[aslıı]

mürşid... mürşidi kamil....

Evliyâullah vazifelerine göre; "Kutup", "Nücebâ", "Abdâl", "Evtâd", "Gavs"... gibi isimler alırlar. Bunlar ALLAH'a gönülden bağlı olup, söz verenler ve hükmünü HAK'tan bekleyenlerdir.
Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz bu gibi kimseler hakkında bir Hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmaktadır: "ALLAH'ın kullarından öylesi vardır ki, şöyle olacak diye yemin etse muhakak ALLAH celle celalüh onun yeminini yerine getirir." (Buhârî. Tecrîd-i sarîh: 1186)

ALLAH-u Teâlâ'nın bu has kulları her zaman için mevcuttur. Kimisi canını bu uğurda feda ederek ebedî saadete nail olmuş; kimisi de ebedî saadetin şerefine nail olmak için canını ve malını hiçe saymış, rızâ-i Bârî için gayret sarfetmektedir.

Kutub: Bütün kemâliyeti şahsında toplamış zattır. Her devirde bir tanedir.

Nücebâ: HAK'tan gayrısına bakmayan, yaratıkların yüklerini taşıyıp sıkıntılarını gidermeye çalışan, ibadet ve tâata düşkün, cömert, sabırlı, haya sahibi, her şeylerini HAK'a vermekten zevk duyan zatlardır.

Abdâl: Kuruntu ve hayalden uzak, itidal ve istikamet üzere olan, az uyuyup erkenden ibadet için kalkan, kemâl ve fazilet ehli zatlardır.

Evtâd: İlâhi emirlere sıkı sıkıya bağlı, geceleri uyumayıp ibadetle geçiren zatlardır.mürşidlerin vasıflarından birkaçı şöyledir:
1- Lüzumlu akaid ve fıkıh bilgi­lerine vâkıf idiler. Fıkıh bilmiyen evliya olamaz.
2-Hep güleryüzlü olup, bir anneşefkati ile talebeyi terbiye ederler idi.
3-Hiç bir talebenin parasında gözüolmazdı. (ALLAHın evliyası, cömertlikve güzel ahlâk üzere yaratılmıştır} hadis-i şerifine uygun vasıfta olup, ta­lebelerine elinden gelen yardımı ya­parlar idi.
4-Talebelerinin sırlarını gizli tutar­lardı. {Seçilmişlerin kalbleri sırların mezarıdır) denirdi.
5-(Üstada da, talebeye de saygı­lı olun) hadis-i şerifine göre merha­metli ve tevazu sahibi idiler.
6- (Her ilim sahibinin üstünde daha iyi bilen vardır) mealindeki âyet-i kerime mucibince ilimleri ile büyüklenmezlerdi.
İlmi ile mağrur olanlar, ilimleri az olanlardır. Az bir şey öğrenince her şeyi öğrendiklerini sanarlar. Fazla bil­gi sahibi olanlar, ilmin sınırsızlığını ve sonuna ulaşmaktan aciz olduklarını bildiklerinden tevazudan ayrılmazlar. Zaten âlim, bilmediklerinin bildiklerin­den çok olduğunu bilen zattır.
7- Bilmedikleri olursa, "Bilmiyoruz" demekten çekinmezlerdi.
Peygamber efendimiz de sallallahu aleyhi ve sellem , bütün yaratılmışların en üstünü olduğu halde (Bilmiyorum, Cebrail aleyhisselama sorayım da öyle cevap vere­yim) buyurmuştur. Hz. İbni Abbas da (ra.) (Bilmiyorum diyemiyen helak olmuş­tur) buyuruyor.
Malayani, yani boş konuşmaz­lardı.
Talebenin vasfı
9- Talebeleri de üstün kimselerdi. Her talebe, ALLAH’ü Teâlânın sevgisi ile ve O’nun sevgisine kavuşmak arzusu ile yanardı. Bilmediği, anlıyamadığı bir aşk ile şaşkın hâldeydi. Uykuları kaçar,
gözyaşları dinmezdi. Geçmişteki gü­nahlarından utanarak başını kaldıra­maz, her işlerinde ALLAH’tan korkar, tit­rerdi. ALLAH’ü Teâlânın sevgisine kavuş­turacak işleri yapmak için çırpınırdı. Her işlerinde sabreder ve affeder, hergeçimsizlikte, sıkıntıda kusuru kendin­de görürdü. Her nefeste ALLAH’ı düşü­nür, gaflet ile yaşamaz, kimseyle mü­nakaşa etmezdi. Bir kalbi incitmekten korkar, kalbleri ALLAH’ü Teâlânın evi bilir­
di. Eshab-ı kiramın hepsini, "radıyallahu Teâlâ anhüm ecmain" diyerek iyi bi­lir, hepsinin iyi olduğunu söylerdi.
10- İlmi ile amil idiler. Yani bildikleri ile amel ederlerdi. Bildiği ile amel etmiyen, kendi görüşünü din gibi orta­ya atan ve bölücülük yapanlar kötü âlimlerdir. Kötü âlimler Kur'ân-ı ke­
rimde (Kitap yüklü merkebe) benze­tilmiştir. (Cuma 5)