MEDİNEWEB KPSS İNKİLAP TARİHİ ÖNEMLİ BİLGİLER

[mehmet akif2]

Amasya Görüşmeleri (20-22 Ekim 1919)

· Damat Ferit Paşa, 2 Ekim 1919’da istifa edince, hükümeti Ali Rıza Paşa kurumuştur.

· Ali Rıza Paşa, Anadolu hareketini milli mücadelecilerle iyi geçinerek kontrol altına almaya çalışan bir kişiydi. Bundan dolayı da Mustafa Kemal ile iyi geçinmeyi ilke edindi.

· Mustafa Kemal, Ali Rıza Paşa hükü*metini Damat Ferit Paşa hükümetine nazaran daha ılımlı olduğundan dolayı desteklediği gibi; birliğin sağla*nıp korunması için İstanbul hükümeti ile iyi geçinmeye de çalışmıştır.

· Mustafa Kemal ile Ali Rıza Paşa’nın karşılıklı görüşmeleri sonucunda Amasya’da, her iki tarafın uzlaşması amacıyla bir mülakat yapılmasına karar verildi.

· Amasya Görüş*melerine İstanbul Hükümeti adına Bahriye Nazırı Salih Paşa katıldı. Milli mücadele adına Mustafa Kemal ve arkadaşları katıldı.

[mehmet akif2]

Amasya Görüşmeleri (20-22 Ekim 1919)

Alınan Kararlar:

1.Hiçbir vilayet terk edilmeyecek, himaye kabul edilmeyecektir. Bütünlük ve istiklal korunacaktır.

2.Azınlıklara siyasi hâkimiyetimizi zedeleyici ve sosyal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilmeyecektir.

3.Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti İstanbul hükümeti tarafından tanınacaktır.

4.Meclis-i Mebusan toplanmalıdır.

5.Meclis-i Mebusan İstanbul dışında toplanmalıdır. (Meclisin, İstanbul’da toplanması halinde, mili mücadele ruhunu yansıtamayacağı ve rahat çalışamayacağı düşünülmüştür.)

6.Sivas Kongresi kararları meclis tarafından onaylanmalıdır.

7.Yapılacak antlaşmalar için Heyet-i Temsiliye’nin onayı alınmalıdır.

8.Seçimlerin serbest yapılmalıdır.

[mehmet akif2]

Amasya Görüşmeleri (20-22 Ekim 1919)


Önemi:


1.Milli mücadele, Heyet-i Temsiliye ve Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti İstanbul hükü*meti tarafından hukuken tanındı

2.Temsil Heyeti ile İstanbul arasındaki ilişkiler yumuşadı

3.İstanbul Anadolu’ya bağlı olmaya başladı.

4.İtilaf devletleri Anadolu hareketini İstanbul vasıtasıyla kontrol altına alamayacaklarını anlamıştır.

5.Meclis-i Meb’usan’ın toplanması kararlaştırılmıştır.

[mehmet akif2]

AMASYA GÖRÜŞMELERİ KRONOLOJİK SIRAYA GÖRE

atatürkün samsuna çıkışı

havza genelgesi

amasya genelgesi(protokelleri)

erzurum kongresi

sivas kongresi ve

AMASYA GÖRÜŞMELERİ(TAMİMİ)

[mehmet akif2]

MAARİF KONGRESİ (15-21 Temmuz 1921):

Amacı: Türkiye’nin eğitim politikasını belirlemek, milli ve çağdaş bir eğitim için yapılacak çalışmaları belirlemek.

Zamanı: Kütahya-Eskişehir savaşları devam ederken.

Katılımcı sayısı: 180 öğretmen

Yeri: Ankara

BİLGİ NOTU: Mustafa Kemal’in savaş ortamında bile eğitim kongresini toplaması eğitime verdiği önemi gösterir.

[mehmet akif2]

TÜRKİYE "MİLLETLER CEMİYETİ"NE İSPANYA'NIN DAVETİ VE YUNANİSTAN'IN DESTEĞİ İLE KATILIP ÜYE OLMUŞTUR

İLK TEMSİLCİMİZ "CEMAL HÜSNÜ TARAY'DIR.

