Medineweb Forum/Huzur Adresi

Medineweb Forum/Huzur Adresi (https://www.forum.medineweb.net/)
-   Sürelerin Nuzul Sebepleri (https://www.forum.medineweb.net/204-surelerin-nuzul-sebepleri)
-   -   Mutaffifin Süresi İniş(Nüzul) Sebebi Rivayetleri (https://www.forum.medineweb.net/surelerin-nuzul-sebepleri/10393-mutaffifin-suresi-inisnuzul-sebebi-rivayetleri.html)

MERVE DEMİR 17 Mart 2009 12:44

Mutaffifin Süresi İniş(Nüzul) Sebebi Rivayetleri
 
Mutaffifin Süresi Nüzul Sebebi


İbn Mes'ûd, Dahhâk, Mukatil ve Yahya ibn Selâm Sûrenin mekkî olduğunu söyle*mişlerdir
İbn Abbâs, el-Hasen, İkrime, Katâde ve Mukatil kavlinde ise medenîdir
Ancak İbn Abbâs bu Sûrede sekiz âyeti istisna ederek bunların mekkî ol*duğunu söylemiştir Bunlar: "Doğrusu suç işlemiş olanlar mü'minlere gülerler*di" (âyet: 29) âyetinden başlıyarak sûrenin sonuna kadar olan âyetlerdir Mukatil de sûrenin medenî oluşundan sadece "Ona âyetlerimiz okunduğunda, öncekilerin masalları, der" (âyet: 13) âyetini istisna etmiştir
Câbir ibn Zeyd, Kelbî ve İbnu's-Sâib de Sûrenin Mekke ile Medine arasında (her*halde hicret esnasında olmalı) nazil olduğunu söylemişlerdir Hibetullah ibn Selâme de bu görüşte olup Sûrenin yarısının Mekke'ye, yarısının da Medine'ye yakın iken nazil olduğunu söyler[1]
İbn Abbâs ve Mukatil, Sûrenin Medine-i Münevvere'de ilk nazil olan sure olduğunu söylemişlerdir[2]
İbn Abbâs'tan gelen başka bir rivayete göre ise bu Sûre Mekke-i Mükerreme'de son nazil olan sûredir[3]
Abdurrahman ibn Bişr ibni'l-Hakem ve Muhammed ibn Ukayl kanalıyla İbn Abbâs'tan rivayette o şöyle demiştir: Hz Peygamber (sa) Medine-i Münevvere'ye geldiğinde Medine halkı ölçü ve tartı bakımından insanların en kötüleri idiler Bunun üzerine Allah Tealâ "Ölçüde ve tartıda hile yapanların vay haline"yi indirdi de ondan sonra ölçülerini güzelleştirdiler[4]
Böylece onlar da hemen kendilerini toparladılar ve ölçü, tartı konusunda dikkatli olmaya başladı*lar Nitekim el-Ferrâ' diyor ki: “O günden itibaren Medineli'ler ölçü ve tartıyı tamam kullanmakta insanların en dikkatlisi oldular ve onların bu dikkat ve doğruluğu günümüze kadar devam etmektedir”[5]

1-3 "İnsanlardan, kendileri bir şeyi ölçerek aldıkları zaman tam alan; ama onlara bir şeyi ölçüp tartarak verdiklerinde eksik tutan kimselerin, vay haline!"

Ayetlerin nüzul sebebi ile ilgili rivayetler:
1- İsmail b Hasan b Muhammed b Hasan en-Nakib, dedesi Muhammed b Hasan'dan, o Ahmed b Muhammed b Hasan el-Hafız'dan, o Abdurrahman b Beşir'den, o Ali b Hasan b Vakıd'dan, o Ubeyy'den, o Yezid en-Nahvî'den, ö İkrime'den, o da İbn Abbas'tan şunu dediğini bize haber verdi:
"Nebî (sav) Medine'ye ayak bastığında, Medine halkı ölçme bakımından in*sanların en kötüsü idi Bundan dolayı Allah Teala Mutaffifin: 83/1-3 âyetlerini indirdi: Bu âyet*lerin inişinden sonra ölçme işini güzel yaptılar"[6]
2- Kurazî şöyle dedi:
"Medine'de ölçme ve tartıda hile yapan bazı tüccarlar vardı Onların alış-verişleri kumara benzerdi: Münabeze, Mülamese ve Muhatara Bunun üze*rine Allah Teala bu âyetleri indirdi Rasulüllah (sav) da çarşıya çıktı ve bu âyetleri okudu"[7]
3- Süddî şöyle dedi:
"Rasulüllah (sav) Medine'ye ayak bastığında orada Ebû Cuheyne adında bir adam vardı O adam da iki tane ölçek vardı Ölçeğin birisiyle verirdi, diğeriyle alırdı Bu âyet de bu sebepten dolayı inmiştir"[8]
4- Bu, Ebu Hüreyre'den de rivayet edilmiştir[9]

