"Keşke" ifadesi caiz midir ?
'Keşke' sözünü kullanmanız kullandığınız niyete, anlama göre caizlik durumu kazanır... Şöyle ki;
Bu çeşit ifadelerin çoğu, İslâm nazarında, kaderi tenkit anlamı taşıyan ve hoş olmayan sözlerdir. İnsan hayatında doğru seçimlerin getirdiği hayır ve bereketin yanında yanlış tercihlerin getirmiş olacağı hatalar vardır... işte bu hatalardan dolayı geçmişe ait yakınma niyetiyle yapılan tenkitler yani 'keşke' gibi sözler kaderi tenkit manası taşır... Bundan dolayıdır ki, Peygamber Efendimiz (sallahu aeyhi vessellem) bir hadis-i şeriflerinde “Eğer başına bir iş gelirse, ‘Keşke şöyle yapsaydım; o zaman şöyle olurdu.’ deme. ‘ALLAH’ın takdiri böyleymiş; O dilediğini yaptı.’ de. Zira, ‘Keşke şöyle yapsaydım’ sözü, şeytanın vesvesesine yol açar.” buyurmaktadır. (Müslim, “Kader,” 34) Bu sözler irademizin hakkını veremeyişten, kadere ve takdir-i ilahiye'ye itimadın eksikliğinden kaynaklanmaktadır.
Diğer bir hususuyla 'keşke' sözünü günahlarımıza pişmanlık manasında telaffuz edersek bu anlamda kullandığımız bir 'keşke' sözü caizdir. Bu anlamda kullanılan bir keşke sözü ALLAH'ın Rahmetini celbedeceği gibi insandan muhasebe ve murakabe hissiyatlarını arttırması açısından da önemlidir. Nitekim ALLAH Rasulü (sallahu aleyhi vessellem)'nün 'keşke'nin bu yönüyle ilgili şöyle bir temennisi olmuştur :
“Muhammed’in nefsi yed-i kudretinde olan ALLAH’a yemin ederim ki, ne kadar isterdim; keşke, ALLAH yolunda savaşsam ve öldürülsem. Sonra bana bir kere daha can nimeti bahşedilse ve yine cihadın hakkını versem, yine O’nun uğruna öldürülsem. Sonra yine savaşsam ve öldürülsem.” (Müslim, “İmare,” 103)
İşte Efendimiz (sallahu aleyhi vessellem)'in bu sözleri de bir temenni ifadesidir. Fakat, kaderi tenkit, haddi aşmak yahut ALLAH'ın takdirine karışmak değil, ALLAH yolunda bulunmanın ve O’nun uğrunda şehadet şerbetini içmenin güzelliğinin beyanıdır.
Selam ve dua ile...