[mehmet akif2]

TÜRKİYE boğazlar konusunu ilk defa 1933'de "LONDRA SİLAHSIZLANMA KONFERANSI" NDA dile getirdi.

[mehmet akif2]

kadınların da ilk defa sayıldığı nüfus sayımı 1927'de olmuştur.

[mehmet akif2]

2. DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİNDE YAŞANAN GELİŞMELER (BLOKLAŞMALAR)


SSCB:

Almanya’nın Avrupa’da izlediği yayılmacı siyasetini devam ettirmesi ve

Hitlerin Münih Antlaşması’yla kendisine verilen ödünlerle yetinmemesi İngiltere ve Fransa’yı SSCB ile birlikte üçlü bir ittifak arayışına itmiştir.

Ancak aralarındaki görüş farkları bunun gerçekleşmesine meydan vermedi.

Bu konuda üç devlet arasında görüşmeler sürerken de, 23 Ağustos 1939'da,

Almanya ile Sovyet Rusya arasında bir "SALDIRMAZLIK PAKTI"nın yapıldığı açıklandı.

Bu anlaşma ile ;taraflar birbirlerine saldırmamayı ,diğerinin düşmanı ile işbirliği yapmamayı,ortak çıkarlarda birbirini bilgilendirmeyi taahhüt etmişlerdir.

Almanya, bu suretle Rusya'nın tarafsızlığını da sağladıktan sonra, Polonya üzerindeki baskısını artırmaya başladı.

[mehmet akif2]

BASMACI HAREKETİ

● 1918 yılından itibaren Türkistan'ın bağımsızlığı için ortaya çıkan millî ayaklanmalara ve mücadeleye Basmacı hareketi denir.

● Bolşevik İdaresi bu mücadeleye katılanların daha önce “ çete ve basmacılık” faaliyetlerine katıldığını öne sürerek bu Milli Mücadeleye “ Basmacılık” demişlerdir.

● Basmacı Hareketi 1918 yılında Korbaşı Ergaş'ın liderliğinde Hokand şehrinde başladı ve kısa zamanda tüm Türkistan’a yayılmıştır.

● 1921’e kadar Türkistan’da geçici hükümetler kurulmuş ancak başarı sağlanamamıştır.

Enver Paşa'nın 8 Kasım 1921'de Türkistan'a gelip başa geçmesiyle daha da güçlenmiştir.

● Enver Paşa’nın Türkistan'daki millî mücadelelerin başkumandanı olmasından sonra Ruslar önemli kayıplar verdiler ve

19 Nisan 1922'de barış istemek zorunda kaldılar.

Fakat Enver Paşa, "Barış antlaşmasının ancak Türkistan topraklarındaki Sovyet askerlerinin çekilmesinden sonra söz konusu olabileceğini belirterek" bu teklifi reddetti.

Bu sıralarda Semerkant şehrinde Türkistan Türk Müstakil İslâm Cumhuriyeti kurulmuştur.

● 1922’de başlayan Sovyet genel saldırısında Enver Paşa’nın şehit edilmesi üzerine mücadele zayıflamıştır.

● 1924'te başlayan Basmacı Hareketi’nin ikinci devresinde mücahitler silâh buldukça mücadeleye devam ettiler.

Bu mücadeleler de 1935'e kadar sürdü ve

bu tarihte Ruslar Basmacılık harekâtına kesin olarak son verdiler.

● Basmacı Hareketi’nin başarıya ulaşamamasında,

- Korbaşı denen Türkistanlı liderlerin kendi aralarında düzenli bir birlik ve merkezî bir kumandanlık kuramamaları,

-Savaşlarda tank, uçak, top ve zehirli gaz gibi silâhlar kullanan Ruslara karşı mücahitlerin makineli tüfeklerinin bile olmayışı

-Dışarıdan yardım alamamaları etkili olmuştur.