13 Ona âyetlerimiz okunduğunda "Öncekilerin masallarıdır" der

1- Bu âyet-i kerimenin en-Nadr ibnu'l-Hâris hakkında nazil olduğu söylenir [10]
2- Kelbî'den rivayete göre ise el-Velîd ibnu'l-Muğîra hakkında nazil olmuştur
Ancak bunlardan hangisi hakkında inmiş olursa olsun âyet-i kerimenin hükmü böyle söyleyen ve düşünen her inkarcı hakkında geneldir[11]

29 Doğrusu suç işlemiş olanlar mü 'minlere gülerlerdi
30 Yanlarından geçtiklerinde birbirlerine göz kırparlardı

Bu âyet-i kerimelerin nüzul sebebinde başlıca iki rivayet vardır:
1- İbn Abbâs'tan rivayete göre Hz Peygamber (sa)'in ashabından Ammâr, Habbâb, Suheyb ve Bilâl gibilerine gülen, onlarla alay eden el-Velîd ibnu'l-Muğîra, Ukbe ibn Ebî Muayt, el-As ibn Vâil, el-Esved ibn Abdi Yağûs, el-As ibn Hişâm, Ebu Cehl ve en-Nadr ibnu'l-Hâris haklarında nazil olmuştur [12]
2- Mukatil de bu âyet-i kerimelerin, münafıkların, yanında bir grup mü'minle Hz Peygamber (sa)'in yanına gelen Hz Ali ile birbirlerine göz kaş işareti yaparak eğlenmeleri üzerine nazil olduğunu söyler[13]
Bu Mukatil rivayeti Keşşafta biraz daha ayrıntılı olarak ve herhangi bir kimseye nisbet edilmeksizin şöyle anlatılır:
Ali ibn Ebî Tâlib, yanında bazı mü'minlerle birlikte bir grup münafığın önünden geçerlerken münafıklar onlarla alay etmişler, göz kaş işareti yaparak gülüşmüşler, sonra arkadaşlarına dönüp:
"Bugün bir kel (veya başı küçük) birisini gördük" demişler ve yine gülüşmüş*ler Hz Ali daha Hz Peygamber (sa)'in yanına ulaşmazdan Allah Tealâ bu âyet-i kerimeleri indirmiş[14]
Buna göre âyet-i kerime Medine-i Münevvere'de nazil olmuştur Birinci rivayet ise âyetlerin Mekke-i Mükerreme'de nazil olduğunu andırıyor ki Alûsî de bu rivayeti tercih etmiştir[15]

=====================
[1] İbnu’l-Cevzî, age iIX,51 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/938; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6653
[2] Kurtubî, age XIX, 164 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/938 Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/405
[3] Alûsî, age XXX,67 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/938 Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/405
[4] İbn Mâce, Ticârât, 35, hadis no: 2223; Taberî, age XXX,58 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/938; Muhtasar-ı ibn Kesir, 3/613; Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 7/247
[5] Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6653
[6] Nesai, Tefsir: 674, İbn Mace, Ticaret: 2223, Hakim; Miiscedrek: 2/33 İmam Ebu’l-Hasen Ali bin Ahmed el-Vahidi, Esbâb-ı Nüzul, İhtar Yayıncılık: 379 İmam Celaleddin es-Suyuti, Lubabu’n-Nukul Fi Esbabi’n-Nuzul, Fatih Yayınevi: 2/709 Abdulfettah El- Kâdi, Esbab-ı Nüzul, Fecr Yayınevi: 459; el-Câmi'u li-Ahkâmi'1-Kur'ân: 19/250 ; Tefsîr-i İbn Kesir: 4/483; Nisabûrî, Esbab-ı Nüzul: 298; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6655 Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/405
[7] Mürsel hadistir İmam Ebu’l-Hasen Ali bin Ahmed el-Vahidi, Esbâb-ı Nüzul, İhtar Yayıncılık: 379
[8] Mürsel hadistir İmam Ebu’l-Hasen Ali bin Ahmed el-Vahidi, Esbâb-ı Nüzul, İhtar Yayıncılık: 379 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/938 Abdulfettah El- Kâdi, Esbab-ı Nüzul, Fecr Yayınevi: 459; el-Câmi'u li-Ahkâmi'1-Kur'ân: 19/250; Tefsîr-i İbn Kesir: 4/483; Nisabûrî, Esbab-ı Nüzul: 298; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 13/6655-6656
[9] Kurtubî, age XIX,164 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/938
[10] Alûsî, age XXX,72 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/939
[11] Alûsî, age XXX,72 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/939
[12] Kurtubî, age XIX,175 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/939 Razi, XXXI/101 Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/420
[13] Kurtubî, age XIX,175 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/939Razi, XXXI/101 Vehbe Zuhayli, Tefsiru’l-Münir, Risale Yayınları: 15/420
[14] Zemahşeri, el-Keşşâf, IV,233 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/939
[15] Alûsî, age XXX,77 Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/939


SAAT: 05:04

vBulletin® Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.

User Alert System provided by Advanced User Tagging v3.2.6 (Lite) - vBulletin Mods & Addons Copyright © 2025 DragonByte Technologies Ltd.


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321