(Bunun üzerine İblis): "Senin kudretine Andolsun ki, onların tümünü şiddetli bir sapıklığa sürükleyeceğim!" dedi,
«Yalnız onlardan ihlas sahibi kullar hariç.»
İblis Allah’ın yüce kudretine yemin ederek insanları azdırıp, sapkınlığa sürükleyeceğini yalnız bundan müstesna olacakların İhlas sahibi (Muhsin) kullar olduğunu bilmektedir. Allah bunun dışında kalanlar için vaadinin hakk olduğunu ve onları cehenneme ileteceğini bizlere açıkça bildirmektedir. İman ettim demek ile bitmediği hakikati yapılan Amellerin ihlaslı olmasının gerektiğini açıklamaktadır.
İman sahibi olan ve olmayan insanların amelleri hususunda şu sonuca varabiliriz.
1:İnsanların ahiret saadetine ulaşmaları veya cezayı hak etmelerinin aşama ve dereceleri vardır. Cenneti hak edenin derece ve aşamaları olduğu gibi cehennemi hak edecek olanlarında derece ve aşamaları olduğu.
2:Cennet ehli olacak insanların tümünün hemen cennete girmesi söz konusu değildir. Hak ettikleri cezayı geçirdikten sonra cennete girecekleri cehennemde ebedi kalmayacak olan cennet ehlinin var olduğunu. Dünyada Salih amel işlediği iddiası yerinde olsa dahi, hayatı boyunca işlemiş olduğu, fücur, fısk, zulüm, cinayet, zina vb büyük günahların cezasının aşamaları olduğu ve bazende büyük günahların cezasının ebedi cehennem olduğu hakikatini.
3:Allah’a ve Ahiret gününe iman etmeden, Allah’a yönelme amacı güdülmeden yapılan amellerin bir seraba benzetilerek göz boyama amaçlı olduğunu.
... Onların yapıp ettikleri çölde (görülen) serap gibidir; susayan kişi su(yu gördüğünü) sanır; ama (gördüğü şeye) yaklaşınca orada hiçbir şey bulamaz; engin bir denizin kopkoyu karanlıkları gibidir... (Nur-39-40)
4:Allah’a ve Ahiret gününe iman edip, Allah’a ulaşma niyeti ile halisane bir gönül ile yapılan Salih amellerin, Allah katında mükafatının olduğunu bunu yapan ister Müslüman isterse Müslüman ismi taşımasın mükafatını kazanacaklarını. Cennetin mertebelerinin olduğu ve kimin nereyi hak edeceği hususunda ‘’La yeğlemu ğaybe illallah’’ ‘’Gaybı Allah’tan başka Hiç bir kimse bilemez’’ deriz.
Hayır. Allah'ın buyruğundan dışarı çıkanların yazısı muhakkak siccindedir.
Fakat iyilerin yazısı İlliyyin'dedir
5:Allah’a ve Ahiret gününe iman eden gayrimüslimlerin. Amelleri Allah’a yaklaşma kastı ile ilahi esaslara uygun olanlarının kabul göreceği ve bunun dışında kalanların kabul görmeyeceği hakikatini.
6:Ameli Salih ister mümin ister gayrimüslimden olsun, Bunlara İslam dininin hakikatleri tebliğ edildiğinde Küfri İnadi ve Cühud gösterir iseler bunların yapmış oldukları amel ayeti kerime ile belirtilmiştir.
Fırtınalı bir günde rüzgarın hışımla saçıp savurduğu küle benzemektedir... (İbrahim-18)
7: Müslüman veya Gayrimüslim olmayıp ‘’Tevhit’’ ehli olanların, Fısk, fücur, zulüm, cinayet gibi büyük günahlar ile Allah’ın emir ve yasaklarına riayet etmez iseler ahirette uzun süreli azabı çekecekleri, ama günahsız bir insanı kasten öldürmek gibi büyük bir günahın bedelinin ise ebedi cehennem olması gerektiğini.
8:Allah’a ve Ahiret gününe iman etmeyip, İnsanlığa yapmış oldukları hizmetlerinin (amellerinin) karşılığının olacağını ve onların diğer suçlarından ötürü çekecekleri azabın hafifletilebileceği ya da amellerinin derecesine göre affedilebileceklerini.
Allah, kendisinden başka birine ilahlık yakıştırılmasını asla bağışlamaz, (ama) dilediği kimsenin daha hafif günahlarını bağışlar: Çünkü Allahın yanı sıra başkasına ilahlık yakıştıranlar şiddetli bir sapıklığa düşmüş kimselerdir.
(Orada,) kim bir kötülük yapmışsa sadece yaptığı kadarıyla cezalandırılacaktır; kim de, ister erkek ister kadın olsun, iman edip doğru ve yararlı işler yapmışsa cennete girecek ve orada kendisine hesapsız nimetler verilecektir!
Ayeti kerimede Allah’ın kanunu (Sünnetullah)’ın vaadinin hak olduğunu. Kim bir kötülük yapmış ise o yapmış olduğu kötülüğün karşılığı kadarı ile cezalandırılacağı ve Erkek/Kadın fark etmeksizin İman edip Ameli Salih işleyenlerin mükafatının ebedi cennet olacağı müjdesi verilmektedir.
Hatalar bizden Hakikatler Kur’andan, Allah bizleri Gerçek manada İman edip Ameli Salih işleyen (Muhsinler) zümreden eylesin.