[iklimya]

Anne-Kız Semineri

Ergenlik çağına gelmiş kızı olup da şimdiye dek hiçbir anlaşmazlık yaşamamış olan var mı?

Aslında tüm yakın ilişkilerde çatışmalar olur. Bu, tarafların kötü ya da karaktersiz ya da ruhen hasta oldukları anlamına gelmez. Ancak ilişkide çatışmalara sebep olan, sürekli ve değişmez davranış kalıpları varsa iki tarafı da mutsuz eden bu davranışları düzeltmek gerekir.

Sürekli olarak gergin bir anne-kız ilişkisi söz konusuysa eğer, bu ilişki muhtemelen geçmişte yapılamayanlar yüzünden çıkmaza girmiştir.

ÖNCE İYİ DİNLEMEK…

Bir anne, kızını dinlerken onu kendinden ayrı bir kişi olarak görebilmeli; onun isteklerini beklentilerini işitebilmeli, onu olduğu gibi görüp kabul edebilmelidir. Elbette ki bu, çocuğun davranışlarına karışılmayacağı, her yaptığının kabul edileceği anlamına gelmez.

Çocuğun büyüdüğünü gördüğünde annenin telaşlanması anlaşılabilir bir duygudur. Fakat aşırı titiz bazı anneler, kendisini sadece her şey kontrolü altındayken güvende hisseder, bu yüzden de çocuğunun bağımsızlığını fark etmeden zora koşabilir.

Problemi çözebilmek için:
Öncelikle ortada bir problem olduğunu kabul edin ve bu problemle ilgili duygularınızın farkına varın.
Anlaşmazlığın ne olduğunu görebilmek için “bu günü” geçmişten ayırın. Sadece “o andaki” olaya ve davranışa bakın. “Zaten sen hep böylesin kızım!” demekten kaçının. Ayrıca mutlaka içinde bulunduğunuz durumdaki payınızın ne olduğunu anlamaya çalışın.
Kendinizde gerçekleştirmek zorunda olduğunuz değişim konusunda kaygı duymayın ve bu kaygıyla başa çıkın. Adım adım yol alın, hedefinize ulaşmada küçük adımlar belirleyin, değişiklik çoğu kere birden bire olmaz.

REKABET TUZAĞINA DÜŞMEYİN!

Kızınızla rekabete düşmeden, onunla arkadaş olmaya çalışın. Ancak arkadaş olacağım diye, anne olduğunuzu unutup ergen havalarına girmeniz gerekmez. Anne-kız arasında nesil farkı vardır ve size iyi bir çözüm gibi görünen seçenekler ona saçma ya da işe yaramaz görünebilir. Dolayısıyla akıl vermek yerine, iyi bir dinleyici olun. Pek çok kere iyi bir dinleyiciye sıkıntısını anlatmak, çocuğun kendi çıkış yolunu bulmasına imkân sağlar. Her konuda sizinle konuşabileceği ve sıkıntıya düştüğünde yanında olacağınız güvencesini ona verin.
Unutmayın, sürekli yasaklar ve cezalar insanı daha büyük yanlışlar yapmaya itebilir.

AŞIRI KONTROL UZAKLAŞTIRIR!

Sağlam bir iletişim, sizin için önemli olan değerleri kızınıza aktarmanıza yardımcı olur. Ona ders vermek yerine, kendi tecrübelerinizi ve hatıralarınızı paylaşabilirsiniz. Ancak bu, onun da sizin gibi hareket edeceği anlamına gelmez. Anne-babalar çocuklarına kendi doğrularını öğretebilir, ancak onların ne şekilde davranacağını veya hangi yoldan gideceklerini belirleyemezler. Aşırı kontrol etmeye çalıştığınız takdirde çocuğunuz sizden uzaklaşacaktır.

ANNENİZLE YAŞADIĞINIZ ÇATIŞMALARI HATIRLAYIN

Anne-kız arası çatışmalar kuşaklar arası geçiş gösterebilir. Sizin annenizle geçmişte yaşadığınız çatışmalar ( Hatta bunlar halen devam ediyor olabilir.), kızınızla ilişkinizde devam edebilir. Bu tür çatışmalar genellikle bilinçdışı olduğu için fark edilmesi güçtür. Annenizde hoşlanmadığınız bir özelliği kızınızda aynen görüp, rahatsızlık duyabilirsiniz veya kendinizde hoşlanmadığınız bir yönünüzü kızınızda görüp, onu eleştirebilirsiniz.
Hatalarından dolayı sürekli kızınızı suçlamak haksızlıktır. Büyük ihtimalle o yanlışlarını sizi veya annenizi gözleyerek öğrenmiştir. Kızınızdan değişmesini beklemek yerine; değişebiliyorsanız, kendi üzerinizde çalışıp, ona model olabilirsiniz. Değişemiyorsanız da, kendinizi ve kızınızı bu özelliğinizle de kabullenmeyi deneyin! İnsanın kendini kayıtsız şartsız kabulü, çevresindekileri kabulünü de kolaylaştırır.


CESARETLENDİRME VE ÖVGÜ


Araştırmalar gösteriyor ki, cesaretlendirme ve övgü çocuklar için ceza ve kötülemeden çok daha motive edici. Olumlu yaklaşımlarınız, çocuklarınızın hayatta daha kolay yol almalarını sağlayacaktır.

