bir hegomanya kurmuşlar
ve bu kurdukları sistemin devamı için her türlü şeyi yapmışlardır.Halktan kopuk,halkın sorunlarından bihaber bir dini insanlara dayatmışlardır.Bu dayatmalarının neticesinde insanların din adamları şahsında dine karşı bakış açıları da olumsuz hale gelmiştir.İnsanlara dinden bahsedilince aklına dinin temsilcileri olan din adamları canlandığı için dine karşı insanların antipatisi oluşmuştur.Ortaçağ Avrupasında din adamları yüzünden dine saldırılmış,Allahsız bir hayatın temellerini atmışlardır.Dikkat edersek Allahsız bir hayata giden yolun kaynağı,Allah’ın dinini yaşadığını,temsil ettiğini söyleyen din adamları yüzünden olmuştur.
İslam dünyasına gelecek olursak;
Allah Rasulunun zamanı dediğimiz Asr-ı Saadet zamandan sonraki zamanda yani Allah Rasulunun vefatından belli bir müddet sonra İslam kısımlara bölünmeye başlamıştır.Her bölüm kendi alanında uzmanlaşarak diğer bölümlere karşı ilgisiz kalmıştır.Her bölüm kendi alimini oluşturmuştur.Bu bölümler arasında irtibat kurmaya çalışmamışlardır.Mesela;tefsir alanında uğraşan alimlerin çoğu,hadis,fıkıh gibi diğer ilimlere kayıtsız kalmış,ayrıca beşeri ilimleri ise hiç kaale almamışlar,sadece rivayet kısımlarıyla ilgilenmişler ve bir önceki alimin söylediğini tekrardan öteye gitmemiştir.Halbuki Kur’anı tefsir etmeye çalışan,çabalayan Alim,hem siyeri hem hadis ilmini hem de beşeri ilimler(Sosyoloji,psikoloji gibi ilimlerden de az veya çok bilgi sahibi olması lazımdı ki Kur’an ayetlerini açıklarken o ilimlerden de faydalanabilsin ve çağın sorunlarına Kur’an’dan cevaplarını bulabilsin.
İslam Tarihi boyunca ister bilinçli isterse bilinçsiz olsun Hıristiyanların ruhbanları gibi din adamı statüsü oluşmuştur.Hz.Peygamber a.s kendini din adamı konumuna oturtmamış yani hayatında din ile dünya ayırımına gitmemiş,insanın hayatını ilgilendiren,yaşamında ortaya çıkan sorunları çözümünde vahiy öncelikli çözümler bulmaya çalışmıştır.Kendini bugünkü din adamları/ruhban posizyonuna sokmamıştır.
Ayrıca Kur’an ayetlerini ve kavramlarını soyut ifadelerle değil hayatın içine sokmuştur.İnsanların yanlış olarak kullandığı kavramlara yeni anlamlar getirmiş,insanların hayatında yeni ufuklar açmıştır.Bu ufuklar sayesinde toplumdan/hayattan kopmayan bir İslam ortaya konulmuştur.Bu hayatın içerisinde olan İslam,Rasulullahın vefatından sonra siyasi ve toplumsal etkenler yüzünden hayatın dışına doğru itilmeye başlanmış ve Kur’an yaşayan Kur’an olmaktan çıkıp,ölülere arkalarından okunan bir kitap haline gelmiştir.Bunun en büyük sorumlularından birisi de kendilerini halktan kopmayı marifet sayan alim,şeyh,lider kimselerdir.Bu kimseler dini kendi tekellerine aldılar ve söyledikleri her sözü din diye insanlara lanse ettiler ve İslam toplumunda kendine göre hiyerarşisi olan bir din adamları sınıfını oluşturdular.Dini yaşamanın tezahürünü kendilerine mal ettiler.Bu insanlar teorik konularda fetvalar vermeye,kitaplar yazmaya devam ettiler.Ama toplumsal sorunlara karşı kitap yazmaktan kaçınmışlardır.Bu konulardan bazıları şunlardır;
-Kadının toplumdaki konumu
-Zalim idarecilere karşı tavır
-İnsanlar arasındaki sınıf farklılıklarının nasıl kaldırılması veya kaldırmaya yönelik adımlar ne olmalıdır?
-İslam dışı ideolojilere karşı takınılması gereken tavır
-Ekonomik sorunların çözümü konusunda yapılması gerekenler
vs bu konularla pek ilgilenmemişlerdir.Yaşayan insanların sorunlarına karşı çözüm yolları üretilmemiştir.Üretmeyi bir kenara bırakın,içtihad kapısını kapatmışlar,açmaya çalışanları ise kafir,zındık,reforumcu diye dışlamışlardır.
Dini sadece din adamlara bırakmak dini hayattan uzaklaştırmak demektir.Dini genciyle yaşlısıyla,kadınıyla erkeğiyle,okumuş ile okumamışıyla,evlisi ile bekarıyla,köylüsüyle şehirlisiyle yani toplumun bütün katmanları ile dini sahiplenmezsek,din bazı kimselerin tekeli altında kalmaktan kurtulamaz.Namaz seferliğinden önce tevhid seferberliği,dinimize sahip çıkma seferberliği,dini bazı insanların tekelinden kurtarma seferberliği ilan etmemiz gerekiyor |