re: Kuranı Kerim Hakkında Sorular/Medineweb Çalışması
Fecr abi ayetleri vermeden şöyle bir sonuca varıyorum sizin sorunuza bianaen:
Kurban ne demektir?
Lügat olarak, Arapça k-r-b kökünden türemiş masdar olması itibariyle, manen yaklaşmak, yakın olmak ve müşavir olmak manalarına geldiği gibi, aynı kökten türemiş isim olarak ise kulu Allah'a yakınlaştıran vesile manalarına gelir.
Kurban Kesmek'ten maksad :Allah'ı anmak Allah'a şükretmek,Tek İlah olduğunu tasdik etmek,Yerlerde ve göklerde olanları hakkıyla bilenin Allah olduğunu bilmek vs.
Kendileri için bir takım yararlara şahid olsunlar ve kendilerine rızık olarak verdiği (kurbanlık) hayvanlar üzerine belli günlerde (kurban adarken) Allah'ın adını ansınlar. Artık bunlardan yiyin ve zorluk çeken yoksulu da doyurun.
(Hac 28)
Sonra kirlerini gidersinler, adaklarını yerine getirsinler. Beyt-i Atik'i tavaf etsinler.
(Hac29)
Biz her ümmet için bir "Mensek" kıldık, O'nun kendilerine rızık olarak verdiği (kurbanlık) hayvanlar üzerine Allah'ın adını ansınlar diye. İşte sizin ilahınız bir tek ilahtır, artık yalnızca O'na teslim olun. Sen alçak gönüllü olanlara müjde ver.
(Hac 34)
Onlara Adem'in iki oğlunun gerçek olan haberini oku: Onlar (Allah'a) yaklaştıracak birer kurban sunmuşlardı. Onlardan birininki kabul edilmiş, diğerininki kabul edilmemişti. (Kurbanı kabul edilmeyen) Demişti ki: "Seni mutlaka öldüreceğim." (Öbürü de) "Allah, ancak korkup-sakınanlardan kabul eder."
(Maide 27)
Fıkhi olarak Kurban şu bölümlerde belirtilmiştir:
• Udhiyye Kurbanı : a. Vacip Udhiyye: Kurban bayramının ilk üç gününde hacda olmayanlardan maddî imkanı yerinde olan ve gerekli şartları taşıyan mü'minlerin kestiktikleri kurbandır ki, vâciptir. b.Nafile Udhiyye: Kurban bayramı günlerinde vacip olandan artık olarak değişik niyetlerle kesilen kurbanlardır ki nafiledir.
• Hedy Kurbanı : Hac mevsiminde hacı adaylarının kestikleri kurbandır ki bu da kendi içinde dört çeşittir:
• Şükür Kurbanı : Temettu' veya Kıran haccı için kesilen kurbandır ve vâciptir. Hac veya umreyi nasip ettiği için Mevlâ-i Müteâl'e şükür niyetiyle kesilir.
• Ceza Kurbanı : Hac veya umre ihramında iken cezayı gerektirecek bir davranış sonucu, kesilmesi gereken hedy kurbanıdır ve kesilmesi vaciptir.
• Adak Kurbanı : Harem bölgesinde kesilmek üzere adanmış olan hedy kurbanıdır ve adak cinsinden olduğundan dolayı bunu da orada kesmek vaciptir.
• İhsar Kurbanı : Hac ve umreye niyet edip ihrama girdikten sonra çeşitli manilerle Kabe'yi tavaf edemeyecek ve Arafat'ta vakfeyi yapamayacak olanların ihramdan çıkmak için kesmeleri gereken kurbanlardır ki vaciptir.
• Nâfile (Tatavvu') Kurbanı : Kurban kesmeyi gerektiren herhangi bir durum bulunmamasına rağmen, ifrat haccı ve umre gibi bir ibadetin yapılışından dolayı Allah rızası için kesilen hedy kurbanıdır ki kesilmesi müstehaptır, yani nafiledir.
• Nesîke (Akîka) Kurbanı : Yeni doğan çocuğun ilk günlerinde, onu lutfettiğinden dolayı Allah'a şükür, şükran ve teşekkür nişanesi olarak kesilen kurbandır. Kesilmesi mübah veya menduptur, nâfiledir.
• Nezîr (Adak) Kurbanı : Allah rızası için kesilmesi nezredilen (adanılan) kurbanlardır ki böyle verilen bir sözün yerine getirilmesi de vaciptir.
(Alıntı Fıkhi bölüm)
|