[Medine-web]

İSİM CÜMLESİ
(İsimle Başlayan Cümleye Denir)

[size=x-large]A-MÜBTEDA
1- Başa gelir
2- Son harfinin harekesi ötre olur. (ikildeانِ kurallı müzekker çoğulda ونَ olur)
3- Başında ل أ(elif-lam) bulunur.

B-HABER
( dir dıra bitişen kelime veya kelimeler haberdir) (Küllü dır dir in haber. Her dır dir haberdir.)
1- Sonra gelir
2- Son harekesi çift ötre olur. ( İkildeانِ kurallı müzekker çoğuldaونَ olur)
3- Başında ل أ(elif-lam) bulunmaz.
4- Haber sadece şu konularda mübteda’ya uyar. (müzekker-müennes (Tekil-ikil-çoğul)
Ancak İnsan dışındakilerin çoğullarının haberi sıfatı fiili zamiri ism-i mevsulü vb. müennes-tekil gelir.
5- Başında harf-i cer varsa kurala uymaz sadece harf-i cer sonunu esre yapar.
6- Mübteda isim-sıfat tamlaması masdar manalı fiil cümlesi olabilir
Haber de isim-sıfat tamlaması fiil ve isim cümlesi şeklinde gelebilir. Haber fiil cümlesi şeklinde gelirse fiil tekil-ikil-çoğul ve müzekkerlik-müenneslik açısından mübtedaya uyar. Ancak İnsan dışındakilerin çoğullarının haberi sıfatı fiili zamiri ism-i mevsulü vb. müennes-tekil gelir.

ÖRNEKLER اَمْثِلة

Mübteda ve Haber

اَلْمُعَلِّمُ طَوِيلٌ Öğretmen uzundur
اَلْمُعَلِّمَانِ طَوِيلَانِ İki öğretmen uzundur
اَلْمُعَلِّمُونَ طَوِيلُونَÖğretmenler uzundur
اَلْمُعَلِّمَةُ طَوِيلَةُ -k- öğretmen uzundur
اَلْمُعَلِّمَتَانِ طَوِيلَتَانِ İki-k-öğretmen uzundur
اَلْمُعَلِّمَاتُ طَوِيلَاتٌَ-k-öğretmenler uzundur
اَلْمُعَلِّمَاتُ فِى الْمَدْرَسَةِ-k-öğretmenler okuldadır.
اَلْكِتَابُ مُفِيدٌKitap faydalıdır
اَلْكِتَابَانِ مُفِيدَانِKikitap faydalıdır
اَلْكُتُبُ مُفِيدَةٌKitaplar faydalıdır
اَلْمُعَلِّمَاتُ جِئْنَ إلى الْمَدْرَسَةِBu öğretmenler okula geldi
هَؤُلاَءِ اَلْمُعَلِّمَاتُ مُعَلِّمَاتُ مَدْرَسَتِنَا Bu öğretmenler bizim okulun öğretmenleridir.

HABERİN BAŞA GEÇTİĞİ YERLER

Mübteda elif-lamsız ise haberin başında harf-i cer –zarf varsa
[size=x-large]Evde bir adam var فِى الْبَيْتِ رَجُلٌ
Bende-yanımda bir kalem var لَدَىَّ قَلَمٌ
Yanında bir kalem var mı? هَلْ عِنْدَكَ قَلَم

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
إسم الإشارة
İŞARET İSİMLERİ


Not:
1- İsmin başına gelir.
2- İşaret ismi tekil-ikil-çoğul ve müzekkerlik-müenneslikte işaret edilen isme uyar. Sadece insan dışındaki çoğullarda işaret ismi müennes tekil هَذِه * تِلْكَgelir.
3- İsmin başında mutlaka (ل أ)elif-lam bulunur.
4- İşaret isimlerinin sonlarına BAZEN eklenen “ك” harfi muhataba göre çekimlidir. Örneğin: ذَالِكَ ، ذَالِكِمَا ، ذَالِكُمْ v.b.

ÖRNEKLER اَمْثِلة

هَذَا الْمُعَلِّمُ: Bu -e-öğretmen
هَذَانِ الْمُعَلِّمَانِ:“iki-e- “
هَؤُلأء الْمُعَلِّمُونَBu -e-öğretmenler:
هَؤُلأء الْمُعَلِّمِين ل:Bu -e-öğretmenler için
هَذَيْنِ الْمُعَلِّمَيْنِلِ: “ iki-e- “ için
هَذَا الْكِتَابُ: Bu kitap
هَذَانِ الْكِتَابَانِ: Bu iki kitap
هَذَيْنِ الْكِتَابَيْنِِمِنْ: Bu iki kitaptan
هَذِهِ الْكُتُبُ: Kitaplar

ذَالِكَ الْكِتَابُ: O kitap
تِلْكَ الْكُتُبُ: Kitaplar




اِنَّ VE KARDEŞLERİ


1- İsim cümlesinin başına gelirler.
2- Mübteda’yı üstün yaparlar. Mübteda ikilse يْنِ –kurallı müzekker çoğulsa ِينَ ) alır.
Müennes çoğullar üstün alması gereken yerde onun yerine esre alır
3- Haber aynen kalır
اِنَّŞüphesiz
اَنَّDığını diğini
كَاَنَّSanki mış gibi
لَكِنَّAma fakat
لَيْتَKeşke
لَعَلَّBelki umulur ki

ÖRNEKLER اَمْثِلة

İnnenin İsmi ve Haberi


انَّ اَلْمُعَلِّمَ طَوِيلٌ -E-öğretmen uzundur
اِنَّ اَلْمُعَلِّمَيْنِ طَوِيلَانِŞüphesiz iki-öğretmen uzundur
لَيْتَ اَلْمُعَلِّمِينَ طَوِيلُونَKeşkee-öğretmenler uzun olsa
كَاَنَّ اَلْمُعَلِّمَةَ طَوِيلَةٌ Sanki -k- öğretmen uzundur
لَعَلَّ اَلْمُعَلِّمَتَيْنِ طَوِيلَتَانِBelki ikik-öğretmen uzundur
لَكِنَّاَلْمُعَلِّمَاتِ طَوِيلَاتٌَFakat-k-öğretmenler uzundur[/size][/size]