Kendine güvenli, ayakları yere basan, güçlü bir kız çocuğu yetiştirmek için; her şeyden önce ona inanın, güvenin ve daima destekleyici olun. Sadece başarılarında değil, başarısızlıklarında da yanında olduğunuzu hissettirin. Kadınlar üzerinde toplum baskılarının halen çok yoğun olduğu bir ülkede yaşadığımız gerçeğini göz ardı etmeden; kızınızın engeller ve baskılar altında ezilmeden yola devam etmesi için onu cesaretlendirin.

KAYITSIZ ŞARSIZ SEVGİNİZİ GÖSTERİN

İleri yaşlarda oluşabilecek fırtınalara dayanıklı olabilmesi için onunla sıcak ve yakın bir ilişki kurmak, kız çocuklar için çok önemlidir. Ona zaman ayırmak, dokunmak, sarılmak; sizin sevginizi anlayabilmesi için şarttır. Disiplin ve düzenden önce, çocuğun kayıtsız şartsız sevgiyi tanıması ve yaşaması öncelikli olmalıdır.


NASIL BİR DİYALOG

Evin gıda ihtiyaçlarını karşılamak için alışverişe çıktığınız bir gün, kızınız gördüğü her şeyi almak ister gibi davranıyor ve bunun için ne zamanınız, ne yeterli paranız var.

Ona bağırabilir, azarlayabilirsiniz.
Bana alışveriş listesindeki malzemeleri bulmam için yardım eder misin, sana ihtiyacım var, diyebilirsiniz.

Kızınız harçlığını hesapsız harcıyor:

Allah cezanı versin, ne diyeyim sana, diyebilirsiniz.
Bu davranışının sonucunu katlanması gerektiğini söyleyip vakti gelmeden harçlık vermezsiniz. ( Böylece cezasını sizin sözlerinizle değil, yaptığının karşılığını, yani yaptığının sonucunu yaşayarak öğrenir.)

Alışverişe onunla çıkmak istemez bir duruma geldiniz. Ama o yine peşinize takılmak istiyor:

Bak ama bu son, der anlayış gösterirsiniz.
Dünyada seni götürmem, diye bağırabilirsiniz.
Sakin bir sesle onu götüremeyeceğinizi söylersiniz. “Niçin izin vermiyorsun?” diye soracaktır. Bu soruyu mutlaka duyarsınız ve şu sorarsınız:

Sen söyle sebebini.
Geçen sefer alışverişte seni kızdırdım.
Evet, öyle; beni gerçekten üzdün.
Özür dilerim, bu defa son.
Hayır, bugün alışverişe yalnız gideceğim, belki başka sefer.



Kızınız bir sınavı kötü geçtiği için üzgün.

Üzülme. Daha önünde çok sınavlar var, diyebilirsiniz. ( Fakat bu onun sıkıntısını anlamadığınız anlamına gelir ve kolayca tartışmaya dönüşebilir. Sonunda siz, ona küçük bir çocuk gibi davranıyorsun, demeye başlarsınız; o zaman ip kopar.)
( Aşırı üzüntü göstermeden) Hım, bu kötü, herhalde çok üzüldün, diyebilirsiniz. Bunu için çok çaba göstermiştin. Şimdi ne yapmayı düşünüyorsun? ( İşte o zaman çocuk size umut vermek isteyecektir.)

Kızınız bir arkadaşıyla ya da kardeşiyle kavga etmiştir:

Şöyle bir diyalog mu yaşanırdı/

Senin suçun muydu? Ne yaptın yine?
Defterime benden izin almadan bir şeyler yazdı.
Tabi eşyalarını ortada bırakırsan böyle olur. Eşyalarını korumuyorsun. Bak okul eteğin ne halde.
Aman beni yalnız bırak. Hep beni suçluyorsun.
Saygısızlık etme.

Ya da:

Demek kavga ettiniz? Niçin?
Defterime izinsiz bir şeyler yazdı.
Öyle mi?
Her zaman böyle yapıyor.
Hımm, demek her zaman…
Biliyor musun, bunu onunla konuşmalıyım.
Evet, iyi edersin, bence de konuşmalısın.

Kızınız size bir şeyler anlatmaktadır.

Şöyle bir diyalog mu yaşanır?

Anne biliyor musun sınıfta ne oldu…
Ne? (Siz ütü yapmaktasınız, arkanız dönük?
Beni dinliyor musun?
Anlat sen, dinliyorum.
Büyük bir kavga çıktı? Beni dinliyor musun?
Evet, dedim ya. ( Ütüye devam…)
Sen beni dinlemiyorsun.
Ben hem ütü yapar, hem seni dinlerim.
Aman boş ver anne.

Ya da:

Anne biliyor musun sınıfta ne oldu…
Ne oldu, merak ettim? ( Ütüyü bırakıp ona dönersiniz.)
Büyük bir kavga çıktı.
Gerçekten mi? ( gözleriniz kızınızdadır.)- ütüye dikkat! J
Arkadaşımın parası çalınmış. Hırsızlıkla suçlanan bir arkadaşım da çok ağladı.
Demek öyle. Sen ne yaptın?
Yarın sınıfla konuşayım. Tüm okula soralım, belki parayı buluruz.
Tamam, iyi fikir… Sonuçtan beni de haberdar et, olur mu?

***
AYLA ABAK’IN ANNE-KIZ SEMİNERİ METNİ- 20 MART 2010